Κείμενο του συγγραφέα και ψυχοθεραπευτή Jonathan Robinson
“Στον άνθρωπο, η ισχυρότερη αρχή της ανάπτυξης είναι η επιλογή”. – Τζορτζ Έλιοτ
Advertisment
Έχω καλά νέα και κακά νέα.
Τα κακά νέα είναι ότι αν θέλεις να έχεις μια ευτυχισμένη σχέση, γεμάτη αγάπη, θα χρειαστεί να παραιτηθείς από κάτι: από την επίμονη σου να έχεις δίκιο. ‘Οταν επιμένεις να έχεις δίκιο, το σήμα που στέλνεις έμμεσα στο σύντροφό σου είναι ότι εκείνος έχει άδικο. Πολύ απλά, δε γίνεται να επιμένεις να έχεις δίκιο (κάτι που είναι μια μορφή κατηγορίας) και ταυτόχρονα να έχεις οικειότητα. Πίστεψε με, το έχω δοκιμάσει. Είναι σαν να προσπαθείς να έχεις την ίδια στιγμή, στο ίδιο δωμάτιο, απόλυτο σκοτάδι και λαμπερό φως.
Τα καλά νέα είναι ότι αν είσαι πρόθυμος να αφήσεις πίσω σου την ανάγκη σου να έχεις δίκιο, μπορείς εύκολα να βιώσεις τη σχέση σου γεμάτη με άφθονη αγάπη, αρμονία και πληρότητα.
Advertisment
Οι διαφωνίες ανάμεσα στους ανθρώπους είναι αναπόφευκτες. Δεν υπάρχει τρόπος να τις παρακάμψουμε. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι οι διαφωνίες. Οι δυσκολίες με τους κατάλληλους χειρισμούς μπορούν να φέρουν πιο κοντά τους ανθρώπους. Στην πραγματικότητα, είναι σχεδόν αδύνατον να αναπτυχθεί μια βαθύτερη οικειότητα ανάμεσα στους συντρόφους αν δεν υπάρχουν κάποιες διαφωνίες που και που. Εκείνο που διαλύει τα ζευγάρια είναι η κατηγόρια. Η κατηγορία ή η επιμονή να έχουμε δίκιο εμείς και να έχει ο σύντροφός μας άδικο μοιάζει με δηλητήριο που σταλάζει αργά-αργά μέσα σε κάθε λέξη που ανταλλάσσουν οι σύντροφοι, μέχρι να μολυνθεί εντελώς η αγάπη που μοιράζονται.
Αφού τα προβλήματα μέσα στο ζευγάρι προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από την ανάγκη του καθενός να έχει δίκιο, ας εξετάσουμε πιο προσεκτικά αυτό το φαινόμενο. ‘Οταν βρίσκεσαι σε τέτοια διάθεση, πιστεύεις ότι εσύ έχεις όλο το δίκιο με το μέρος σου, ενώ ο σύντροφός σου είναι εντελώς παράλογος. Απελπισμένος, προσπαθείς να του φέρεις ατράνταχτα επιχειρήματα για να του δείξεις πόσο άδικο έχει.
Υποθέτω ότι όλοι μας έχουμε την κρυφή ελπίδα ότι κάποια μέρα, αφού θα έχουμε αναπτύξει διεξοδικά την άποψή μας, το ταίρι μας θα πει επιτέλους κάτι του είδους: “Α, μάλιστα, τελικά κατάλαβα τι προσπαθούσες να μου πεις! Είχα εντελώς άδικο, ενώ εσύ είχες δίκιο από την αρχή! Συγνώμη που σε πλήγωσα, θα μπορούσες σε παρακαλώ να με συγχωρέσεις για το λάθος μου;” Σου έχει πει ποτέ κάποιος κάτι τέτοιο; Μάλλον όχι. Ούτε κι εμένα. Είναι ξεκάθαρο ότι το παιχνίδι της κατηγόριας τελικά μας οδηγεί εκεί που θέλουμε.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να έχουμε καλές σχέσεις, αλλά υπάρχει ένας μόνο δρόμος που οδηγεί στις κακές σχέσεις: η κατηγόρια. Δυστυχώς, όταν επιμένουμε να έχουμε δίκιο, το καθετί ου λέμε φαίνεται λάθος, Αφού η κατηγόρια δε λειτουργεί ποτέ, όταν αισθάνεσαι έντονα άτι έχεις δίκιο, εκείνο που χρειάζεται να κάνεις πρώτα απ’ όλα είναι να αλλάξεις δραστικά τη δική σου στάση. Αν δεν το κάνεις, ο ανιχνευτής κατηγορίας του συντρόφου σου θα ενεργοποιηθεί πολύ γρήγορα και τότε θα έχεις πραγματικά μεγάλες φασαρίες.
