Γιόγκα: Ποιος είναι κατάλληλος να ασκηθεί σε αυτήν;
Γράφει η Γιάννα Παπαδοπούλου, Πιστοποιημένη Δασκάλα Γιόγκα – Ινστιτούτο Ολικής Χάθα Γιόγκα Νέα Υόρκη
Advertisment
«Δεν είμαι αρκετά ευλύγιστος, είμαι πολύ νευρικός για να κάνω γιόγκα, δοκίμασα μια φορά σε γυμναστήριο και μου φάνηκε δύσκολο, το σώμα μου είναι πολύ κουρασμένο για να ακολουθήσει, δεν υπάρχει χρόνος, πιστεύω πως η γιόγκα είναι μόνο για γυναίκες, ο γιατρός μου είπε να μην κάνω τίποτα, δεν βρίσκω κοντά στο σπίτι μου κάτι, είμαι πολύ γέρος για τέτοια, κάνω γιόγκα πολλά χρόνια-απλά όχι κάπου σταθερά με δάσκαλο, φοβάμαι πώς όλοι αυτοί είναι απλά αιρετικοί και θα μπλέξω, έχω δισκοπάθεια, έχω οστεοπόρωση, έχω αρθρίτιδα, είμαι εντελώς ριγμένος συναισθηματικά, πήγα μια φορά πριν πολλά χρόνια αλλά κάτι δεν μου άρεσε, είμαι άνεργος πώς να πάω να κάνω, έχω αναπνευστικά προβλήματα, δεν μπορώ τα ομαδικά- κάνω με βίντεο στο διαδίκτυο, δεν έχω δοκιμάσει ποτέ αλλά ξέρω πως δεν μου ταιριάζει, θέλω κάτι δυναμικό και η γιόγκα είναι για χαλάρωση, γιόγκα κάνουν όσοι έχουν ψυχολογικά- εγώ τα έχω βρει με τον εαυτό μου, δεν καταλαβαίνω πώς θα με βοηθήσει…»
Δείτε επίσης: Πώς η γιόγκα ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα
Όλα τα παραπάνω τα ακούω συχνά από πρώτο χέρι λόγω της ιδιότητας του δασκάλου και κατά την ταπεινή μου άποψη αυτό ήταν ένα σημαντικό θέμα συζήτησης, ως προς το ποιος πρέπει να ασκείται στη Γιόγκα και στα συγκεκριμένα είδη Γιόγκα που υπάρχουν πλέον διαθέσιμα.
Advertisment
Καταρχάς είναι φρόνιμο να λάβουμε υπόψη τις θεαματικές επιπτώσεις της γιόγκα για τη σωματική, ψυχική αλλά και την πνευματική κατάσταση καθότι η Γιόγκα καθόλου τυχαία, έχει μπει στις προτεραιότητες του περισσότερου κόσμου παγκοσμίως. Μάλιστα εδώ και 2 χρόνια έχει γίνει επίσημη αναγνώριση από τον ΟΗΕ για τα ολιστικά πλεονεκτήματα της Γιόγκα ανακηρύσσοντας την 21η Ιουνίου ως την Παγκόσμια Ημέρα της Γιόγκα για τον εορτασμό και τη διάδοσή της.
Δεδομένης λοιπόν της αναγνώρισης αυτής, είναι πραγματικά αξιοπερίεργο ότι πολλοί επαγγελματίες υγείας στον ευρύτερο ελληνικό τομέα αγνοούν, είτε δεν έχουν ποτέ τους ασχοληθεί με το πώς και γιατί μπορεί όντως μια μέθοδος ψυχοσωματικής άσκησης κι απελευθέρωσης όπως η Γιόγκα να βοηθήσει πολλές διαφορετικές περιπτώσεις ατόμων. Για καλή μας τύχη, άνθρωποι που ασχολούνται με την επιστήμη της Γιόγκα με χειροπιαστές έρευνες καταφθάνουν σε τρόπους επιστημονικής απόδειξης, εξειδίκευσης κι εστίασης σε συγκεκριμένες μερίδες ατόμων όπως π.χ. άτομα με παθήσεις σπονδυλικής στήλης, άτομα που πάσχουν από χρόνια κατάθλιψη, άτομα που επιβίωσαν από καρκίνο, άτομα με ειδικές ανάγκες κ.ά. καθώς η σωματική προσέγγιση της γιόγκα έχει τη βάση της στη θεραπεία.
Η αρχαία προέλευση της Γιόγκα εξηγεί με χειρόγραφα πως ουσιαστικά πρόκειται για μια ολοκληρωμένη επιστήμη της εξέλιξης της συνείδησης. Πώς; Ξεκινώντας από τον ενεργειακό καθαρισμό ως τη σωματική υγεία, την τόνωση του ανοσοποιητικού και στη συνέχεια φθάνοντας στην καλλιέργεια της συνείδησης και στην αυτοπραγμάτωση, όπου αυτό είναι που τη διαφοροποιεί μακράν από όλες τις άλλες μορφές άσκησης.
