Ο πιο όμορφος κήπος του κόσμου
«Στο μύθο που σου αφηγήθηκα, ο κήπος συμβολίζει το νου», είπε ο Τζούλιαν. «Αν μεριμνάς για το νου σου, αν τον τρέφεις και τον καλλιεργείς ακριβώς όπως ένας καλός κηπουρός φροντίζει έναν καρπερό, πλούσιο σε βλάστηση κήπο, τότε θα γίνει πολύ πιο γόνιμος και ανθηρός από όσο φαντάστηκες ποτέ σου. Αν όμως αφήσεις τα αγριόχορτα να ριζώσουν, θα σου λείψουν η σταθερή πνευματική γαλήνη και η εσωτερική αρμονία. Τζον, επίτρεψέ μου να σου κάνω μια πολύ απλή ερώτηση. Αν πήγαινα στην πίσω αυλή του σπιτιού σου, εκεί που έχεις τον κήπο για τον οποίο τόσο πολύ συνήθιζες κάποτε να μου μιλάς, και πετούσα τοξικά απόβλητα επάνω στους βραβευμένους πανσέδες σου, δεν θα χαιρόσουν και πολύ, έτσι δεν είναι;»
«Έτσι είναι».
Advertisment
«Είναι μάλιστα γεγονός πως οι περισσότεροι κηπουροί προστατεύουν τους κήπους τους σαν περήφανοι στρατιώτες και φροντίζουν να είναι σίγουροι ότι κανένα μίασμα δεν θα κατορθώσει ποτέ να εισχωρήσει εκεί μέσα. Κι όμως, σκέψου όλα τα τοξικά απόβλητα που οι περισσότεροι άνθρωποι πετούν μόνοι τους, καθημερινά, στον γόνιμο κήπο που είναι ο ίδιος τους ο νους: ανούσιες στενοχώριες και άγχη, νεκρά βάρη από το παρελθόν που τους φθείρουν, αρνητικές κι απαισιόδοξες σκέψεις για το μέλλον, και τόσους και τόσους φόβους που έχουν μόνοι τους επινοήσει και που καταστρέφουν τον εσωτερικό τους κόσμο.
Στην πανάρχαια ιδεογραφική γραφή των Σοφών της Σιβάνα, που υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο χαρακτήρας που δηλώνει το άγχος παρουσιάζει εντυπωσιακή ομοιότητα με το χαρακτήρα που δηλώνει τη νεκρική πυρά. Ο Γιόγκι Ραμάν μου εξήγησε πως αυτό δεν είναι απλή σύμπτωση. Το άγχος αποστραγγίζει το νου από ένα μεγάλο μέρος της δύναμής του και, αργά ή γρήγορα, τραυματίζει ανεπανόρθωτα την ψυχή. Για να ζήσεις λοιπόν τη ζωή σου σε όλη της την πληρότητα, πρέπει να σταθείς άγρυπνος φρουρός στην πύλη του κήπου σου, επιτρέποντας να εισχωρήσουν εκεί μόνο οι άριστες πληροφορίες. Πίστεψέ με, δεν μπορείς να επιτρέψεις στον εαυτό σου την πολυτέλεια ούτε για μία αρνητική σκέψη – ούτε μία.
Οι πιο ευδαίμονες, δυναμικοί και ικανοποιημένοι από τη ζωή τους άνθρωποι στον κόσμο μας είναι απλοί άνθρωποι σαν εσένα κι εμένα, με τη διαφορά πως βρήκαν το δρόμο της μεγάλης προσωπικής αλλαγής. Όλοι μας είμαστε φτιαγμένοι από σάρκα και οστά. Όλοι μας προερχόμαστε από την ίδια συμπαντική μήτρα. Κι όμως, εκείνοι ανάμεσά μας που κατορθώνουν να μην επιβιώνουν απλώς, αλλά να κρατούν πάντοτε αναμμένη τη φλόγα του δυναμικού που κρύβουν μέσα τους και να στροβιλίζονται στον αληθινό ρυθμό του χορού της ζωής, δεν κάνουν τα ίδια πράγματα με αυτούς που ζουν συνηθισμένες, ανούσιες ζωές. Και το πρώτο από όλα τα εξαιρετικά που κάνουν, είναι να υιοθετούν ένα θετικό πλαίσιο ιδεών για τον κόσμο τους και όλα όσα βρίσκονται εκεί μέσα».