Πώς να βγεις από τη διάθεση της κατηγόριας
Τι μπορούμε να κάνουμε για να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά όταν είμαστε αναστατωμένοι, εκνευρισμένοι και σίγουροι ότι έχουμε δίκιο; Για πολλά χρόνια, πειραματιζόμουν με διάφορους τρόπους για να μπορώ να βγαίνω γρήγορα από τη διάθεση για κατηγόρια και να μπαίνω σε μια νοητική κατάσταση που οδηγεί η γεμάτη αγάπη επικοινωνία. Δοκιμάζοντας και κάνοντας λάθη ξανά και ξανά, τελικά βρήκα μια μέθοδο που λειτουργεί και για μένα και για πολλούς άλλους στους οποίους τη δίδαξα. Είναι μια σειρά τριών ερωτήσεων που τις κάνω στον εαυτό μου όταν νομίζω ότι η σύντροφός μου είναι εκείνη που κυρίως φταίει για το οτιδήποτε συμβαίνει στη σχέση μας:
– Τι είναι το πιθανότερο που θα συμβεί αν εγώ επιμένω να έχω δίκιο και να κατηγορώ τον σύντροφό μου;
– Τι προτιμώ; Να νιώσω ότι έχω δίκιο ή ότι αγαπιέμαι;
– Τι είναι αυτό που μου αρέσει ιδιαίτερα στη σύντροφό μου;
Για τις μικρές -ακόμα και για τις μεσαίες- αναταραχές, αυτές οι τρεις ερωτήσεις είναι πολύ αποτελεσματικές για να αλλάξεις τον τρόπο που νιώθεις. Και από τη στιγμή που θα νιώσεις διαφορετικά, μπορείς πολύ πιο εύκολα να επικοινωνήσεις με τον άλλο, με έναν τρόπο που να οδηγεί και πάλι στην οικειότητα και στην αγάπη.
Ας κοιτάξουμε πιο προσεκτικά αυτές τις ερωτήσεις. ‘Οταν ρωτάς: Τι είναι το πιθανότερο που θα συμβεί αν εγώ επιμένω να έχω δίκιο; Το μυαλό σου πρέπει να αντιληφθεί τον πόνο και την αίσθηση της αποτυχίας που θα βιώσεις όσο βρίσκεσαι στη διάθεση της κατηγόριας. Οι συνεχείς καβγάδες δε θα σου επιτρέψουν να νιώσεις όμορφα και πάλι με τον σύντροφό σου. Πρέπει να συγχωρέσεις και να ξεχάσεις κάποια πράγματα για καλό και των δυο σας.
Η δεύτερη ερώτηση είναι η εξής: Τι προτιμώ; Να νιώθω ότι έχω δίκιο ή ότι αγαπιέμαι; Αυτή η ερώτηση δεν είναι ευφυολόγημα. Εκείνη τη στιγμή, μπορεί να προτιμάς πολύ περισσότερο να έχεις δίκιο. Σ αυτή την περίπτωση, θα σου πρότεινα να μην πεις απολύτως τίποτα, μέχρι να μη νιώθεις τόσο έντονο θυμό. Αν μιλήσεις και ξεσπάσεις εκείνη τη στιγμή είναι βέβαιο ότι ο καβγάς θα είναι μεγάλος. Και τι να κάνεις όταν είσαι τόσο οργισμένη;
Κάνε αυτό που συνηθίζουν και τα μικρά παιδιά. Χρησιμοποίησε την έκρηξη οργής. Έχεις δει τα μικρά παιδάκια που χτυπιούνται στο πάτωμα ξεσπούν και μετά νιώθουν μια χαρά; Πήγαινε στο άλλο δωμάτιο και χτύπα τα μαξιλάρια για δυο τρία λεπτά. Βγες μια βόλτα, πήγαινε για ένα δεκάλεπτο τρέξιμο για να ξεδώσεις. Εκτόνωσε το θυμό σου σε ένα ασφαλές περιβάλλον και όταν επιστρέψεις όλα θα είναι καλά. Αν εκτονωθεί όλη η αρνητική ενέργεια είναι πολύ πιο εύκολο να περάσεις στο τρίτο ερώτημα: Τι είναι αυτό που λατρεύω στον στη σύντροφό μου; Εστίασε τα θετικά και θα δεις ότι τίποτε άλλο δεν αξίζει περισσότερο όσο η αγάπη που νιώθετε ο ένας για τον άλλο.
Πώς να μαγέψεις ξανά την καρδιά του/ της συντρόφου σου
Η ικανότητα να μαγεύουμε ο ένας την καρδιά του άλλου έχει βοηθήσει πολύ εμένα και τη σύντροφό μου στη σχέση μας. Aλλά πώς θα κάνεις τον σύντροφό σου να νιώσει ότι τον αγαπάς; Για να γνωρίσεις τι είναι εκείνο που κάνει το σύντροφό σου να νιώσει την αγάπη σου, είναι απαραίτητο να συνειδητοποιήσεις ότι ο καθένας δίνει το δικό του ορισμό για την αληθινή αγάπη.
