Της διατροφολόγου Ορσαλίας Ψαρίδη
Στα πολύ παλιά χρόνια, όταν ο Κόσμος ήταν καινούργιος ακόμα, οι νεράϊδες και τα ξωτικά, τα στοιχεία και τα πνεύματα κατοικούσαν ελεύθερα παντού. Στις σκοτεινές σπηλιές, στους κορμούς των δένδρων, ακόμα και μέσα στις μυρμηγκοφωλιές. Άνθρωπος δεν τα έβλεπε ποτέ. Που και που, ένιωθε αμυδρά την παρουσία τους ή άκουγε τις φωνούλες τους.
Advertisment
Εκείνη την εποχή, ζούσε ένα νεαρό και όμορφο αγόρι, ο Natsume, που δεν φοβόταν καθόλου τις αόρατες παρουσίες. Μ΄ένα φανάρι στο χέρι, βάδιζε στα σκιερά δάση και τα σκοτάδια. Όχι μόνον δεν φοβόταν αλλά έψαχνε, προσπαθούσε να δει με τα μάτια του τα πνεύματα και τα ξωτικά που ένιωθε και άκουγε. Όποτε περπατούσε στο δάσος, ένιωθε καθαρά την παρουσία ενός αγαθού πνεύματος δίπλα του. Ένα βράδυ, άκουσε ένα υπέροχο μελωδικό τραγούδι να έρχεται από μία πλευρά του δάσους.
Ακολουθώντας την μελωδία φθάνει σ΄ενα ξέφωτο. Δέσποζε ένα πανέμορφο ολάνθιστο δένδρο, το οποίο έλαμπε ολόκληρο κάτω από το φεγγαρόφωτο. Στις ρίζες του καθόταν μία κοπέλλα ακόμα πιο λαμπερή από το δένδρο, που τραγουδούσε την ουράνια μελωδία. Θαμπωμένος άλλα χωρίς φόβο την ρώτησε ποια είναι. Είμαι η Sakura, του είπε, το πνεύμα που σε συνοδεύω πάντα στο δάσος. Κάθισε δίπλα της γεμάτος χαρά και περιέργεια και άρχισαν να συζητούν φιλικά, σαν παλιοί γνώριμοι που ήταν. Η Sakura περιέγραφε τον αόρατο κόσμο της και ο Νatsume τον δικό του.
Συναντιόντουσαν συνέχεια μέχρι που μια μέρα εξομολογήθηκαν ο ένας στον άλλον τον έρωτά τους. Παντρεύτηκαν οι δυό τους, στο δάσος όπου ζούσαν πλέον μαζί. Ζούσαν ευτυχισμένοι παρά την διαφορετική τους φύση, όμως η Sakura ήξερε ότι δεν θα κρατήσει πολύ. Ήταν πνεύμα και έπρεπε να γυρίσει στον κόσμο της, σύντομα.
Advertisment
Κάποια μέρα, ανακοινώνει στον Natsume, ότι ήρθε η ώρα να φύγει, εξηγώντας τους λόγους. Η φωνή της, η μορφή της, έσβηναν σιγά – σιγά, Και πριν εξαϋλωθεί, βάζει στο χέρι του, έναν σπόρο. O Natsume, φύτεψε ευλαβικά, την μόνη απόδειξη της ευτυχίας του. Τον φρόντιζε καλύτερα κι από μωρό. Τον πρόσεχε μέρα νύχτα. Περιποιόταν το δενδρύλλιο που βλάστησε, με φροντίδα και αγάπη. Κι αυτό ψήλωνε και μπουμπούκιαζε. Και μια μέρα τα μπουμπούκια άνθισαν. Υπέροχα λεπτεπίλεπτα λουλούδια κερασιάς γέμισαν την καρδιά του με χρώμα και ομορφιά. Ήταν σαν το δένδρο που είχε πρωτοσυναντήσει την αγαπημένη του.
Αμέσως σκέφθηκε. Λες να είναι η Sakura; Ναι Natsume, είμαι η Sakura, ακούει μέσα του. Συνεχίζω να είμαι κοντά σου. Φρόντιζε αυτό το φυτό και θα σε φροντίζει κι΄αυτό. Κάθε χρόνο, κάθε άνοιξη, θα γεμίζουμε την καρδιά σου με ομορφιά. Από τότε, η ανθισμένη κερασιά ονομάζεται Sakura.
O γιαπωνέζικος αυτός μύθος είναι ένας από τους πολλούς που ακόμα λέγονται στην Ιαπωνία, για την προέλευση τόσο της κερασιάς όσο και του ονόματός της.
Κάθε άνοιξη, ολόκληρη η Ιαπωνία γιορτάζει με τελετουργική παρατήρηση τις ανθισμένες κερασιές (sakura). H παράδοση hanami sakura (παρατηρώ τα λουλούδια της ανθισμένης κερασιάς) ορίζεται από τους Ιάπωνες ως εθνικό πάθος ή εθνική εμμονή καθώς η sakura έχει συνδεθεί με το πνεύμα, την ζωή και το μεγαλείο τους.
