Τα καρδιακά εμφράγματα συμβαίνουν συχνότερα κατά τους χειμερινούς μήνες. Αυτό έχει τουλάχιστον διαπιστωθεί σε διάφορες έρευνες των τελευταίων ετών.
Για παράδειγμα, έρευνα στις ΗΠΑ που αφορούσε περίπου 600.000 ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια έδειξε ότι ο κίνδυνος μακράς νοσηλείας ή και θανάτου ήταν αυξημένος τον χειμώνα σε σύγκριση με τις άλλες εποχές του χρόνου. Επιπροσθέτως, έρευνα του 2018 στη Σουηδία διαπίστωσε ότι η συχνότητα εμφάνισης καρδιακών προσβολών σε δείγμα άνω των 250.000 ατόμων αυξανόταν με τη χαμηλότερη θερμοκρασία του αέρα, τη χαμηλότερη ατμοσφαιρική πίεση του αέρα, την υψηλότερη ταχύτητα του ανέμου και τη μικρότερη διάρκεια ηλιοφάνειας.
Advertisment
Τέλος, σύμφωνα με μια άλλη έρευνα που διεξήχθη στον Καναδά, για κάθε 1°C που μειώνεται η θερμοκρασία ο κίνδυνος εμφράγματος αυξάνεται κατά 0,7%. Αλλά πώς και γιατί επηρεάζεται η καρδιά με αυτό τον τρόπο από το κρύο;
Προβλέποντας το καρδιακό έμφραγμα
Είναι ήδη επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι τα ποσοστά καρδιακών προσβολών αυξάνονται αμέσως μετά από μεγάλες φυσικές καταστροφές, όπως σεισμός, ηφαιστειακή έκρηξη ή τσουνάμι. Αυτές πιθανώς επισπεύδουν τη χρονική στιγμή μιας καρδιακής προσβολής που θα συνέβαινε ούτως ή άλλως, καθώς υπάρχουν ελαφρώς λιγότερες καρδιακές προσβολές μερικές εβδομάδες αργότερα.
Όμως, οι φυσικές καταστροφές είναι βεβαίως απρόβλεπτες, οπότε δεν μπορούμε να προετοιμαστούμε γι’ αυτές με τον ίδιο τρόπο όπως για κάποιους φυσικούς ρυθμούς: νύχτα και μέρα, καλοκαίρι ή χειμώνας, υγρές ή ξηρές εποχές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντική η έρευνα που επιβεβαιώνει ότι κάτι για το οποίο μπορούμε να προγραμματίσουμε αποτελεί παράγοντα κινδύνου.
Advertisment
Οι λόγοι για τους οποίους κάποιος είναι επιρρεπής σε καρδιακή προσβολή είναι σαφείς. Πρόκειται για προφανείς παράγοντες κινδύνου, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, η μη φυσιολογική χοληστερόλη, το κάπνισμα ή ο διαβήτης, καθώς και αφανείς υποκείμενοι γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Αλλά οι λόγοι για τη χρονική στιγμή της καρδιακής προσβολής είναι πιο δύσκολο να κατανοηθούν.
Η αθηροσκλήρωση, η υποκείμενη διαδικασία της νόσου που οδηγεί στην απόφραξη μιας στεφανιαίας αρτηρίας και στην καρδιακή προσβολή, αναπτύσσεται επί πολλές δεκαετίες. Φαίνεται να υπάρχει τυχαιότητα στο πότε εμφανίζεται η θρόμβωση, ο θρόμβος αίματος που σχηματίζεται σε μια φλέβα ή αρτηρία και προκαλεί το τελικό και ξαφνικό συμβάν. Μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια του ύπνου, του συναισθηματικού στρες και της ακραίας σωματικής δραστηριότητας – αλλά συνηθέστερα, συμβαίνει όταν δεν συμβαίνει κάτι συγκεκριμένο.
Γιατί ο χειμώνας είναι πιο επικίνδυνος;
Υπάρχει σαφής συσχέτιση μεταξύ του ψύχους και της λειτουργίας των αρτηριών (των αγγείων που μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα από την καρδιά σε άλλα μέρη του σώματος). Αυτό μπορεί να απεικονιστεί με έναν κοινό εργαστηριακό έλεγχο φυσιολογίας, γνωστό ως δοκιμασία ψυχρής πίεσης. Ζητείται από τους ανθρώπους να βάλουν τον πήχη τους σε παγωμένο νερό. Η αρτηριακή πίεση αυξάνεται αμέσως επειδή οι αρτηρίες συστέλλονται, πιθανώς για να διατηρηθεί η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος σε φυσιολογικά επίπεδα.
Η επιστήμη μας λέει ότι η συστολή είναι πιο έντονη και επηρεάζει περισσότερο τη ροή μέσω ενός σωλήνα -στην προκειμένη περίπτωση μιας στεφανιαίας αρτηρίας- στα σημεία απόφραξης. Σε λίγους ανθρώπους με στεφανιαία νόσο η δοκιμασία ψυχρής πίεσης είναι αρκετή για να προκαλέσει σπασμό της αρτηρίας και να σταματήσει η ροή έως ότου η αρτηρία χαλαρώσει ξανά.
Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες που καθιστούν την καρδιακή προσβολή πιο πιθανή το χειμώνα απ’ ό,τι το καλοκαίρι. Σε πολλά μέρη, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι πιο συχνή και συσσωρεύονται επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι ορισμένα σωματίδια στον αέρα σχετίζονται με καρδιακές παθήσεις. Ο χειμώνας είναι επίσης η εποχή της γρίπης, η οποία κάνει τους ανθρώπους που ήδη κινδυνεύουν από καρδιακές παθήσεις πιο ευάλωτους.
Και η ζωή μας είναι πολύ διαφορετική το χειμώνα από ό,τι το καλοκαίρι. Το χειμώνα είναι πάντα σκοτεινά και ο καιρός μας εμποδίζει να κάνουμε πολλές εξωτερικές δραστηριότητες- τείνουμε να αυξάνουμε το βάρος μας, σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και να πίνουμε περισσότερο αλκοόλ.
Αναπόφευκτα τα συναισθήματα δεν είναι τόσο ευχάριστα όταν περιοριζόμαστε και πιθανότατα συσσωρεύεται στρες. Όλα αυτά επίσης επηρεάζουν την υγεία της καρδιάς μας.
Πώς να προστατεύσουμε την καρδιά μας από το κρύο
– Κάνουμε το εμβόλιο της γρίπης και προσέχουμε να μειώσουμε τις πιθανότητες να κολλήσουμε κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών.
– Παραμένουμε σε ζεστά μέρη όσο αυτό είναι δυνατόν.
– Όταν βγαίνουμε έξω, φοράμε οπωσδήποτε ένα ζεστό κασκόλ και προσπαθούμε η αναπνοή μας να παραμένει ζεστή. Επίσης φοράμε ζεστά ρούχα και γάντια.
– Τρώμε υγιεινά και παραμένουμε δραστήριοι ακόμα και εντός σπιτιού.
– Αποφεύγουμε το αλκοόλ.
– Αποφεύγουμε να βγαίνουμε τις κρύες ώρες της ημέρας για περπάτημα και επιλέγουμε τις πιο ζεστές.
Πηγές:
theconversation.com/heart-attacks-more-frequent-in-colder-weather-105654
patient.info/news-and-features/this-is-what-cold-weather-does-to-your-hear
