Τα φουντούκια είναι ξηροί καρποί με ιδιαίτερη γλυκίζουσα γεύση και πολλά θρεπτικά συστατικά. Η φουντουκιά είναι ένα μικρό φυλλοβόλο δέντρο, που προέρχεται από την Νότια Ευρώπη και την Τουρκία, παράγει καρπούς περίπου τρία χρόνια μετά την φύτευση, ανθίζει κάθε άνοιξη και οι καρποί εμφανίζονται το φθινόπωρο.
Ιστορία και παράδοση
Η λέξη «φουντούκι» προέρχεται από τη φράση ποντικόν κάρυον, δηλαδή «καρύδι του Πόντου», ονομασία που προέκυψε λόγω της καλλιέργειας της φουντουκιάς στον Πόντο τα αρχαία χρόνια. Από εκεί, η λέξη ποντικόν πέρασε στα αραβικά και μετέπειτα στα τουρκικά ως fındık («φουντούκ»), και τελικά επέστρεψε στα Νέα Ελληνικά με αντιδάνειο ως «φουντούκι» κατά την Τουρκοκρατία.
Advertisment
Το επιστημονικό όνομα «κόρυλος» ετυμολογείται από την αρχαία ελληνική λέξη κόρυς (περικεφαλαία), καθώς ο καρπός του φουντουκιού όταν είναι φρέσκος περιβάλλεται από φλοιώδες περίβλημα κάνοντάς το να μοιάζει με στρατιωτικό κράνος.
Διατροφική σύσταση του φουντουκιού
Τα φουντούκια είναι πολύ πλούσια σε ενέργεια, αλλά παράλληλα περιέχουν πολύτιμα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την υγεία μας. Τα 100 γρ φουντούκια παρέχουν 628 θερμίδες!
Είναι πλούσια σε μονο-ακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως είναι το ελαϊκό, καθώς και σε απαραίτητα λιπαρά οξέα, όπως είναι λινελαϊκό οξύ που είναι χρήσιμα για την υγεία της καρδιάς. Οι ερευνητικές μελέτες δείχνουν ότι η μεσογειακή διατροφή που είναι πλούσια σε μόνο – ακόρεστα λιπαρά οξέα, βοηθά στην πρόληψη της στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικών επεισοδίων, ευνοώντας το υγιές προφίλ των λιπιδίων του αίματος.
Advertisment
Συνδυάζει έλαια (κυρίως ελαϊκό οξύ), πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, β- σιτοστερόλη, βιταμίνες και μέταλλα, κατέχοντας έτσι μία ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους άλλους καρπούς για την μοναδική ικανότητα του να προστατεύει από τις ασθένειες.
Ποσότητα ανά 100 g
- Θερμίδες (kcal) 628
- Λιπίδιο 61 g
- Κορεσμένα λιπαρά 4,5 g
- Πολυακόρεστο λιπαρό οξύ 8 g
- Μονοακόρεστο λιπαρό οξύ 46 g
- Χοληστερόλη 0 mg
- Νάτριο 0 mg
- Κάλιο 680 mg
- Υδατάνθρακες 17 g
- Φυτικές ίνες 10 g
- Ζάχαρη 4,3 g
- Πρωτεΐνη 15 g
- Βιταμίνη A 20 IU
- Βιταμίνη C 6,3 mg
- Ασβέστιο 114 mg
- Σίδηρος 4,7 mg
- Βιταμίνη D 0 IU
- Βιταμίνη B6 0,6 mg
- Βιταμίνη B12 0 µg
- Μαγνήσιο 163 mg
Η κατανάλωση 25-30 gr μόνο φουντουκιών καθημερινά, είναι αρκετή για να καλύψει καθημερινά τις ανάγκες σε βιταμίνη Ε, ενώ παράλληλα αποτελεί έναν καλό τρόπο προστασίας από καρδιακά νοσήματα και καρκίνους. Επίσης, τα 70γρ φουντουκιών στο διαιτολόγιο επί 30 ημέρες, οδηγούν σε μείωση της ολικής και της LDL («κακής») χοληστερόλης, ενώ επίσης παρατηρείται αύξηση της αντιοξειδωτικής δράσης στο αίμα. Οι μηχανισμοί που εμπλέκονται σε αυτά τα αποτελέσματα, δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητοί και απαιτούνται επιπλέον έρευνες.
