Τα 30 λεπτά καθημερινής μέτριας άσκησης που συνιστώνται έχουν πολλά οφέλη για την υγεία, από τη μείωση των κινδύνων για την υγεία μέχρι τη βελτίωση της διάθεσης και πολλά άλλα. Αλλά το μέτρο είναι το καλύτερο σε όλα κι αν αυτό χαθεί, τα πράγματα δυσκολεύουν – και η άσκηση δεν αποτελεί εξαίρεση.
Στην πραγματικότητα, είναι δυνατόν να εθιστεί κανείς στην άσκηση. Ο εθισμός στην άσκηση συμβαίνει όταν ένα άτομο αναπτύσσει καταναγκασμό προς την άσκηση.
Advertisment
Τι είναι ο εθισμός στην άσκηση και τι τον προκαλεί
Ο εθισμός στην άσκηση εμφανίζεται όταν η σχέση ενός ατόμου με τη σωματική άσκηση γίνεται εμμονική. Παρόμοια με άλλους εθισμούς, οι συμπεριφορές που σχετίζονται με τον εθισμό στην άσκηση περιλαμβάνουν την εμμονή, την κρυφή άσκηση, την άσκηση σε σημείο που να προκαλεί σωματική και ψυχική βλάβη, καθώς και τη συνέχιση της συμπεριφοράς παρόλο που επιθυμούν να σταματήσουν να το κάνουν.
Η άσκηση ενεργοποιεί τους ίδιους νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλό μας που ενεργοποιούνται κατά τη χρήση ναρκωτικών. Επειδή η άσκηση απελευθερώνει ενδορφίνες και ντοπαμίνη, είναι δυνατόν να εθιστούμε σε αυτή την ιδιαίτερη ανάταση που νιώθουμε μετά από μια προπόνηση. Ένα άτομο θα συνεχίσει να επιδιώκει αυτό το συναίσθημα με υπερβολική άσκηση.
Ποιος κινδυνεύει από τον εθισμό στην άσκηση
Αν και είναι δυνατόν για οποιονδήποτε να αναπτύξει αυτή τη συμπεριφορά, έχουν εντοπιστεί ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα εθισμού στην άσκηση.
Advertisment
– Επιθυμία απώλειας βάρους και ανησυχία σχετικά με την εμφάνιση. Όσοι θέλουν να αλλάξουν δραματικά την εμφάνισή τους μέσω της ακραίας απώλειας βάρους και όσοι αισθάνονται υποχρεωμένοι να παραμείνουν σε φόρμα λόγω της κοινωνικής πίεσης μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εθισμού στην απώλεια βάρους.
– Διατροφικές και σωματικές διαταραχές. Οι διατροφικές διαταραχές όπως η ανορεξία ή η βουλιμία μπορεί να κάνουν ένα άτομο πιο επιρρεπές στον εθισμό στην άσκηση. Η δυσμορφική διαταραχή του σώματος ή η διαταραχή της εικόνας του σώματος μπορεί επίσης να κάνει ένα άτομο να αποκτήσει εμμονή με τη γυμναστική.
– Ιστορικό εθισμού. Υπολογίζεται ότι το 15% των ατόμων με εθισμό στην άσκηση ήταν ή είναι εθισμένοι στα τσιγάρα, τα ναρκωτικά ή το αλκοόλ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όσοι πάσχουν από άλλους εθισμούς μπορεί να στραφούν στην άσκηση ως έναν τρόπο να καλύψουν το κενό που αφήνει η απουσία των εξαρτησιογόνων ουσιών. Αυτό μπορεί να καταλήξει να είναι αντιπαραγωγικό, καθώς αντ’ αυτού διαμορφώνουν έναν εθισμό στην άσκηση.
– Δυσκολία σε άλλους τομείς της ζωής. Όσοι αναζητούν διαφυγή από ορισμένους στρεσογόνους παράγοντες της ζωής ή αναζητούν να καλύψουν ένα κενό σε μέρη της ζωής τους είναι πιο επιρρεπείς στον εθισμό στην άσκηση. Επειδή η άσκηση προσφέρει ωραία συναισθήματα και απαιτεί πλήρη συγκέντρωση, αποτελεί για κάποιους εθιστική απόδραση.