Advertisment
Ο Τζούλιαν πρόσθεσε ακόμη: «Οι σοφοί μου δίδαξαν πως, στη διάρκεια μιας συνηθισμένης μέρας, από το μυαλό ενός μέσου ανθρώπου περνούν περίπου εξήντα χιλιάδες σκέψεις. Αυτό όμως που μου έκανε πραγματικά μεγάλη εντύπωση είναι πως το ενενήντα πέντε τοις εκατό αυτών των σκέψεων είναι ακριβώς οι ίδιες που είχαν περάσει από το μυαλό του ίδιου ανθρώπου και την προηγούμενη μέρα!»
«Μα, μιλάς σοβαρά τώρα;» ρώτησα εντυπωσιασμένος κι εγώ με τη σειρά μου.
«Εντελώς σοβαρά. Αυτή είναι η τυραννία της πνευματικής ένδειας. Οι άνθρωποι αυτοί που κάνουν τις ίδιες σκέψεις κάθε μέρα, σκέψεις μάλιστα από τις οποίες οι περισσότερες είναι αρνητικές, έχουν κατρακυλήσει σε μια πολύ φτωχή και κακή πνευματική ζωή. Αντί να εστιάζουν σε όλα τα καλά που υπάρχουν στις ζωές τους και να πασχίζουν να κάνουν τα πράγματα ακόμη καλύτερα είναι δεσμώτες του παρελθόντος τους.
Μερικοί από αυτούς στενοχωριούνται για αποτυχημένες σχέσεις ή οικονομικά προβλήματα. Μερικοί άλλοι φθείρονται σκεπτόμενοι συνεχώς τα ίσως όχι και τόσο τέλεια παιδικά τους χρόνια. Κι είναι και κάποιοι που φθείρονται από ακόμη πιο ασήμαντα πράγματα: το πώς, για παράδειγμα, τους συμπεριφέρθηκε ένας αγενής υπάλληλος σε ένα κατάστημα ή το σχόλιο ενός συναδέλφου τους που τους φάνηκε κάπως κακοπροαίρετο.
Αυτοί που απασχολούν το μυαλό τους με τέτοια ζητήματα επιτρέπουν τελικά στο άγχος και την ανησυχία να τους κλέψουν όλη τη δύναμη ζωής που έχουν μέσα τους. Εμποδίζουν το νου τους, με τις τεράστιες δυνατότητές του, να δημιουργήσει μαγεία και να γεμίσει τις ζωές τους με όσα ονειρεύονται στο συναισθηματικό, στο σωματικό και, ναι, ακόμη και στο πνευματικό πεδίο. Αυτοί οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ποτέ τους ότι το να καταφέρεις να διαχειριστείς σωστά τη σκέψη σου είναι το κλειδί για να διαχειριστείς σωστά ολόκληρη τη ζωή σου.
Ο τρόπος σκέψης σου απορρέει από τις συνήθειές σου, απλά και ξεκάθαρα», συνέχισε με πεποίθηση ο Τζούλιαν. «Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν την ασύλληπτη δύναμη του νου τους. Έμαθα πως ακόμη και οι καλύτερα σκεπτόμενοι άνθρωποι χρησιμοποιούν μόνο το ένα τοις εκατό των διανοητικών τους δυνατοτήτων και αποθεμάτων. Στη Σιβάνα, όμως, οι σοφοί τολμούν να εξερευνούν το ανεξάντλητο δυναμικό του μυαλού τους σε τακτική βάση. Και τα αποτελέσματα, που τα διαπίστωσα ο ίδιος, είναι εκπληκτικά.