Για παράδειγμα, πριν από πολλά χρόνια, έβγαινα με μια κοπέλα που θα την ονομάσω Σέριλ. Κάποια φορά, την ώρα που της έκανα ένα χαλαρωτικό μασάζ στους ώμους, εκείνη ξαφνικά γύρισε και μου είπε απότομα:
“Κόφ’ το!” Εγώ δεν κατάλαβα τι εννοούσε και τη ρώτησα απορημένος: “Ποιο πράγμα;” Εκείνη μου απάντησε ενοχλημένη: “Όλο μασάζ μου κάνεις. Δεν παίρνεις τα χέρια σου από πάνω μου. Γιατί το κάνεις αυτό; “Είχε δίκιο, της έκανα συχνά μασάζ. Έτσι, της είπα: “Μα το κάνω για να σου δείξω πόσο νοιάζομαι για σένα”. Εκείνη απάντησε αμέσως: Έ, λοιπόν, εγώ δε νιώθω να μ’ αγαπάς και πολύ. Στο κάτω-κάτω, ποτέ δε μου το λες!” Και πάλι είχε δίκιο. Ποτέ δεν της είχα πει σε αγαπώ, παρ’ όλο που εκείνη μου το έλεγε συχνά. Αυτό που ζητούσε ήταν πολύ διαφορετικό…
Η Σέριλ κι εγώ κουβεντιάσαμε αρκετή ώρα πάνω σ’ αυτό το θέμα και τελικά καταλάβαμε τι συνέβαινε. Όταν ήμουν μικρός, κάθε φορά που οι γονείς μου με τιμωρούσαν ή με έδερναν, μου έλεγαν: “Το κάνουμε επειδή σε αγαπάμε”, Επομένως, οι λέξη “σ’ αγαπώ” είχε αρνητικό νόημα για μένα.
Έτσι, συμπέρανα ότι οι λέξεις δε σημαίνουν και τίποτε το σπουδαίο. Για να δείξεις πραγματικά σε κάποιον την αγάπη σου ο καλύτερος τρόπος είναι να τον αγγίζεις τρυφερά. Η σύντροφός μου όμως δεν είχε την ίδια άποψη με μένα. Πολλές φορές πρέπει να ρωτάμε ο ένας τον άλλο τι είναι αυτό που έχει ανάγκη. Να διερευνούμε το τι μπορεί να συμβαίνει στην ψυχή του, να αφουγκραζόμαστε τις διαθέσεις και τις αντιδράσεις χωρίς να τις παρεξηγούμε.
Από τη στιγμή που ο αγαπημένος ή η αγαπημένη σου θα σου δείξει το δρόμο, άρχισε να κάνεις πιο συγκεκριμένες ερωτήσεις. Για παράδειγμα, αν ρωτήσεις τι σε πείραξε και το ταίρι σου πει: “Ήταν ο τρόπος που μου μιλούσες”, ρώτησε έπειτα: “Τι ακριβώς θα είχες ανάγκη πως θα μπορούσες να νιώσεις την αγάπη μου;
Είναι τα λόγια σου που θα ζεστάνουν τη σχέση; Είναι οι πράξεις; Είναι η συμπεριφορά; Σιγά σιγά, θα βρεις τι είναι αυτό που μαγεύει την καρδιά του/ της.
Αν θέλεις, μπορείς να ζητήσεις από το ταίρι σου να θυμηθεί και κάποια άλλη στιγμή που είχε νιώσει ότι αληθινά τον αγαπάς. Και μη ξεχνάς και να πειραματιστείς. Ίσως βρεις καινούριους τρόπους να βοηθήσεις το σύντροφό σου να νιώσει απόλυτα την αγάπη σου.
Ο λογαριασμός της αγάπης
Αυτός ο λογαριασμός μοιάζει με τον κοινό σας τραπεζικό λογαριασμό. Όταν τα πράγματα πάνε καλά, υπάρχουν άφθονες καταθέσεις αγάπης που “αποταμιεύονται”. Όταν και οι δυο σας καταθέτετε σταθερά σ’ αυτόν το λογαριασμό, τότε απολαμβάνετε την αφθονία της αγάπης. Αν ο λογαριασμός εξανεμιστεί, τότε τα συναισθήματα που νιώθετε ο ένας για τον άλλον μπορεί να κηρυξουν πτώχευση.
Όταν αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα, μοιάζει συχνά σαν να κάνετε μια ανάληψη από τον κοινό σας λογαριασμό αγάπης. Αν το πρόβλημα λυθεί εύκολα, η ανάληψη θα είναι μικρή. Αν όμως δημιουργηθεί μια μπερδεμένη και άσχημη κατάσταση, τότε, αν τα αποθέματά σας είναι πλούσια, μπορείτε να κάνετε μια γενναία ανάληψη.
Όταν ο λογαριασμός σας έχει μεγάλα αποθέματα αγάπης, είναι πολύ πιο εύκολο να χειρίζεστε τα προβλήματα που παρουσιάζονται. Γι αυτό, κατάθετε συχνά σ’ αυτόν, με το να μαγεύεις την καρδιά του συντρόφου σου. Να θυμάσαι να κάνεις εκείνα τα μικροπράγματα που κάνουν μεγάλη διαφορά στο πώς αισθάνεται το ταίρι σου. Αυτό θα σας φέρει αμέσως πολύ κοντά και όταν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα, η αποταμιευμένη αγάπη θα σας βοηθήσει να ξεπεράσετε τη φουρτούνα.