Η ζωή και ο θάνατος, η παροδικότητα, η προσωρινότητα, η μεταβλητότητα των πραγμάτων και της ίδιας της ζωής γίνονται υποφερτά και αποδεκτά, θρησκευτικά, πολιτισμικά και κοινωνικά σημεία αναφοράς για την Ιαπωνική κουλτούρα μέσα από την πεποίθηση ότι το πνεύμα είναι άφθαρτο και αθάνατο.
Aπό τον 8ο μ.χ αιώνα (περίοδος Heian) η χαρούμενη hanami είχε ήδη θέση στην ζωή των ανθρώπων. Τότε παρατηρούσαν τα άνθη της δαμασκηνιάς τα οποία ανθίζουν νωρίτερα, περί τα τέλη του κρύου Γιαπωνέζικου Φεβρουαρίου.Τον 9o μ.χ. αιώνα (περίοδος Nara) υιοθετήθηκε η hanami sakura, καθως η κερασιά ανθίζει με πιό ζεστό καιρό και ο κόσμος μπορεί να βρίσκεται έξω, να θαυμάζει και να διδάσκεται.
Κάθε άνοιξη από το βορειότερο έως το νοτιότερο τμήμα του Ιαπωνικού Αρχιπελάγους, ένα πέπλο από λεπτεπίλεπτα άνθη κερασιάς σε χρώματα βυσσινί, ροζ, λευκό και όλες τις ενδιάμεσες αποχρώσεις, απλώνεται μέρα-μέρα, καλύπτοντας βουνά και έξοχές, πάρκα και πόλεις. Η πρόοδος της ανθοφορίας παρατηρείται από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας και ανακοινώνεται στο κοινό
www.japan-guide.com/sakura
Εκατομμύρια συρρέουν στα πάρκα και τα άλση των κερασιών, παρατηρούν και γιορτάζουν. Κάποιοι ταξιδεύουν εκατοντάδες χιλιόμετρα ώστε να βρεθούν σε meisho-e, τοποθεσία με πλουσιότερη βλάστηση και ανθοφορία. Είναι ένα προσκύνημα. Ένα προσκύνημα στην Ζωή και την εφήμερη φύση της. Χαρούμενες παρέες ή μοναχικοί παρατηρητές, κάθονται κάτω από τα δένδρα και γιορτάζουν την ομορφιά της sakura, την άνοιξη, το πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή, γιορτάζουν τη ζωή και τον εφήμερο χαρακτήρα της εξίσου, ο καθένας με τον τρόπο του.
Σε μία εβδομάδα περίπου, o Kami-no-Kaze o θεός του Ανέμου, από ανοιξιάτικο αεράκι που θωπεύει τα άνθη, γίνεται άνεμος ζωηρός που με τις γενναίες ριπές του εκατομμύρια πέταλα χορεύουν στον αέρα πριν ακουμπήσουν στην γη. Οι άνθρωποι παρατηρούν τα φτερουγίσματά τους με ήπια μελαγχολία. Η χλόη και τα μονοπάτια στρώνονται με λουλουδένιο χαλί.
Οι άνθρωποι περπατούν πάνω τους, περπατούν πάνω στην προσωρινότητα. Όλα αλλάζουν. Όλα είνα παροδικά. Κάθε τι, χάνεται μέσα στην στιγμή.
Η sakura και ο συμβολισμός της ταυτίστηκε με τους Samurai και τους kamika-ze που γεννήθηκαν για να ζήσουν λαμπρά και να πεθάνουν νέοι, δίνοντας την ζωή τους για να υπηρετήσουν την χώρα. Η sakura συμβόλιζε την αναγεννημένη ψυχή τους.
Ο παν-ιαπωνικός εκστατικός θαυμασμός των ανθών εκφράζεται με όλους τους δυνατούς τρόπους. Η εφήμερη ομορφιά τους και η λεπτεπίλεπτη φύση τους, σύμβολα της ιαπωνικής αισθητικής, εξυμνείται από τους ποιητές, δεσπόζει στα χαϊκού, διακοσμεί κιμονό και υφάσματα, οικιακά σκεύη, πίνακες και πτυσσόμενα παραβάν, κοριτσάκια βαπτίζονται με το όνομα Sakura, σε μία συνεχή υπενθύμιση της παροδικότητας, του προσωρινού στη ζωή, της μεταβλητότητας.
Η ανθρώπινη φύση όπως και η φύση κάθε ζωής, καθρεφτίζονται στο άνθος της κερασιάς, ειδοποιώντας τους ανθρώπους ότι η ζωή είναι πολύ μικρή για να χάνεται και ότι θα πρέπει να την ζουν πλήρως.
«Ανθίζουν και μετά
κοιτάμε και μετά
πέφτουν και μετά…»
Uetzima Onitsura (1660-1738)
- Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2016 - 4 Ιουνίου 2016
- Ανάσταση! Της Ορσαλίας Ψαρίδη - 27 Απριλίου 2016
- Προσευχή για την Παγκόσμια Ημέρα της Γης (22 Απριλίου) - 21 Απριλίου 2016