Τα γονίδια μπορεί να εξηγούν σε κάποιο βαθμό γιατί μια κοινή αλλά ελάχιστα κατανοητή διαταραχή του εντέρου – το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) – συνδέεται συχνά με άγχος, λένε οι ερευνητές. Ελπίζουν ότι η ανακάλυψή τους θα αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το IBS, δηλαδή να χαρακτηρίζεται λανθασμένα ως συναισθηματική κατάσταση ή «όλα είναι στο μυαλό».
Η ομάδα μελέτησε περισσότερα από 50.000 άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, συγκρίνοντας το DNA τους με αυτό των υγιών ανθρώπων. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο περιοδικό Nature Genetics. Το IBS θεωρείται ότι επηρεάζει περίπου 1 στους 10 ανθρώπους και μπορεί να προκαλέσει οδυνηρό κοιλιακό πόνο, φούσκωμα και περιόδους δυσκοιλιότητας, διάρροιας ή και τα δύο. Η διάγνωση τίθεται αφού αποκλειστούν άλλες αιτίες, χωρίς να υπάρχει κάποια καθοριστική εξέταση.
Advertisment
Οι γυναίκες επηρεάζονται ελαφρώς περισσότερο από τους άνδρες και η συνήθης ηλικία των ασθενών που αναζητούν συμβουλές είναι μεταξύ 20 και 40 ετών. Ο καθηγητής Miles Parkes, σύμβουλος γαστρεντερολόγος στο νοσοκομείο Addenbrookes του Cambridge, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας για το γονίδιο, λέει ότι το IBS εξακολουθεί να είναι ελάχιστα κατανοητό, ακόμη και από ορισμένους γιατρούς, και μπορεί να κατηγοριοποιηθεί εσφαλμένα ως ψυχοσωματικό, λόγω της επικάλυψης με το άγχος και το στρες.
Ο ίδιος και η ομάδα του λένε ότι έχουν εντοπίσει τουλάχιστον έξι διαφορετικές γενετικές διαφορές που θα μπορούσαν, τουλάχιστον εν μέρει, να εξηγήσουν αυτή τη σχέση μεταξύ του εντέρου και του μυαλού. Τα αποτελέσματα έδειξαν:
– Συνολικά, η κληρονομικότητα του IBS (πόσο τα γονίδιά μας επηρεάζουν την πιθανότητα εμφάνισης μιας συγκεκριμένης πάθησης) είναι αρκετά χαμηλή.
Advertisment
– Έξι γενετικές διαφορές ήταν πιο συχνές σε άτομα με IBS απ’ ό,τι σε άτομα ελέγχου.
– Οι περισσότερες από αυτές έχουν ρόλο στον εγκέφαλο και πιθανώς στα νεύρα που τροφοδοτούν το έντερο, παρά στο ίδιο το έντερο.
– Η ίδια γενετική σύσταση που θέτει τα άτομα σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης IBS αυξάνει επίσης τον κίνδυνο για κοινές διαταραχές της διάθεσης και του άγχους, όπως το άγχος, η κατάθλιψη και ο νευρωτισμός, καθώς και η αϋπνία.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το άγχος προκαλεί συμπτώματα IBS ή το αντίστροφο, λέει ο καθηγητής Parkes. «Η μελέτη μας δείχνει ότι αυτές οι καταστάσεις έχουν κοινή γενετική προέλευση, με τα επηρεαζόμενα γονίδια να οδηγούν ενδεχομένως σε φυσικές αλλαγές σε εγκεφαλικά ή νευρικά κύτταρα που με τη σειρά τους προκαλούν συμπτώματα στον εγκέφαλο και συμπτώματα στο έντερο». Η ανακάλυψη μπορεί τελικά να βοηθήσει στην ανάπτυξη καλύτερων δοκιμών και θεραπειών για το IBS.
Tips για τη διαχείριση του συνδρόμου
Μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή, αλλά υπάρχουν και κάποια άλλα πράγματα που μπορούν να βοηθήσουν. Για να αντιμετωπίσετε το φούσκωμα, τις κράμπες και τα αέρια, μπορείτε:
– Να τρώτε βρώμη, όπως κουάκερ.
– Φρέσκα υλικά, αντί για πολλά επεξεργασμένα, λιπαρά ή πικάντικα τρόφιμα, είναι καλό, αλλά μην το παρακάνετε με τα φρούτα και τα φασόλια γιατί μπορεί να προκαλέσουν διάρροια και φούσκωμα.
– Το κουνουπίδι, το λάχανο, τα λάχανα και τα κρεμμύδια μπορεί επίσης να είναι δύσκολο να χωνευτούν από μερικούς ανθρώπους.
– Θα μπορούσατε να δοκιμάσετε προβιοτικά ή γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλή περιεκτικότητα σε λακτόζη ή χωρίς λακτόζη για ένα μήνα και να δείτε αν βοηθούν.
– Μην καθυστερείτε ή παραλείπετε γεύματα.
– Αποφύγετε το πολύ αλκοόλ, την καφεΐνη ή τα ανθρακούχα ποτά, αλλά πίνετε άφθονο νερό.
– Αφιερώστε χρόνο στα γεύματα – μην τρώτε πολύ γρήγορα.
Για τη δυσκοιλιότητα:
– Πίνετε άφθονο νερό.
– Τρώτε φυτικές ίνες.
Για τη διάρροια:
– Εξετάστε το ενδεχόμενο να μειώσετε λίγο τις φυτικές ίνες, αν τρώτε πολλές από αυτές.
– Δεν μασάμε πολλές τσίχλες χωρίς ζάχαρη που περιέχουν σορβιτόλη καθώς μπορεί να έχει καθαρτική δράση.
– Βεβαιωθείτε ότι πίνετε αρκετά υγρά για να αντικαταστήσετε ό,τι χάνετε και να αποφύγετε την αφυδάτωση.
Πηγή:
www.bbc.com/news/health-57821848
