Πολλοί άνθρωποι αποφάσισαν με το νέο έτος να κάνουν μια στροφή στον τρόπο ζωής τους. Αρκετοί από αυτούς συμπεριέλαβαν στο σχέδιο αυτό το να γίνουν χορτοφάγοι ή vegan. Πράγματι είναι μια εξαιρετικά χρήσιμη απόφαση για όποιον την έλαβε από πολλές απόψεις. Όμως, ένα άτομο που τώρα ξεκινά αυτό τον τρόπο διατροφής μπορεί να πέσει σε ορισμένες παγίδες όσον αφορά τις επιλογές.
Για παράδειγμα, τα κρέατα φυτικής προέλευσης είναι συχνά πλούσια σε νάτριο, εξαιρετικά επεξεργασμένα και όχι πιο υγιεινά από το κρέας που μιμούνται. Εν τω μεταξύ, σχεδόν οι μισοί από τους καταναλωτές πιστεύουν ότι είναι πιο θρεπτικά. Έτσι, αν η απόφασή σας σχετίζεται με την υγεία, ίσως να θέλετε να επανεξετάσετε τη μετάβαση σε μια φυτική διατροφή, αν αυτή περιλαμβάνει φυτικό κρέας.
Advertisment
Το Impossible Burger, για παράδειγμα, είναι ένα εντυπωσιακό μείγμα χωρίς κρέας από πρωτεΐνες σόγιας, πατάτας, καρύδας και ηλιέλαιο. Έχει ακόμα και την εμφάνιση του κανονικού μπιφτεκιού. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των θερμίδων και τα επίπεδα κορεσμένων λιπαρών του βρίσκονται στα ύψη, ενώ έχει και έξι φορές περισσότερο νάτριο.
Η παγκόσμια αγορά για το κρέας φυτικής προέλευσης προβλέπεται να εκτοξευθεί στα 85 δισεκατομμύρια δολάρια το 2030. Και τα παντοπωλεία το λαμβάνουν υπόψη τους, διαθέτοντας μια σειρά από μπιφτέκια, λουκάνικα, nuggets, κιμά και επιλογές θαλασσινών, όλα χωρίς ίχνος ζωικών προϊόντων.
Ποιο είναι το διατροφικό όφελος
Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, το διατροφικό όφελος του φυτικού κρέατος είναι ελάχιστο. Ερευνητές από το Ινστιτούτο Καινοτομίας Τροφίμων και Βιοτεχνολογίας της Σιγκαπούρης μοντελοποίησαν το αποτέλεσμα της αντικατάστασης του μπέικον, του κοτόπουλου, των μπιφτεκιών με μοσχαρίσιο κρέας και του παγωτού με μη ζωικές εκδοχές.
Advertisment
Στις διατροφές στις οποίες τα ζωικά προϊόντα είχαν αντικατασταθεί από εναλλακτικές λύσεις φυτικής προέλευσης ήταν χαμηλότερες από τις ημερήσιες συστάσεις ως προς τη βιταμίνη Β12, το ασβέστιο, το κάλιο, τον ψευδάργυρο και το μαγνήσιο και υψηλότερες σε νάτριο, ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά.
Ακόμη και με τις προστιθέμενες βιταμίνες και τα μέταλλα, τα προϊόντα αυτά δεν είναι διατροφικά πολύτιμα, λέει ο Stephan van Vliet, μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Μοριακής Φυσιολογίας του Duke. «Το κρέας από φυτά δεν είναι κρέας από αγελάδες και το κρέας από αγελάδες δεν είναι κρέας από φυτά», λέει.
Οι ζωικές πηγές όπως το κρέας, το γάλα και τα αυγά περιέχουν πλήρεις πρωτεΐνες, δηλαδή περιέχουν αρκετά από τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα που πρέπει να λαμβάνουμε από τη διατροφή μας κάθε μέρα. Οι φυτικές τροφές, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και τα δημητριακά, συχνά στερούνται ένα ή περισσότερα από αυτά τα αμινοξέα και πρέπει να καταναλώνονται σε συνδυασμό.
Οι παραγωγοί κρέατος φυτικής προέλευσης υποστηρίζουν ότι τα προϊόντα τους περιέχουν παρόμοιες ποσότητες πρωτεΐνης που είναι συγκρίσιμες σε ποιότητα με τις ζωικές πρωτεΐνες. Αλλά η εστίαση στην πρωτεΐνη είναι πολύ «απλοϊκή», εξηγεί ο van Vliet. «Τα τρόφιμα περιέχουν εκατοντάδες έως χιλιάδες ενώσεις που είναι ικανές να επηρεάσουν τον ανθρώπινο μεταβολισμό και την υγεία».
