Με το άγχος και την κατάθλιψη να αυξάνονται σε ανησυχητικά επίπεδα, χρειάζεται να δημιουργήσουμε μεγαλύτερη επίγνωση γύρω από αποτελεσματικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης ώστε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που επίσης μας θέτουν σε κίνδυνο για τέτοιες διαταραχές.
Η δημιουργία μιας πιο ισορροπημένης οπτικής μπορεί να αποκτηθεί μέσω του «εσωτερικού διαλόγου», ή αλλιώς των διαλόγων που κάνουμε στο νου μας. Η δημιουργία πιο θετικών εσωτερικών διαλόγων με τον εαυτό μας μας βοηθά να ελιχθούμε επιτυχώς ανάμεσα από δύσκολες συνθήκες που αλλιώς θα μας οδηγούσαν σε έντονο άγχος ή ακόμα και σε κατάθλιψη.
Advertisment
Είναι ο εσωτερικός διάλογος έμφυτος ή μαθαίνεται;
Αν ήμασταν τυχεροί, όταν ήμασταν βρέφη και μικρά παιδιά, οι γονείς και οι φροντιστές μας μας έδωσαν προφορικά και φυσικά εκφρασμένα μηνύματα συναισθηματικής επικύρωσης, καλοσύνης και ελπίδας. Αυτά τα εξωτερικά μηνύματα μας παρείχαν συναισθηματική καταπραϋντική, ενθάρρυνση και ενσυναίσθηση καθώς αγωνιζόμασταν να διαχειριστούμε το άγχος και τα αρνητικά συναισθήματα. Εάν ήμασταν ατυχείς και είχαμε σκληρά κριτικούς γονείς ή φροντιστές, αντιμετωπίζουμε μια πραγματική πρόκληση για να ξεπεράσουμε το άγχος και το άγχος στην ενήλικη ζωή μας.
Ευτυχώς, ως ενήλικες, μπορούμε να μάθουμε πώς να αποβάλλουμε τον αρνητικό εσωτερικό διάλογο, χτίζοντας ένα ρεπερτόριο θετικών εσωτερικών μηνυμάτων. Καθώς περνούσαμε από την εφηβεία στην ενηλικίωση, χρειαζόταν να μάθουμε πώς να επικυρώνουμε εσωτερικά τον εαυτό μας, να μας παρέχουμε αυτά τα είδη θετικών μηνυμάτων ώστε να ξεπεράσουμε στρεσογόνες καταστάσεις. Με αυτό τον τρόπο, μπορούσαμε να γίνουμε συναισθηματικά ανεξάρτητοι ενήλικες.
Όταν τα εγκαθιδρύσουμε, μπορούμε να ξεπεράσουμε τις συναισθηματικά αρνητικές συνθήκες να είμαστε ικανοί να διαμορφώσουμε στρατηγικές και λύσεις που λειτουργούν. Αυτή η διαδικασία χτίζει αυτοπεποίθηση και ελπίδα ώστε να επιβιώσουμε των εμποδίων που βρίσκουμε στο δρόμο μας και συνεπώς να διαμορφώσουμε και αυτοεκτίμηση. Έχουμε επίσης την ευκαιρία να καταλάβουμε και να αναπτύξουμε τη δύναμη και αντοχή ως στοιχεία της προσωπικότητάς μας.
Advertisment
Γιατί ο αρνητικός εσωτερικός διάλογος είναι τόσο καταστροφικός;
Ο αρνητικός εσωτερικός διάλογος οδηγεί στην ενδυνάμωση και ένταση των αρνητικών συναισθημάτων. Αυτό συχνά προκαλεί αποφευκτικές συμπεριφορές, όπως αναβλητικότητα ή ακόμα και εξάρτηση. Σε κάποιες περιπτώσεις, κάποιος μπορεί να αυτοσαμποτάρεται χωρίς καν να το αντιλαμβάνεται.
Ο αρνητικός εσωτερικός διάλογος περιλαμβάνει μηνύματα επίκρισης, ντροπής, απόγνωσης και απελπισίας. Κάποια παραδείγματα είναι τα «είμαι ανόητος», «είμαι αποτυχημένη» ή «κανείς δεν με συμπαθεί» και «δεν θα τα καταφέρω». Πρόκειται για αρνητικές αντιδράσεις σε αρνητικά συναισθήματα και γι’ αυτό προκαλούν επιπρόσθετο συναισθηματικό πόνο.
Αν και δεν υπάρχει βέβαιος τρόπος να ξεφορτωθούμε πλήρως τον αρνητικό εσωτερικό διάλογο, μπορούμε να χτίσουμε ένα μεγαλύτερο ρεπερτόριο θετικών εσωτερικών μηνυμάτων μέσω της ψυχοθεραπείας ή τεχνικών όπως το θετικό ημερολόγιο και η ευγνωμοσύνη. Ο ψυχολόγος θα μας προσφέρει μια καθοδήγηση, μια πρόβα και πρακτικές ενώ οι προσωπικές τεχνικές (όπως το ημερολόγιο) θα μας αποκαλύψουν σταδιακά τις κρυμμένες δυνάμεις και αντοχές που όλοι έχουμε κάπου βαθιά μέσα μας. Με τον καιρό, θα υιοθετήσουμε τον θετικό εσωτερικό διάλογο και θα μας βγαίνει πιο αβίαστα, πιο φυσικά.
Marc Lener, ψυχίατρος