Δεύτερον, όταν λέμε τη λέξη Γιόγκα, τί εννοούμε; Η ετυμολογία της λέξης Γιόγκα μεταφράζεται συχνά ως “σύζευξη” ή “ενότητα” και αφορά την ενότητα των αντίθετων ενεργειών, και παράλληλα έχοντας σαν βασική αρχή την Μη βία. Αλλά η ουσιαστική έννοια είναι καθαρά βιωματική.
Όπως γνωρίζουμε από την επιστήμη της Φυσικής, τα πάντα γύρω μας είναι ενέργεια. Η ενέργεια είναι διπολική, δηλαδή είναι είτε θετική είτε αρνητική. Η Γιόγκα λοιπόν στις ρίζες της διδασκαλίας της καταπιάνεται με το πώς μπορεί να καθαρίσει τις ενέργειες του ανθρώπου ώστε να καταφέρει να τις εξισορροπήσει. Αν και όταν αυτό επιτευχθεί, ο ασκούμενος στη Γιόγκα αποσπάται από την ύλη και αναγνωρίζει την αληθινή του φύση που δεν είναι άλλο παρά κομμάτι της Θείας Δημιουργίας.
Τρίτον, η Γιόγκα που διδάσκεται στη Δύση, η Hatha Yoga, (εδώ συμπεριλαμβάνονται όλα τα συστήματα στα οποία ασκούμαστε ανά τόπους και χρόνους π.χ. Sivananda, Anusara, Htaha, Iyengar κ.ά.) ασχολείται κατά βάση με το σώμα και τη διατήρηση της υγείας του. Απαιτεί συνέπεια (κυρίως με την έννοια της πειθαρχίας) και επιμονή ώστε να καταφέρει να μεταμορφώσει το ανθρώπινο σώμα σε ένα γερό όχημα το οποίο πέραν της εξωτερικής ομορφιάς του θα επιφέρει υγεία και λειτουργικότητα στην κοινωνία.Η Χάθα Γιόγκα είναι σχεδόν το ένα δέκατο όλης της Γιόγκα ενώ οι υπόλοιποι κλάδοι της επιστήμης της γιόγκα έχουν να κάνουν με το νου. Η εκπαίδευση του νου είναι ο πραγματικός στόχος της γιόγκα.
Πέραν του ιστορικού, ιδεολογικού και κυρίως φιλοσοφικού χαρακτήρα απ’ όπου προέρχεται η Γιόγκα, είναι αλήθεια πως αναφέρεται σε Ινδουιστικά κείμενα ως εργαλείο επίτευξης της επικοινωνίας του ανθρώπου με τον Θεό, αυτό όμως δεν συγχέει μήτε καθιστά την πρακτική που κάνουμε στις διάφορες σχολές ως θρησκευτική αίρεση, στην οποία κάποιος μυείται. Το γεγονός του ότι ζούμε σε μια εποχή που η πίστη μας έχει φτάσει να είναι φανατισμός και παθογένεια, καθοδηγεί και μετατρέπει τις αντιλήψεις μας για παραδόσεις της Ανατολής καθιστώντας τες ως ‘αιρέσεις’ στις οποίες ο άνθρωπος θα βρει τελικά έναν ‘άλλον’ δρόμο.
Να αναφέρουμε λοιπόν πως η φιλοσοφία της πρακτικής δεν διαφέρει από διδασκαλίες που αφορούν την αγάπη προς όλους, την προσευχή, την παράδοση στο Θεό, γι’ αυτό και είναι δυνατόν μέσα στις πρακτικές της Χάθα Γιόγκα να εντάσσονται κομμάτια με ιδεολογικό και φιλοσοφικό υπόβαθρο διότι η παράδοση της Γιόγκα είναι πολύ μεγάλη, οι δάσκαλοι πάρα πολλοί με ποικίλες προσεγγίσεις. Εάν αφαιρέσουμε όμως τις κατηγοριοποιήσεις, όλα τα μονοπάτια οδηγούν σε έναν δρόμο όπου η αλήθεια είναι μία. Ο άνθρωπος που αναζητά θα βρει τον δρόμο προς την αυτογνωσία και την αυτοπραγμάτωση, άσχετα από το τι εργαλεία θα χρησιμοποιήσει στην πορεία για να ξεκλειδώσει τις πόρτες του μυστηρίου του.
Τέλος, η Γιόγκα είναι καθαρά προσωπική βιωματική πρακτική και λειτουργεί στο να μας «φέρει στην παρούσα στιγμή». Επομένως η πρακτική είναι διαθέσιμη προς όλους όσους ασκούνται κάνοντας μόνον ό,τι επιτρέπει το σώμα τους πάντα σε επικοινωνία με το νου. Ο καθένας μπορεί να λάβει τα οφέλη της πρακτικής εάν ασκείται με συνέπεια δίπλα σε έναν έμπειρο δάσκαλο. Όπως έχει πει ο δάσκαλος της Αστάνγκα Γιόγκα Σαράτ Τζόις: «Από τη νεαρή νηπιακή ηλικία ως το γήρας, όλοι μπορούν να ασκηθούν στη Γιόγκα. Οι μόνοι που δεν μπορούν να ασκηθούν στη Γιόγκα είναι οι τεμπέληδες».
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό HOLISTIC LIFE
