Η θερμοκρασία πέφτει όλο και περισσότερο αυτές τις χειμωνιάτικες μέρες, η μέρα είναι ακόμη αρκετά σύντομη. Ως εκ τούτου, δεν είναι καθόλου σπάνιο να νιώθουμε ότι δεν έχουμε διάθεση μέσα στη μέρα. Αλλά για πολλούς ανθρώπους, αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και οι συμπεριφορές αποτελούν σημάδια κάτι σοβαρότερου – της εποχιακής κατάθλιψης ή όπως είναι ο επίσημος όρος, της εποχιακής συναισθηματικής διαταραχής.
Η εποχιακή συναισθηματική διαταραχή είναι ένας τύπος κατάθλιψης που συμβαίνει συνήθως μια περίοδο του χρόνου όπου υπάρχει λιγότερο ηλιακό φως – συνδέεται με αλλαγές στην εποχή, ανάλογα με το πού μένει κανείς. Αν και συνηθίζουμε να συνδέουμε τη διαταραχή αυτή με ενήλικες, κάποιοι γονείς την παρατηρούν και σε παιδιά. Αλλά μπορεί τα παιδιά να βιώνουν εποχιακή κατάθλιψη; Κι αν ναι, πώς είναι, πώς εκδηλώνεται; Οι ειδικοί μας δίνουν τα φώτα τους.
Advertisment
Μπορεί τα παιδιά να έχουν εποχιακή κατάθλιψη;
Είναι πιθανό τα παιδιά να αναπτύξουν εποχιακή συναισθηματική διαταραχή, όσο πιθανό είναι να έχουν άγχος, κατάθλιψη και άλλες διαταραχές, ξεκαθαρίζει η Margaret Cochran, ψυχοθεραπεύτρια και κοινωνική λειτουργός. «Μπορεί να αναπτυχθεί στα μικρότερα παιδιά, αλλά συχνότερα εντοπίζεται, όπως και πολλές άλλες διαταραχές, κοντά στην περίοδο της εφηβείας».
Η Sue Varma, βοηθός καθηγήτρια ψυχιατρικής, σημειώνει ότι έχει παρατηρήσει τη διαταραχή περισσότερο σε παιδιά ηλικίας 10-12 ετών, εφήβους και νέους ενήλικες. Λέει μάλιστα ότι παρατηρείται λίγο συχνότερα στα κορίτσια παρά στα αγόρια. Γενικά, οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη και δύο με τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν εποχιακή κατάθλιψη.
Ποια σημάδια χρειάζεται να προσέξουν οι γονείς;
Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με εκείνα της κατάθλιψης, αλλά εμφανίζονται κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων περιόδων του χρόνου (αργά το φθινόπωρο μέχρι νωρίς την άνοιξη), κάτι που διαφέρει από την γενικού τύπου κατάθλιψη. Κάποια από τα βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν: αλλαγές στη διάθεση, όπως έντονη θλίψη ή ευερεθιστότητα, αίσθηση απόγνωσης ή έλλειψη αξίας, αυξημένη ευαισθησία ή αυτοκριτική, μειωμένη ενέργεια, αλλαγές στον ύπνο και στα μοτίβα διατροφής, δυσκολία συγκέντρωσης, έλλειψη κινήτρου, ενδιαφέροντος για πράγματα που συνήθως απολαμβάνουν και απομόνωση ή αποσύνδεση από φίλους και άλλους.
Advertisment
Κάποια παιδιά μπορεί να νιώθουν βαρύ το σώμα τους, να μη θέλουν να σηκωθούν από το κρεβάτι ή να αποφεύγουν να βγουν έξω. Μπορεί να είναι περισσότερο προσκολημμένα στους γονείς ή να χρειάζονται έξτρα επιβεβαίωση.
Επιπροσθέτως, η απομόνωση που έχει προκληθεί από την πανδημία, με τον αυξημένο χρόνο μπροστά στην οθόνη, την τηλεκπαίδευση και τη μειωμένη σωματική δραστηριότητα μπορεί επίσης να επιδεινώνουν την θλίψη και την αδιαθεσία και να δυσκολεύουν τη διάκριση ανάμεσα σε αυτό και στην εποχιακή κατάθλιψη. Γι’ αυτό, οι γονείς χρειάζεται να προσέξουν σημαντικές ή απότομες αλλαγές στα παιδιά τους.
Τι χρειάζεται να κάνουν οι γονείς αν πιστεύουν ότι το παιδί τους έχει εποχιακή κατάθλιψη;
Αν και μπορεί να σκεφτείτε ότι είναι καλό απλώς να περιμένετε μέχρι να αλλάξει ξανά η εποχή, είναι κρίσιμης σημασίας να ασχοληθείτε με ζητήματα ψυχικής υγείας στα παιδιά, ειδικά αν τα συμπτώματα επηρεάζουν την ακαδημαϊκή τους απόδοση, την αυτοεκτίμηση, τις φιλίες ή την ικανότητα λειτουργίας μέσα στη μέρα.
Οι γονείς που υποπτεύονται ότι το παιδί τους ταλαιπωρείται από τη διαταραχή πρέπει να ζητούν επαγγελματική βοήθεια, από παιδίατρο ή παιδοψυχολόγο για αρχή. Ο ειδικός θα προχωρήσει σε ψυχολογική και ιατρική εκτίμηση ώστε να εντοπίσει το πιθανό πρόβλημα.
Πώς αντιμετωπίζεται η εποχιακή κατάθλιψη;
Υπάρχουν διάφορες επιλογές ανάλογα με το πόσο ήπια ή σοβαρή είναι η περίπτωση. Μια πρώτη γραμμή άμυνας είναι η αύξηση έκθεσης στο φως. Βγείτε έξω κατά τη διάρκεια της ημέρας, ακόμα κι αν ο χρόνος σας είναι περιορισμένος και λάβετε περισσότερη βιταμίνη D. Για ήπιες περιπτώσεις, αυτή η αλλαγή από μόνη της μπορεί να έχει επαρκές αποτέλεσμα.
Για πιο σοβαρά συμπτώματα προτείνεται ψυχοθεραπεία, άσκηση και περισσότερη κοινωνικοποίηση. Τέλος, χρησιμοποιείται και ψυχοεκπαίδευση ώστε να μάθουν τα παιδιά να επεξεργάζονται τα συναισθήματά τους και να μετατρέπουν τα δυσάρεστα σε πιο χρήσιμες σκέψεις.
Πηγή:
www.huffpost.com/entry/kids-seasonal-affective-disorder-parents-should-know