Ο Γιόγκι Ραμάν, μέσα από τακτική και πειθαρχημένη άσκηση, κατάφερε να επιβληθεί τόσο πολύ στο νου του ώστε μπορούσε να επιβραδύνει μόνος του, ανάλογα με τη θέλησή του, τους παλμούς της καρδιάς του. Είχε επίσης εκπαιδεύσει τον εαυτό του να μπορεί να παραμένει άγρυπνος για ολόκληρες εβδομάδες. Και παρόλο που δεν λέω βέβαια πως θα έπρεπε να υιοθετήσεις κι εσύ παρόμοιους στόχους, πραγματικά πιστεύω πως είναι πια καιρός να αρχίσεις να βλέπεις το νου σου ως αυτό που αληθινά είναι – το μεγαλύτερο δώρο που σου χάρισε η φύση».
«Υπάρχουν κάποιες πρακτικές ασκήσεις που μπορώ να κάνω για να ξεκλειδώσω κι εγώ αυτές τις δυνάμεις του μυαλού μου; Το να μπορώ να επιβραδύνω τους παλμούς της καρδιάς μου ανάλογα με τη θέλησή μου θα με έκανε σίγουρα την ψυχή του πάρτι», είπα με θράσος.
«Μη σε απασχολεί τώρα αυτό, Τζον. Θα σου δώσω κάποιες πρακτικές τεχνικές που μπορείς να τις δοκιμάσεις αργότερα, οι οποίες θα σου αποκαλύψουν τη δύναμη της πανάρχαιας αυτής “τεχνολογίας”, αν μπορούμε να την αποκαλέσουμε έτσι. Προς το παρόν όμως, αυτό που είναι το πιο σημαντικό για σένα είναι να κατανοήσεις πως η κυριαρχία πάνω στο νου σου έρχεται μέσα από μια συνεχή μέριμνα, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι διαθέτουμε τις ίδιες πρώτες ύλες από τη στιγμή που παίρνουμε την πρώτη μας ανάσα στον κόσμο. Αυτό λοιπόν που διαχωρίζει τους ανθρώπους που πετυχαίνουν περισσότερα πράγματα απ’ τους άλλους κι εκείνους που ζουν με μεγαλύτερη ευδαιμονία και πληρότητα από τους άλλους είναι ο τρόπος με τον οποίο αξιοποιούν και επεξεργάζονται αυτές ακριβώς τις πρώτες ύλες. Όταν αφοσιώνεσαι ολόψυχα στο να μεταμορφώσεις τον εσωτερικό σου κόσμο, τότε πολύ γρήγορα και η ζωή σου μετατοπίζεται από το συνηθισμένο και τη μετριότητα στο βασίλειο του μοναδικού και του εξαιρετικού».
Ο δάσκαλός μου μιλούσε με ολοένα και μεγαλύτερη έξαψη. Τα μάτια του έμοιαζαν να λαμπυρίζουν με μια πρωτόγνωρη για μένα σπίθα, όλη την ώρα που μιλούσε για τη μαγεία της σκέψης και τον πλούτο των αρετών που φέρνει μαζί της.
«Ξέρεις, Τζον, όταν πια όλα έχουν ειπωθεί και όλα έχουν γίνει, δεν απομένει παρά ένα και μοναδικό πράγμα πάνω στο οποίο μπορούμε να κυριαρχούμε».
«Τα παιδιά μας;» ρώτησα χαμογελώντας καλοπροαίρετα.
«Όχι, φίλε μου, το μυαλό μας. Μπορεί να μην είμαστε ποτέ σε θέση να κυριαρχήσουμε στα μετεωρολογικά φαινόμενα ή στο κυκλοφοριακό πρόβλημα ή να ελέγξουμε τις διαθέσεις των ανθρώπων που βρίσκονται γύρω μας. Σίγουρα, όμως, μπορούμε να ελέγξουμε τη δική μας στάση απέναντι σε όλα αυτά τα δεδομένα. Όλοι έχουμε τη δύναμη να κυριαρχήσουμε πάνω στις σκέψεις μας, σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή. Αυτή η ικανότητα αποτελεί τμήμα της ίδιας της ανθρώπινης ουσίας μας. Βλέπεις, Τζον, ένα από τα πιο σημαντικά θεμέλια της πανάρχαιας σοφίας που διδάχτηκα ταξιδεύοντας στην Ανατολή είναι επίσης και ένα από τα πιο απλά».
