Της Βιολέττας Ψωφάκη
Η κριτική από τον εργοδότη, ένας διαπληκτισμός μ’ ένα φίλο, η αδιαφορία ενός συνεργάτη ή η διαφωνία με τους γονείς, τα αρνητικά συναισθήματα που δημιουργούνται σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις μπορούν να μας κάνουν να ξεχάσουμε την αρμονία και τους επαίνους πολλών εβδομάδων και ίσως μηνών. Ξεχνάμε πολύ εύκολα και γρήγορα τις φορές που μας έχουν επαινέσει, συγχαρεί ή επιβραβεύσει για το ταλέντο, τη δημιουργικότητα, την υπομονή ή την ειλικρίνειά μας. Οι φορές όμως που μας αποκάλεσαν αργούς, ανίδεους, τεμπέληδες ή εγωιστές μένουν ανεξίτηλα χαραγμένες στη μνήμη μας για πάρα πολύ καιρό, ίσως χρόνια. Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό;
Advertisment
Εξ’ αιτίας της χημείας και συγκεκριμένα των ορμονών που παράγουν τα όργανά μας, οι οποίες ελέγχουν ποικίλες δραστηριότητες του οργανισμού μας.
Όταν βρισκόμαστε σε κίνδυνο, όταν μας κριτικάρουν, όταν φοβόμαστε, όταν βιώνουμε συνθήκες πίεσης ή όταν μας απορρίπτουν και μας μειώνουν, ο οργανισμός μας παράγει κορτιζόλη, μία ορμόνη η οποία αποτελεί μέρος του αρχέγονου μηχανισμού «μάχης ή φυγής» απέναντι στους κινδύνους και ενεργοποιεί συμπεριφορές προστασίας ή σύγκρουσης. Το πρόβλημα σε τέτοιες περιπτώσεις είναι το γεγονός πως ο εγκέφαλος δεν μπορεί να αναγνωρίσει κατά πόσο μία κατάσταση κινδύνου είναι αληθινή ή όχι, με αποτέλεσμα να ενεργοποιεί τον μηχανισμό αυτό κάθε φορά που αγχωνόμαστε για κάτι απλό, αυξάνοντας τα επίπεδα της κορτιζόλης. Η επίδραση της συγκεκριμένης ορμόνης μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από 26 ώρες και λειτουργεί σε αλληλεπίδραση με όσα αισθανόμαστε, όσο περισσότερο εστιάζουμε στο φόβο μας, τόσο μεγαλύτερη είναι η επίδρασή της.
Από την άλλη πλευρά, τα θετικά σχόλια και συναισθήματα καθώς και η αποδοχή που λαμβάνουμε δημιουργούν επίσης μία χημική αντίδραση. Προκαλούν την παραγωγή οξυτοκίνης, μίας ορμόνης η οποία βοηθά στη θεμελίωση μόνιμων δεσμών, γεννά συναισθήματα εμπιστοσύνης και γενναιοδωρίας, μειώνει το φόβο, αυξάνει την ικανότητά μας για επικοινωνία και συνεργασία και είναι αγχολυτική. Αλλά η οξυτοκίνη μεταβολίζεται πολύ γρηγορότερα από την κορτιζόλη, κι έτσι η επίδρασή της δεν είναι ούτε τόσο μεγάλη όσο της κορτιζόλης, ούτε τόσο μακροχρόνιας διάρκειας.
Advertisment
Αυτές οι χημικές αλληλεπιδράσεις είναι ο λόγος για τον οποίο είναι πολύ σημαντικό για όλους μας να είμαστε περισσότερο συνειδητοί στην επικοινωνία και την συμπεριφορά μας. Συμπεριφορές που αυξάνουν τα επίπεδα κορτιζόλης, μειώνουν την κοινωνική μας νοημοσύνη και την ικανότητά μας να συνδεθούμε με τους άλλους, να επικοινωνήσουμε εποικοδομητικά και να συμπάσχουμε. Αντιθέτως συμπεριφορές που ευνοούν την αύξηση της οξυτοκίνης μας βοηθούν να λειτουργούμε με ευαισθησία και ενσυναίσθηση, αυξάνοντας έτσι τον δείκτη της συναισθηματικής νοημοσύνης μας.
Είναι Licensed HeartMath Coach και εργάζεται με ατομικές και ομαδικές συνεδρίες. Διοργανώνει το Σεμινάριο «Ζήσε με την καρδιά σου (με τις τεχνικές του HeartMath® Institute)».
- Οι “5 καρέκλες”: Ένα νοητικό και συναισθηματικό εργαλείο για καλύτερη επικοινωνία - 9 Νοεμβρίου 2022
- Ποιος είναι ο αληθινός λόγος που υποφέρουμε - 16 Σεπτεμβρίου 2022
- Τα «ζιζάνια» που εισβάλουν και δημιουργούν προβλήματα στον «εσωτερικό κήπο» των πεποιθήσεών μας - 9 Μαΐου 2022