Οφέλη του φουντουκιού
Αντιοξειδωτική δράση
Τα αντιοξειδωτικά είναι ενώσεις οι οποίες μειώνουν τη βλάβη που προκαλείται από τις ελεύθερες ρίζες στο σώμα. Πρόκειται για ιδιαίτερα δραστικά μόρια που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της καρδιαγγειακής νόσου, ορισμένων μορφών καρκίνων και άλλων ασθενειών, που συνδέονται με το γήρας.
Τα αντιοξειδωτικά του φουντουκιού βρίσκονται μέσα στο κυρίως σώμα του ξηρού καρπού, αλλά βρίσκουμε επίσης αξιόλογες ποσότητες στο λεπτό καφετί υμένα (φλοιό) που τα περιβάλλει.
Ως προς την συνολική αντιοξειδωτική ικανότητά τους, τα φουντούκια κατατάσσονται στην τρίτη θέση μεταξύ των ξηρών καρπών και των ελαιούχων σπόρων, μετά από τα καρύδια και τα πεκάν. Τα φουντούκια περιέχουν διάφορα αντιοξειδωτικά, μεταξύ των οποίων ταννίνες, φαινολικά οξέα, φλαβονοειδείς ενώσεις καθώς και βιταμίνη Ε.
Αναπαραγωγικό σύστημα
Τα φουντούκια επίσης, συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος. Η βιταμίνη Ε, προλαμβάνει την διάσπαση των ερυθρών αιμοσφαιρίων, προστατεύοντας τον οργανισμό από αναιμίες. Ένα ακόμη πλεονέκτημα της βιταμίνης Ε των φουντουκιών είναι ότι, καταπολεμά παράγοντες οι οποίοι προδιαθέτουν για καρκίνο. Εάν ο καρκίνος έχει ήδη σχηματιστεί στο σώμα, τότε καταπολεμά τα βλαβερά κύτταρα.
Tα φουντούκια προκαλούν αλλεργία σε ορισμένα άτομα – όπως και άλλοι ξηροί καρποί – και κατά συνέπεια θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωσή τους, καθώς και η κατανάλωση προϊόντων που περιέχουν φουντούκια ή που παρασκευάζονται από αυτά. Για οιοδήποτε σχετική συμβουλή πρέπει να απευθυνθείτε οπωσδήποτε στον γιατρό σας.
Βοηθά στις φλεγμονές
Η φλεγμονή είναι μια φυσιολογική ανοσοαπόκριση που έχει σχεδιαστεί για να προστατεύει το σώμα σας από τραυματισμούς και λοιμώξεις. Ωστόσο, η χρόνια φλεγμονή θεωρείται ότι παίζει κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη ορισμένων ασθενειών.
Το φουντούκι περιέχει πολλές ενώσεις με ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, συμπεριλαμβανομένου του γαλλικού οξέος και των τανινών.
Περιέχει επίσης αντιοξειδωτικά που βοηθούν στην πρόληψη της εκτεταμένης φλεγμονής και εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες είναι ενώσεις που προκαλούν ασθένειες και μπορούν να συσσωρευτούν στο σώμα σας (2, 3).
Επομένως, η κατανάλωση φουντουκιού θα μπορούσε να έχει εκτεταμένα οφέλη και μπορεί να είναι χρήσιμη στη θεραπεία προβλημάτων που σχετίζονται με φλεγμονές, όπως ακμή, έκζεμα ή ψωρίαση.
Μελέτες δείχνουν ότι η τοπική χρήση σκευάσματος φουντουκιού μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά τη φλεγμονή και να καταπραΰνει το δέρμα.
Καταπραΰνει τον πονόλαιμο
Λόγω της ικανότητάς του να μειώνει τη φλεγμονή και να δρα ως στυπτικό, το φουντούκι χρησιμοποιείται μερικές φορές για τη θεραπεία του πονόλαιμου.
Βράζοντας ένα κουταλάκι του γλυκού (5 ml) ανθό φουντουκιάς σε ένα φλιτζάνι (240 ml) νερό για περίπου 10 λεπτά. Στην συνέχεια κάντε γαργάρες με το σκεύασμα για την ανακούφιση.
Πιστεύεται επίσης ότι βοηθά στη μείωση του πρηξίματος, στη μείωση του πόνου και στην ξηρότητα της υπερβολικής βλέννας που προκαλείται από πονόλαιμο.
Ωστόσο, παρόλο που οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του φουντουκιού είναι καλά τεκμηριωμένες, η χρήση του για τη θεραπεία του πονόλαιμου βασίζεται αποκλειστικά σε στοιχεία που δεν είναι επιστημονικά αποδεδειγμένα.