Ο Τζούλιαν έκανε μια μικρή παύση, σαν κάποιος που συγκέντρωνε όλη του την ψυχική ενέργεια για να προσφέρει ένα ανεκτίμητο δώρο.
«Και ποιο θα μπορούσε λοιπόν να είναι αυτό;»
«Δεν υπάρχει αυτό που συνηθίζουν να αποκαλούν αντικειμενική πραγματικότητα ή ο “αληθινός κόσμος”. Δεν υπάρχουν απόλυτες αλήθειες. Το πρόσωπο του χειρότερου εχθρού σου μπορεί να είναι για μένα το πρόσωπο του καλύτερου φίλου μου. Ένα συμβάν που μπορεί να είναι τραγωδία για κάποιον, για κάποιον άλλον μπορεί να κλείνει μέσα του τα σπέρματα μιας απεριόριστης δυνατότητας για εξέλιξη. Αυτό που διακρίνει τους ανθρώπους που είναι από ιδιοσυγκρασία θετικοί και αισιόδοξοι από εκείνους που είναι συνεχώς δυστυχισμένοι και απαισιόδοξοι είναι ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύουν και αξιοποιούν τις εκάστοτε συνθήκες της ζωής τους».
«Μα, Τζούλιαν, πώς θα μπορούσε μια τραγωδία να είναι οτιδήποτε άλλο πέρα από μια τραγωδία;»
«Άκου, λοιπόν, ένα γρήγορο παράδειγμα, το πρώτο που μου έρχεται τώρα στο νου. Όταν ταξίδευα διασχίζοντας την Καλκούτα, συνάντησα μια δασκάλα που άκουγε στο όνομα Μαλίκα Τσαντ. Αγαπούσε πολύ τη διδασκαλία και αντιμετώπιζε όλους τους μαθητές και τις μαθήτριές της σαν να ήταν δικά της παιδιά, καλλιεργώντας με όλη την ευγένεια της ψυχής της το ανεξάντλητο δυναμικό των δυνατοτήτων τους. Το ρητό που συνήθιζε να λέει ήταν: “Το ‘εγώ μπορώ’ που θα πιστέψεις εσύ για τον εαυτό σου, είναι πολύ πιο ισχυρό από το IQ, που θα σου μετρήσουν οι άλλοι”.
Στην κοινότητα που ζούσε, ήταν γνωστή σαν ένα άτομο που ζούσε για να προσφέρει και που υπηρετούσε πάντοτε με ανιδιοτέλεια κάθε άνθρωπο που είχε την ανάγκη της. Δυστυχώς, το σχολείο που τόσο αγαπούσε, αυτό που είχε σταθεί σιωπηλός μάρτυρας της εκπληκτικής προόδου που είχαν κάνει γενιές και γενιές παιδιών χάρη στη δική της διδασκαλία, κάηκε μια νύχτα. Έγινε στάχτη από τη φωτιά που είχε βάλει ένας εμπρηστής. Όλοι οι άνθρωποι της κοινότητας ένιωσαν βαθιά στην ψυχή τους τη μεγάλη απώλεια. Όσο όμως ο καιρός περνούσε, ο θυμός τους άρχισε να δίνει τη θέση του στην απάθεια και άρχισαν να υποτάσσονται στο γεγονός πως τα παιδιά τους θα έμεναν πια χωρίς σχολείο».
«Και… η Μαλίκα;»
«Εκείνη ήταν διαφορετική απ’ όλους τους άλλους. Αν κάποτε υπήρξε στον κόσμο ένας αληθινά αισιόδοξος άνθρωπος, αυτός ήταν η Μαλίκα. Σε αντίθεση με τους άλλους, εκείνη διέκρινε την ευκαιρία σε ό,τι είχε συμβεί. Εξήγησε στους γονείς ότι η κάθε αναποδιά προσφέρει και ένα ισοδύναμο πλεονέκτημα, φτάνει μόνο να μπούμε στον κόπο να το αναζητήσουμε. Ακόμη και το ατυχές εκείνο συμβάν ήταν ένα δώρο μεταμφιεσμένο σε δυστύχημα. Το σχολείο που είχε γίνει στάχτη ήταν ένα παλιό και ετοιμόρροπο κτίριο.
