Τα σκληρά λόγια αντηχούν. Γι’ αυτό θέλω να υποσχεθείτε ότι θα εξαλείψετε τις φράσεις «ντροπή σου» ή «θα έπρεπε να ντρέπεσαι» από το λεξιλόγιό σας.
Η ντροπή γίνεται εσωτερικοποιημένο μίσος.
Advertisment
Έχω δει αμέτρητους ασθενείς στων οποίων το κεφάλι αντηχούσαν τα απερίσκεπτα λόγια των γονιών τους και πελεκούσαν την αυτο-αξία τους, ακόμη και δεκαετίες αργότερα. Πρέπει λοιπόν να πειθαρχούμε τον εαυτό μας για να είναι εποικοδομητικές οι οδηγίες μας.
Ένα εξαιρετικό εργαλείο είναι να αναζητάμε τη θετική συμπεριφορά για να την ενισχύσουμε. Τα παιδιά που συμπεριφέρονται καλά δεν τραβάνε την προσοχή μας όπως τα γκρινιάρικα ή ανυπάκουα παιδιά. Αλλά θα έπρεπε.
Οι εξαιρετικοί δάσκαλοι και γονείς δίνουν την ίδια συμβουλή. Μην αγνοείτε τα πράγματα που κάνουν σωστά τα παιδιά σας. Τονίστε τα. Ευχαριστήστε τα παιδιά σας. Πείτε τους ότι προσέξατε πως περίμεναν υπομονετικά ή καθάρισαν το πιάτο τους χωρίς να τους το ζητήσετε. Βρείτε πράγματα για να επαινέσετε και να ενισχύσετε. Όσο πιο συγκεκριμένη θετική ενίσχυση χρησιμοποιήσετε, τόσο μεγαλύτερο κίνητρο θα έχουν τα παιδιά σας.
Advertisment
Τα παιδιά θέλουν να ευχαριστούν τους γονείς τους. Γι ’αυτό, όταν τα δείτε να κάνουν κάτι σωστά, χαρίστε τους ένα μεγάλο χαμόγελο και έναν λεκτικό έπαινο. Το πιθανότερο είναι ότι θα το ξανακάνουν. Κάντε τα να νιώσουν ότι τα προσέχετε, τα εκτιμάτε και τους δίνετε αξία. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να διαμορφώσετε μια συμπεριφορά.
«Προσπαθώ πάντα να διαλέγω τα λόγια μου με προσοχή. Θέλω να με θυμούνται σαν έναν στοργικό ηγέτη, όχι σαν ένα επικριτικό αφεντικό».
| Μια ανύπαντρη μητέρα
Αν είστε επικριτικός γονέας, τα παιδιά σας θα πάρουν κατάκαρδα τις κρίσεις σας. Γιατί; Διότι τα πρώτα έξι χρόνια της ζωής τους τα παιδιά δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν την πραγματικότητα από τη φαντασία, την αλήθεια από την μυθοπλασία. Βασίζονται σ’ εσάς ώστε να τα βοηθήσετε. Τα εγκεφαλικά κύματα των παιδιών είναι πραγματικά σε ονειρώδη κατάσταση. Αυτό είναι ένα εντυπωσιακό στοιχείο της νευροεπιστήμης.
Δεν ξέρουν ότι η νεράιδα των δοντιών δεν είναι αληθινή ή ότι τα τέρατα δεν υπάρχουν μέχρι να τους το πείτε. Γι’ αυτό, αν τα αποκαλείτε άτακτα, εγωιστικά ή τεμπέλικα, μάλλον θα σας πιστέψουν. Τα λόγια αυτά εγγράφονται βαθιά μέσα τους όταν τα παιδιά δεν μπορούν ν’ αμφισβητήσουν αν είναι αλήθεια ή ψέματα. Κι όσο μεγαλώνουν, το τι λέτε γι’ αυτά συνεχίζει να έχει σημασία γιατί σας αγαπούν και σας σέβονται.
Προσέξτε τι λέτε, τα παιδιά θ’ ακούσουν {…..}
Προσέξτε ποια ιστορία λέτε, αυτή είναι τα μάγια {…..}
Τι αφήνετε στο παιδί σας όταν πεθάνετε; {…..}
Μόνο ό,τι βάλετε στο κεφάλι του {…..}
| Στίβεν Σόντχαϊμ, συνθέτης και στιχουργός του «Into the Woods»
Τα παιδιά ακούν τα λόγια σας, κι επίσης διαβάζουν τη γλώσσα του σώματός σας. Γι’ αυτό, όταν είστε ενοχλημένος, το ξέρουν.
Όταν στοιβάζετε τις επικρίσεις και την περιφρόνηση, το μήνυμα που παίρνει ο αναπτυσσόμενος εαυτός τους είναι: «Κοίτα πόσο αναστατώνω τους γονείς μου, πραγματικά τους ενοχλώ». Τα στραβοκοιτάγματα και τα αρνητικά σας σχόλια θα επανέρχονται ξανά και ξανά.
Μην αυτομαστιγώνεστε, όλοι τα κάνουμε αυτά! Κανένας γονέας στον κόσμο δεν είναι μονίμως υπομονετικός, ούτε διαλέγει πάντα τα λόγια του με χάρη. Αλλά, αν εξασκηθούμε, η καλή γλώσσα γίνεται συνήθεια και τα παιδιά μας εσωτερικοποιούν μια τρυφερή φωνή.
Δεν μπορεί να τονιστεί αρκετά η δύναμη του να διαλέγετε τα λόγια σας προσεκτικά. Οι λέξεις μπορούν να εμπνεύσουν ή να αποθαρρύνουν, να απαλύνουν ή να πυροδοτήσουν.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δρ. Ρόμπιν Μπέρμαν «Μπορείς να είσαι γονιός» από τις εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