– Έλλειψη ελέγχου. Εάν ένα άτομο στερείται εξουσίας σε άλλους τομείς της ζωής του, μπορεί να θεωρεί τη σωματική του μορφή ως κάτι που μπορεί να ελέγξει. Αυτό μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε εμμονή με τη σωματική τους διάπλαση, η οποία μπορεί να εξελιχθεί σε εθισμό στην άσκηση.
Εθισμός στην άσκηση έναντι της υγιούς άσκησης
Η γραμμή μεταξύ της υγιούς άσκησης και του εθισμού στην άσκηση μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί. Ιδιαίτερα για όσους απολαμβάνουν την προπόνηση για μαραθώνιους ή την άρση βαρών, ο εντοπισμός της διαφοράς μεταξύ του χρόνου που αφιερώνουν σε μια διασκεδαστική σωματική δραστηριότητα και του εθισμού μπορεί να είναι μια πρόκληση. Ακολουθούν μερικά χαρακτηριστικά του εθισμού στην άσκηση για να έχετε το νου σας.
– Το να χάνουν μια προπόνηση επηρεάζει αρνητικά την ψυχική τους κατάσταση. Ένα άτομο που πάσχει από εθισμό στην άσκηση μπορεί να αναστατωθεί υπερβολικά σε περίπτωση που δεν μπορεί να ολοκληρώσει μια προγραμματισμένη προπόνηση – ακόμη και αν ο λόγος που πρέπει να την χάσει είναι σημαντικός, όπως ένα ταξίδι ή μια γαμήλια γιορτή.
– Η γυμναστική είναι η μόνη πηγή ευτυχίας τους. Οι άνθρωποι που είναι εθισμένοι στην άσκηση συχνά αδυνατούν να αντλήσουν ευτυχία από οποιονδήποτε άλλο τομέα της ζωής τους. Η μόνη πηγή χαράς τους προέρχεται από τα σωματικά αποτελέσματα που βλέπουν από τη γυμναστική ή από τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της προπόνησής τους.
– Η άσκηση επηρεάζει αρνητικά τις σχέσεις. Ο εθισμός στην άσκηση αναγκάζει ένα άτομο να δίνει προτεραιότητα στη γυμναστική έναντι όλων των άλλων, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων στη ζωή του. Τα άτομα με εθισμό στην άσκηση συχνά υποφέρουν από τεταμένες σχέσεις. Θα επιλέξουν να γυμνάζονται αντί να περνούν χρόνο με τον σύντροφό τους ή θα παραλείψουν κοινωνικές εκδηλώσεις για να τηρήσουν το πρόγραμμα γυμναστικής τους.
– Γυμνάζονται παρά την ασθένεια ή τους τραυματισμούς. Τα άτομα με εθισμό στην άσκηση θα αγνοήσουν τα σήματα του σώματός τους για ξεκούραση για να συνεχίσουν να επιδιώκουν τους σωματικούς τους στόχους. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι γυμνάζονται παρά τη γρίπη, τα κατάγματα ή άλλες ασθένειες.
– Η άσκηση χρησιμοποιείται για να ξεφύγουν. Η άσκηση γίνεται ένας τρόπος διαφυγής αντί να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένοι στρεσογόνοι παράγοντες της ζωής ή γεγονότα που μπορεί να είναι δυσάρεστα για την επεξεργασία τους.
– Οι προπονήσεις συχνά παρατείνονται. Η εργασία για την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στόχου, όπως η προπόνηση για έναν μαραθώνιο, μπορεί να απαιτεί πολλαπλές προπονήσεις την ημέρα. Ωστόσο, τα άτομα με εθισμό στην άσκηση μπορεί να επεκτείνουν τις προπονήσεις χωρίς να έχουν στο μυαλό τους στόχους και μπορούν να ενεργήσουν παρορμητικά – προσθέτοντας επιπλέον επαναλήψεις ή χιλιόμετρα.
Πηγή:
goalcast.com/exercise-addiction