Η οροφή έσταζε και το δάπεδο του πρώτου ορόφου είχε εντελώς φθαρεί κάτω από την πίεση όλων αυτών των παιδικών βημάτων, από χιλιάδες μικροσκοπικά ποδαράκια που είχαν περάσει από εκεί, είχαν τρέξει, είχαν παίξει και είχαν καθίσει στα θρανία. Αυτή ήταν λοιπόν η ευκαιρία που από καιρό περίμεναν για να ενώσουν όλοι μαζί τη δύναμή τους, σαν μια κοινότητα, και να οικοδομήσουν ένα καλύτερο σχολείο, ένα σχολείο που θα μπορούσε να υπηρετήσει τις επόμενες γενιές.
Κι έτσι, έχοντας πίσω τους να τους στηρίζει αυτή η εξηντατετράχρονη πηγή δύναμης και αισιοδοξίας, συγκέντρωσαν τη συλλογική τους δύναμη και βρήκαν τελικά τα απαραίτητα χρήματα για να χτίσουν ένα υπέροχο καινούριο σχολείο, που ορθωνόταν σαν λαμπερό παράδειγμα για τη δύναμη της θέλησης και του οράματος απέναντι στις αντιξοότητες».
«Έτσι λοιπόν, μοιάζει κάπως με την παλιά παροιμία για το φλιτζάνι που είναι προτιμότερο να το βλέπουμε μισογεμάτο παρά μισοάδειο, σωστά;»
«Αυτός είναι ο σωστός τρόπος για να το δεις. Ανεξάρτητα από το τι σου συμβαίνει στη ζωή σου, εσύ και μόνο εσύ έχεις την ικανότητα να επιλέξεις το πώς θα ανταποκριθείς σε αυτό. Όταν θα έχεις διαμορφώσει τη συνήθεια να αναζητάς πάντοτε το θετικό στοιχείο σε οποιαδήποτε συγκυρία, η ζωή σου θα αναβαθμιστεί στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. Αυτός είναι ένας από τους σπουδαιότερους φυσικούς νόμους που διέπουν τον κόσμο των ανθρώπων».
«Και όλα ξεκινούν με το να μάθει κάποιος να χρησιμοποιεί πιο αποτελεσματικά το νου του;»
«Ακριβώς, Τζον. Κάθε επιτυχία στη ζωή σου, είτε πρόκειται για υλική επιτυχία είτε για πνευματική, ξεκινά από το κεφάλι σου. Ακόμη πιο συγκεκριμένα, από τις σκέψεις που αφήνεις να εισχωρήσουν μέσα στο κεφάλι σου κάθε δευτερόλεπτο του κάθε λεπτού της μέρας σου. Ο εξωτερικός σου κόσμος αντανακλά την κατάσταση του εσωτερικού σου κόσμου. Κυριαρχώντας πάνω στις ίδιες σου τις σκέψεις και στον τρόπο που ανταποκρίνεσαι στα συμβάντα της ζωής σου, αρχίζεις να κυριαρχείς και στο πεπρωμένο σου».
Το παραπάνω απόσπασμα είναι από την επετειακή έκδοση του βιβλίου Ο μοναχός που πούλησε τη Ferrari του. Κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Διόπτρα και στο www.dioptra.gr, με σημείωμα του συγγραφέα.
Ένα βιβλίο που εκδόθηκε πριν από περίπου τριάντα περίπου χρόνια και κατόρθωσε, από τότε μέχρι σήμερα, να μεταμορφώσει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Μεταφράστηκε σε περισσότερες από εβδομήντα γλώσσες. Το μήνυμα του βιβλίου, αν και απλό, κρύβει μεγάλη δύναμη μέσα του γιατί είναι ένα μήνυμα ελπίδας και επιτυχίας, απόλυτα διαχρονικό.