Απαιτούνται μελέτες υψηλής ποιότητας για να εξακριβωθούν τα πιθανά οφέλη της φουντουκιάς για τους πονόλαιμους.
Επιπλέον, η λήψη φουντουκιού από το στόμα μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο στομάχι λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε ταννίνη, οπότε είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν έχετε ευαίσθητο στομάχι.
Προστατεύει από βλάβες του δέρματος
Καθώς είναι πλούσιο σε τανίνες, το φουντούκι μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του δέρματος από διάφορα ζητήματα όταν εφαρμόζεται τοπικά κάποιο σκεύασμα φουντουκιού.
Μια μελέτη σε ζώα διαπίστωσε ότι οι τανίνες μπορούν να λειτουργήσουν ως φράγμα, εμποδίζοντας τις ουσίες που προκαλούν φλεγμονή να εισέλθουν στα κύτταρα του δέρματος σας. Το φουντούκι, όπως αναφέραμε και παραπάνω, είναι πλούσιο σε τανίνες.
Επιπλέον, μια μελέτη έδειξε ότι το φουντούκι βοήθησε στην εξουδετέρωση των επιβλαβών ελεύθερων ριζών και εμπόδισε την εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων του δέρματος
Ομοίως, μια άλλη μελέτη σε ζώα ανακάλυψε ότι οι τανίνες στη φουντουκιά μπόρεσαν να επιβραδύνουν την ανάπτυξη του όγκου του δέρματος σε ποντίκια που εκτέθηκαν σε ακτινοβολία.
Ωστόσο, οι περισσότερες έρευνες περιορίζονται επί του παρόντος σε μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες και σε ζώα. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για την αξιολόγηση των ιδιοτήτων της φουντουκιάς όταν η χρήση της γίνεται σε ανθρώπους.
Μπορεί να βοηθήσει στις αιμορροΐδες
Το φουντούκι, ειδικά σε σκευάσματα χρησιμοποιείται συχνά ως φυσική θεραπεία για την ανακούφιση από την ταλαιπωρία και τον πόνο που προκαλούν οι αιμορροΐδες.
Συνήθως προστίθεται σε ένα πανί ή βαμβάκι και εφαρμόζεται απευθείας στην πληγείσα περιοχή για να καταπραΰνει το δέρμα.
Αν και η έρευνα είναι περιορισμένη, πιστεύεται ότι το φουντούκι σε φαρμακευτική μορφή βοηθά στη θεραπεία του κνησμού, της ερυθρότητας, του πόνου και του πρηξίματος που σχετίζεται με τις αιμορροΐδες λόγω των αντιφλεγμονωδών του ιδιοτήτων.
Επιπλέον, έχει αιμοστατικές ιδιότητες, που σημαίνει ότι μπορεί να σταματήσει την αιμορραγία που προκαλείται από τις αιμορροΐδες.
Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους για να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα του στις αιμορροΐδες.
Παρενέργειες
Κατά κανόνα το φουντούκι, δεν εμφανίζει παρενέργειες, ωστόσο καθώς είναι καρπός υπάρχει η πιθανότητα εμφάνισης αλλεργίας στην κατανάλωση ή την χρήση του οπότε είναι πολύ σημαντικό να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας.
Πως να το χρησιμοποιήσουμε με ασφάλεια
Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να καταναλώσουν το φουντούκι και τα παράγωγά του με ελάχιστο κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών.
Οι αλοιφές και τα εκχυλίσματα μπορούν να εφαρμοστούν απευθείας στο δέρμα σας αρκετές φορές την ημέρα και να χορηγηθούν με ασφάλεια για τη θεραπεία των αιμορροΐδων μετά από κάθε κίνηση του εντέρου.
Επιπλέον, ενώ η λήψη 3-4 κουταλιών του γλυκού (15-20 ml) σκευάσματος από φουντουκιά ανά ημέρα θεωρείται γενικά ασφαλής, η κατάποση μεγάλων ποσοτήτων μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο στομάχι και έμετο.
Επομένως, είναι καλύτερο να χρησιμοποιείτε μόνο μικρές ποσότητες και να συζητάτε για τυχόν παρενέργειες ή ανησυχίες με το γιατρό σας.
Πηγές:
el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%BF%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%B9%CE%AC
www.healthline.com/nutrition/witch-hazel-benefits-uses#section3
www.verywellhealth.com/the-benefits-of-witch-hazel-90061
www.pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11302778/
www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3214789/