Είναι γνωστό και επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι οι άνθρωποι είμαστε πλάσματα της συνήθειας. Αγαπάμε τη ρουτίνα από την ημέρα που γεννηθήκαμε και δε μας αρέσει κατά βάθος καθόλου το «ξεβόλεμα». Έχουμε ένα σύστημα ανοσίας (δηλαδή αντίστασης) στην αλλαγή, το οποίο απέκτησε αυτή την ονομασία από τους ψυχολόγους στο Πανεπιστήμιο του Harvard και συγγραφείς του ομώνυμου βιβλίου, Robert Kegan και Lisa Lahey.
Ουσιαστικά περιγράφουν πως ο κάθε άνθρωπος στο υποσυνείδητό του κρύβει μία αντίθετη δέσμευση (hidden commitment) σε μια πολύ δυνατή ιδέα. Η ιδέα αυτή συνήθως πηγάζει από φόβο ή έχει σκοπό την αυτοπροστασία μας. Δεδομένου ότι η αυτο-προστασία είναι το πρώτο πράγμα που απασχολεί τον άνθρωπο από τα αρχαία χρόνια, στον ανθρώπινο εγκέφαλο «φαντάζει» απολύτως λογικό το γεγονός ότι εξακολουθούμε να είμαστε προσκολημμένοι σε μία κακή συνήθεια. Μπορεί να γνωρίζουμε βαθιά μέσα μας ότι πρέπει και θα μας κάνει καλό να την αλλάξουμε, όμως στην πράξη δεν το κάνουμε. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι καπνιστές που, ενώ γνωρίζουν τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, σπάνια κόβουν οριστικά τη συνήθεια αυτή.
Advertisment
Επομένως, οι κύριοι λόγοι που δεν αλλάζουμε εύκολα είναι πρωτίστως το ίδιο μας το μυαλό και το παρελθόν μας, το οποίο φέρνει μαζί του τις βασικές πυρηνικές μας πεποιθήσεις. Πρόκειται για τις γνωστές «φωνές» που ακούει ο καθένας μας ξεχωριστά και οι οποίες μας κρατούν πίσω από στόχους και όνειρα, ακόμα κι αν θέλουμε διακαώς να τα εκπληρώσουμε. Κάποιος είχε πει πως «Όταν ο άνθρωπος φοβάται να βγει στη δράση και να κυνηγήσει αυτό που πραγματικά θέλει, μπορεί να επικαλεστεί δικαιολογίες ή ακόμα και φαινόμενα που μοιάζουν ανυπέρβλητα».
Ας θυμηθούμε πόσοι από εμάς επηρεαστήκαμε από την πανδημία και την κρίση που ακολούθησε και πόσοι άλλοι γνωστοί μας κυριολεκτικά άρπαξαν την ευκαιρία και την αξιοποίησαν παρά τις δύσκολες συνθήκες.
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα! Μπορεί η αλλαγή να αποτελέσει το έναυσμα, ή μάλλον το… ξύπνημα για να πάρουμε τον έλεγχο της ζωής μας; Όσο γενικό και αν ακούγεται, κάτι τέτοιο ισχύει. Και όταν συμβεί, το καταλαβαίνει κανείς για τα καλά, γιατί η «κλωτσιά» που μας δίνει το σύμπαν είναι έντονη και δυνατή, όπως αναφέρει και η Mel Robbins στο βιβλίο της “5 Second Rule”.
Advertisment
Είναι συνθήκη πλέον ότι η… εξωτερική αλλαγή μας περιμένει κάπου στη γωνία για να μας πετάξει έξω από το οικείο και ζεστό μας οικοσύστημα! Θα απαιτήσει να απορρίψουμε κάποια βασική αρχή ή αξία της ζωής μας; Eίναι πιθανό! Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να «αντιληφθούμε την κάθε κρίση ως ευκαιρία για ανασυγκρότηση και εξέλιξη», κάτι που έχει αναφέρει και ο Steve Jobs στην πασίγνωστη ομιλία του στο Harvard, το 2005
“Don’t let anything drown out your inner voice. Have the courage to follow your heart and intuition. Your time is limited… Everything else is secondary.”
| Steve jobs
Λία Μπισμπίκη
