Το κρύο ντους το πρωί είναι ένας πολύ δυσάρεστος τρόπος για να ξεκινήσει κανείς τη μέρα του. Ωστόσο, πολλοί έχουν μπει στον πειρασμό να υιοθετήσουν αυτή τη συνήθεια επειδή το κρύο νερό λέγεται ότι έχει πολλά υποτιθέμενα οφέλη για την υγεία, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά.
Ήταν περίπου στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν οι Βικτωριανοί συνειδητοποίησαν ότι το κρύο ντους είχε θετικές συνέπειες. Η πρακτική αυτή ουσιαστικά δεν εξαφανίστηκε ποτέ πραγματικά, και, μάλιστα, φαίνεται να υπάρχει μια αναβίωση, μια τάση τον τελευταίο καιρό. Όμως, τι δείχνουν τα επιστημονικά στοιχεία μέχρι στιγμής;
Advertisment
Ο Dr Michael Mosley θέλησε να κάνει ένα προσωπικό πείραμα για λογαριασμό της εκπομπής του στο BBC. Έτσι, άρχισε να κάνει κρύο ντους κάθε πρωί, ξεκινώντας με μια σύντομη χρήση ζεστού νερού, ακολουθούμενη από 45 δευτερόλεπτα περίπου με παγωμένο νερό.
Ο ίδιος ανέφερε ότι νιώθει κανείς πως αναζωογονείται από την εμπειρία αυτή, αλλά υπάρχει κάτι περισσότερο από αυτό; Μια ολλανδική μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016 στο περιοδικό PLOS One, ζήτησε από 3.018 άτομα μέσω διαδικτύου να κάνουν ένα κρύο ντους κάθε πρωί για ένα μήνα και σε μια ομάδα ελέγχου να μην αλλάξει τίποτα στη ρουτίνα μπάνιου της. Εκείνοι που έκαναν το κρύο ντους χωρίστηκαν περαιτέρω σε εκείνους που κλήθηκαν να το κάνουν για 30 δευτερόλεπτα, 60 δευτερόλεπτα ή 90 δευτερόλεπτα.
Τον επόμενο χειμώνα υπήρξε έξαρση γρίπης και αποδείχθηκε ότι όσοι έκαναν κρύο ντους είχαν 30% λιγότερες πιθανότητες να πάρουν άδεια λόγω ασθένειας από ό,τι όσοι ανήκαν στην ομάδα ελέγχου, αν και δεν είχε σημασία αν ανήκαν στην ομάδα των 30 δευτερολέπτων ή σε κάποια από τις ομάδες μεγαλύτερης διάρκειας.
Advertisment
Ο λόγος για τον οποίο το κρύο νερό μπορεί να μειώσει την πιθανότητα να κρυολογήσουμε δεν είναι ξεκάθαρος, αλλά ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει να κάνει με την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Μια μελέτη από Πανεπιστήμιο της Τσεχίας έδειξε ότι όταν άνδρες αθλητές βυθίζονταν σε κρύο νερό 3 φορές την εβδομάδα για 6 εβδομάδες, αυτό έδινε μια μικρή ώθηση στο ανοσοποιητικό τους σύστημα. Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες και μεγαλύτερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα.
Όσον αφορά τη βελτίωση της ψυχικής υγείας, δεν υπάρχουν μελέτες σχετικές με το ντους, και ακόμη και οι ισχυρισμοί περί κολύμβησης σε κρύο νερό βασίζονται περισσότερο σε εμπειρικά δεδομένα και μελέτες περιπτώσεων παρά σε αυστηρές τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές. Τούτου λεχθέντος, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ φαίνεται να έχουν βρει έναν μηχανισμό. Πριν από μερικά χρόνια εντόπισαν μια πρωτεΐνη «ψυχρού σοκ» που ονομάζεται RBM3, η οποία στα ποντίκια αυξάνεται ως απάντηση στην απότομη ψύξη και φαίνεται να είναι σημαντική για τη δημιουργία νέων συνδέσεων μεταξύ των νευρώνων στον εγκέφαλο. Πιο πρόσφατα, βρήκαν υψηλότερα επίπεδα της RBM3 στο αίμα όσων κολυμπούν τακτικά στο κρύο νερό.
Αν σας αρέσει η ιδέα της κολύμβησης σε κρύο νερό κατά τους επόμενους μήνες, να είστε προσεκτικοί και να πηγαίνετε με έναν φίλο ή να γίνετε μέλος ενός συλλόγου. Ο ίδιος αναφέρει μια δυσάρεστη εμπειρία του: «Πριν από μερικά χρόνια κολυμπούσα με τη σύζυγό μου, την Κλερ, όταν ξαφνικά όλα μαύρισαν. Λίγες ώρες αργότερα, συνήλθα στο νοσοκομείο. Η Clare είπε ότι είχα κολυμπήσει μέχρι την ακτή και μετά κοίταξα γύρω μου άδειος, χωρίς να έχω ιδέα πού βρισκόμουν.
Αποδείχθηκε ότι είχα πάθει κάτι που ονομάζεται «παροδική σφαιρική αμνησία», που προκλήθηκε από το κρύο νερό. Ευτυχώς πέρασε σύντομα και ο σύμβουλος είπε ότι ήταν απίθανο να το ξαναζήσω. Παρ’ όλα αυτά, στο τέλος Σεπτεμβρίου θα σταματήσω το υπαίθριο κολύμπι, αλλά θα συνεχίσω τα κρύα ντους».
Πηγή:
www.sciencefocus.com/the-human-body/dr-michael-mosley-cold-showers
theconversation.com/cold-showers-are-said-to-be-good-for-you-heres-what-the-evidence-shows-167822
