Οι Αιγύπτιοι, οι Βαβυλώνιοι και αργότερα οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι θεωρούσαν τα μανιτάρια «τροφή θεών και βασιλέων». Οι μάγισσες του Μεσαίωνα ανακάτευαν τη σκόνη τους με στάχτη και αλείφονταν με το μείγμα για να αυξήσουν τη γονιμότητα, ενώ παρασκεύαζαν ερωτικά φίλτρα και φάρμακα για να αντιμετωπίσουν την ανικανότητα.
Τι υποστηρίζουν οι νέες έρευνες: Πράγματι, τα μανιτάρια ή ουσίες που εξάγονται από αυτά έχουν αξιόλογες ιδιότητες, που πιθανόν ενισχύουν το σύστημα άμυνας του οργανισμού, συμβάλλουν στην καταπολέμηση μορφών καρκίνου, μειώνουν τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και διατηρούν σε φυσιολογικά επίπεδα τη χοληστερόλη. Επιπλέον, συνδυάζουν τις αντιικές ιδιότητες με την αντιφλεγμονώδη δράση.
Advertisment
Για τι άλλο είναι ευεργετικά: Τα μανιτάρια έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη και νάτριο, ενώ είναι χαμηλής θερμιδικής αξίας (100 γρ. δίνουν περίπου 35 θερμίδες). Περιέχουν πολύ λίγα λίπη και μηδενική χοληστερόλη. Επιπλέον, είναι ικανοποιητική πηγή φωσφόρου (120 mg), καλίου (420 mg), σεληνίου (2,6 mcg), ψευδαργύρου (0,77 mg), ενώ δίνουν φυλλικό οξύ και βιταμίνες του συμπλέγματος Β (κυρίως νιασίνη, ριβοφλαβίνη, και παντοθενικό οξύ). Η ριβοφλαβίνη προάγει την υγεία του δέρματος και την καλή όραση, η νιασίνη ενισχύει την ομαλή λειτουργία του πεπτικού και νευρικού συστήματος, ενώ το παντοθενικό οξύ εμπλέκεται στην παραγωγή των ορμονών.
Διαβάστε: Μανιτάρια, ένα πλήρες και αντικαρκινικό γεύμα
Τι θα χρειαστείτε
Advertisment
Υλικά:
2-3 κιλά κατακάθι καφέ (ελληνικού, εσπρέσο ή φίλτρου) – Μπορούμε να προμηθευτούμε αρκετό κατακάθι από κάποια καφετέρια (Στη Θεσσαλονίκη τα Starbucks το διανέμουν δωρεάν)
λίγο άχυρο, ροκανίδι ή στέλεχος καλαμποκιού
3 κουταλιές της σούπας οικοδομικό γύψο
δοχείο εκκόλαψης (το κουβαδάκι από ποπ κορν είναι ιδανικό)
μυκήλιο πλευρώτους (σπόρος)
Μπορούμε να βρούμε μυκήλιο πλευρώτους:
Σε φυτώρια & γεωπονικά μαγαζιά (τα περισσότερα έχουν αποξηραμένο σπόρο). Σε αυτήν την περίπτωση ο σπόρος υπολογίζουμε να βγαίνει γύρω στο 10% σε σχέση με τον όγκο του καφέ.
Επίσης μπορούμε να παραγγείλουμε φρέσκο σπόρο από κάποιον παραγωγό πλευρώτους ή να τον παραγγείλουμε από το διαδίκτυο. Σε αυτήν την περίπτωση ο σπόρος υπολογίζουμε να βγαίνει γύρω στο 5% σε σχέση με τον όγκο του καφέ.
Εναλλακτικά μπορούμε να πάρουμε μια ποσότητα (υπολογίζουμε να βγαίνει γύρω στο 15% σε σχέση με τον όγκο του καφέ) μολυσμένο άχυρο από υπόστρωμα πλευρώτους και να το χρησιμοποιήσουμε σαν σπόρο – αυτή είναι και η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε στις φωτογραφίες και που γενικά προτείνεται ως η πιο εύκολη, αποδοτική και φθηνή.
Εκτέλεση:
Βάζουμε το κατακάθι σε ένα δοχείο και προσθέτουμε μια κουταλιά της σούπας οικοδομικό γύψο για κάθε κιλό καφέ (αυτό γίνεται για να ρυθμίσουμε το ph του υποστρώματος) . Μπορούμε να προσθέσουμε λίγο ψιλοκομμένο άχυρο λίγο ροκανίδι από πλατύφυλλα ή ακόμα καλύτερα 2-3 στελέχη καλαμποκιού σε φέτες. (αυτά τα υλικά θα επιτρέψουν στο υπόστρωμα μας να μην είναι τόσο συμπαγές και πυκνό και έτσι ο μύκητας θα εξαπλωθεί πιο γρήγορα) Προσθέτουμε κάποια ποσότητα νερού ώστε το μείγμα να μην είναι στεγνό. Ανακατεύουμε με προσοχή και το βράζουμε για περίπου μισή ώρα. Έπειτα αφήνουμε το μείγμα να κρυώσει και να στραγγίξει. Όταν έρθει σε θερμοκρασία δωματίου και σε ποσοστό υγρασίας γύρω στο 70% (αν το σφίξουμε μια χούφτα καφέ στο χέρι μας να στάζουν λίγες σταγόνες) είναι έτοιμο για την σπορά. – Ανακατεύουμε με καθαρά χέρια τον σπόρο με τον καφέ και τον τοποθετούμε στο δοχείο της εκκόλαψης όπου και θα τον αφήσουμε σφραγισμένο ως το τέλος της συγκομιδής.