Ο όρος plant-based
«Οι άνθρωποι επιλέγουν ένα μπιφτέκι με φυτική προέλευση για διάφορους λόγους» λέει η Rosie Schwartz, σύμβουλος διατροφολόγος με έδρα το Τορόντο, «συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της πρόσληψης κρέατος». Αλλά υποστηρίζει ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να επανεξετάσουν το σκεπτικό τους αν ο λόγος για τον οποίο το επιλέγουν είναι η υγεία.
«Το να επιλέξουμε κάτι που έχει φυτική βάση ως υποκατάστατο επειδή λέγεται φυτικό, μας οδηγεί πραγματικά σε λάθος κατεύθυνση», λέει η Schwartz. Σύμφωνα με τους επιστήμονες και τους επίσημους οδηγούς διατροφής πολλών χωρών, η φυτική διατροφή είναι πράγματι ο συνιστώμενος τρόπος να τρώμε. Γεμίστε το μισό πιάτο σας με λαχανικά και φρούτα και το άλλο μισό με δημητριακά ολικής αλέσεως και πρωτεΐνες.
Αλλά η λέξη «plant-based» αναφέρεται επίσης σε οτιδήποτε, από κρέας μέχρι μπογιά και μαξιλαροθήκες, αρκεί να είναι φτιαγμένα κυρίως ή εξ ολοκλήρου από φυτά, σύμφωνα με το λεξικό Merriam-Webster. Το ότι είναι φτιαγμένο από φυτά, δεν σημαίνει ότι είναι και υγιεινό. «Νομίζω ότι προκαλεί μεγάλη σύγχυση στον καταναλωτή», λέει ο van Vliet. «Πιθανότατα δεν είναι το κοτόπουλο, αλλά όλα τα υπόλοιπα που συνοδεύουν το chicken nugget που πιθανόν να είναι επιβλαβή για την υγεία μας».
Ο van Vliet και οι συνεργάτες του συνέκριναν 190 μόρια σε εναλλακτικά προϊόντα κρέατος φυτικής προέλευσης με βοδινό κιμά που τρέφεται με χόρτα και διαπίστωσαν ότι το 90% αυτών ήταν διαφορετικά. Από τα εναλλακτικά προϊόντα κρέατος φυτικής προέλευσης έλειπαν ορισμένα αμινοξέα και παράγωγα, όπως η κρεατίνη, η ταυρίνη και η ανσερίνη, «τα οποία μπορούν όλα να έχουν αντίκτυπο στην υγεία μας και ενδεχομένως στη λειτουργία του εγκεφάλου καθώς και στη λειτουργία των μυών», λέει.
Άλλοι μεταβολίτες, όπως οι πολυφαινόλες και τα αντιοξειδωτικά, βρέθηκαν σε μεγαλύτερες ποσότητες ή αποκλειστικά στα κρέατα φυτικής προέλευσης. Θεωρεί ότι τα τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης αλληλοσυμπληρώνονται στη διατροφή μας, όπου ορισμένα θρεπτικά συστατικά λαμβάνονται καλύτερα από ζωικές πηγές και άλλα από φυτά.
Το μέλλον των φυτικών κρεάτων
Μέχρι τώρα, οι εταιρείες κρέατος φυτικής προέλευσης επικεντρώνονταν στη γεύση, την υφή και την εμφάνιση των προϊόντων τους. Οι εταιρείες αυτές στόχευαν τους κρεατοφάγους δημιουργώντας φυτικά θαύματα που σκοπό είχαν να μοιάζουν, να έχουν γεύση και αίσθηση σαν το πραγματικό κρέας.
Η Impossible Foods, δημιουργός του Impossible Burger, λέει ότι το 90% των πελατών της εξακολουθούν να είναι κρεατοφάγοι. Δεν έχει σκοπό να μετατρέψει τους λάτρεις της σαλάτας και των tempeh σε καταναλωτές ψεύτικου κρέατος. «Όλη η αποστολή της Impossible Foods είναι να δημιουργεί προϊόντα φυτικής προέλευσης που ανταγωνίζονται άμεσα το ζωικό κρέας», δήλωσε η Esther Cohn, υπεύθυνη επικοινωνίας της Impossible Foods. «Αν τρώτε πέντε μπιφτέκια με βοδινό κρέας την εβδομάδα, θέλουμε να τα υποκαταστήσετε, έστω και αν δοκιμάσετε να ανταλλάξετε ένα με ένα Impossible Burger».
Με μια αναπτυσσόμενη αγορά και νέες μη ζωικές πρωτεΐνες που παρασκευάζονται από κύτταρα σε εργαστήριο ή μύκητες σε δεξαμενές ζύμωσης, οι επιλογές είναι ατελείωτες. Μπορούν να προσαρμοστούν ώστε να είναι και πιο υγιεινές; Θα πρέπει να περιμένουμε και να δούμε.
Πηγή:
theconversation.com/plant-based-doesnt-always-mean-healthy