Επώαση:
Σκοπός της επώασης είναι να απλωθεί το μυκήλιο σε όλο το υπόστρωμα. Στο στάδιο αυτό η θερμοκρασία του υποστρώματος πρέπει να διατηρείται περίπους στους 25 °C. Έχει βρεθεί ότι πετυχαίνονται καλύτερα αποτελέσματα όταν η επώαση γίνεται στο σκοτάδι. Ο χρόνος επώασης μπορεί να κυμαίνεται από 20 μέχρι 40 ημέρες ανάλογα με το είδος του σπόρου και τις συνθήκες επώασης.
Συγκομιδή:
Σε ένα μήνα περίπου από την σπορά θα αρχίσουν να εμφανίζονται τα πρώτα μανιτάρια. Μαζέψτε τα όταν φτάσουν σε επιθυμητό επίπεδο ή όταν δεν μεγαλώνουν άλλο. Μαζέψτε όλα από την μία τρύπα μονομιάς τραβώντας τα απότομα από το σημείο που φυτρώνουν. Μην χρησιμοποιήσετε μαχαίρι, από το ίδιο σημείο θα ξαναφυτρώσουν μετά από καιρό αφού επαναλάβετε τα ίδια στάδια. Όταν σταματήσει να παράγει μανιτάρια, μην το πετάξετε, αλλά ανακυκλώστε το περιεχόμενο ενσωματώνοντάς το στο χώμα για λίπασμα.
Οδηγίες καλλιέργειας πλευρώτους στο σπίτι
Όταν έχουμε έτοιμο υπόστρωμα
1ος τρόπος (όπως προτείνει η εταιρεία δίρφυς): Τοποθετήστε το σε μέρος σκιερό, φωτεινό, δροσερό, χωρίς να φυσάει ο άνεμος (σε αποθήκη, στο μπαλκόνι προστατευμένο από τον αέρα, κάτω από μια σκάλα, στην κουζίνα).
1) ΦΩΣ: Τα πλευρώτους χρειάζονται φως. Τοποθετήστε το σε φωτεινό μέρος αλλά όχι απευθείας στον ήλιο. Κατά την διάρκεια της νύχτας ας μείνει στο σκοτάδι.
2) ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ: Ιδανική θερμοκρασία για να φυτρώσουν τα μανιτάρια είναι 6-18 βαθμούς.
3) ΝΕΡΟ-ΥΓΡΑΣΙΑ: Τοποθετήστε το πάνω σε μια υγρή επιφάνεια που να έχει μόνιμα νερό (αφρολέξ, πιατάκι, χώμα). Ποτίστε χρησιμοποιώντας ένα ψεκαστήρι χειρός ψεκάζοντας σε όλη την επιφάνειά του γύρω-γύρω 1-2 φορές την ημέρα μέχρι τα μανιτάρια να μεγαλώσουν.
4) ΣΥΛΛΟΓΗ: Κάτω από καλές συνθήκες θα ξεκινήσουν να φυτρώνουν σε 7-14 ημέρες. Μαζέψτε τα όταν φτάσουν σε επιθυμητό επίπεδο ή όταν δεν μεγαλώνουν άλλο. Μαζέψτε όλα από την μία τρύπα μονομιάς τραβώντας τα απότομα από το σημείο που φυτρώνουν. Μην χρηισιμοποιήσετε μαχαίρι, από το ίδιο σημείο θα ξαναφυτρώσουν μετά από καιρό αφού επαναλάβετε τα ίδια στάδια. Όταν σταματήσει να παράγει μανιτάρια, μην το πετάξετε, αλλά ανακυκλώστε το περιεχόμενο ενσωματώνοντάς το στο χώμα για λίπασμα.
2ος τρόπος (πρακτική της “Αλεκάτη” ευκολότερη): Μετά από αρκετές σοδειές μανιταριών στο σπίτι και αρκετό πειραματισμό καταλήξαμε στο ότι μπορεί κάποιος να παράγει μανιτάρια και να παίρνει ως και 5 σοδειές με ελάχιστο κόπο αν ακολουθήσει πιστά τα τέσσερα βήματα εκτός του 3ου, δηλαδή της υγρασίας. Το υπόστρωμα δεν χρειάζεται πότισμα μέχρι να δώσει την πρώτη σοδειά. Αφού πάρουμε την πρώτη σοδειά βουτάμε το υπόστρωμα στη μπανιέρα ή σε μια μεγάλη λεκάνη με νερό και το αφήνουμε για δυο περίπου ώρες να πάρει αρκετό νερό μετά το αφήνουμε κάπου να στραγγίξει και δεν ασχολούμαστε καθόλου μαζί του μέχρι να πάρουμε την νέα σοδειά.
Προσοχή: Μη ξεχάσετε και μην καθυστερήσετε να κόψετε τα μανιτάρια όταν ωριμάσουν. Αν αρχίσουν να σποριάζουν, θα βγάλουν τόση άσπρη σκόνη που θα περάσει σε όλα τα δωμάτια του σπιτιού και θα λερώσει παντού! Ακόμα και μέσα στα ντουλάπια και στα συρτάρια!
