Ακολουθεί ένα όμορφο άρθρο της Kerry Creaswood που επιχειρεί να προσεγγίσει τη διαφορά μεταξύ νου και εγκεφάλου.
Υπάρχει ένα θεμελιώδες ερώτημα για το οποίο γίνεται κουβέντα εδώ και πολλά χρόνια: ο εγκέφαλος και ο νους είναι το ίδιο πράγμα; Κι αν όχι, ποια είναι η διαφορά τους;
Advertisment
Ας ρίξουμε μια ματιά στον συνήθη ορισμό του νου:
«Πρόκειται για εκείνο το στοιχείο ενός ατόμου που του επιτρέπει να έχει επίγνωση του κόσμου και των εμπειριών του, να σκέφτεται και να αισθάνεται. Είναι ο τομέας της συνειδητότητας και της σκέψης» (λεξικό Merriam-Webster).
Ας δούμε και τον ορισμό του εγκεφάλου:
«Πρόκειται για ένα όργανο που αποτελείται από μαλακό νευρικό ιστό, περιέχεται στο κρανίο των σπονδυλωτών και λειτουργεί ως συντονιστικό κέντρο των αισθήσεων και της διανοητικής και νευρικής δραστηριότητας» (λεξικό Merriam-Webster).
Διαβάστε επίσης
Advertisment
Ασκήσεις για να αλλάξετε τα εγκεφαλικά σας κύματα και να διευρύνετε τη συνειδητότητά σας
Το πρώτο πράγμα που παρατηρούμε είναι ότι οι 2 ορισμοί είναι πολύ διαφορετικοί. Το δεύτερο είναι ότι ο ορισμός για τον νου επικεντρώνεται περισσότερο στις σκέψεις και τα συναισθήματα, ενώ για τον εγκέφαλο επικεντρώνεται περισσότερο στις φυσικές λειτουργίες. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτό που σκέφτεστε προέρχεται από τον εγκέφαλο, είναι όμως ο νους και ο εγκέφαλος το ίδιο πράγμα; Υπάρχει άραγε κάτι περισσότερο στη συνειδητότητά μας εκτός από την απλή λειτουργία των νευρώνων στην επιφάνεια των μαλακών ιστών;
Οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον νου και τον εγκέφαλό τους εναλλάξ. Η αλήθεια είναι ότι προκειμένου αυτά τα 2 να είναι το ίδιο πράγμα, ο νους θα έπρεπε να δημιουργείται εξ ολοκλήρου από τον εγκέφαλο. Στην πραγματικότητα, ο νους σας δεν ενδιαφέρεται για το τι σκέφτεται ο εγκέφαλός σας. Οι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι ο νους μπορεί να ελέγξει τον εγκέφαλο.
Ο νους σας μπορεί να χαμογελάσει
Ένα καλό παράδειγμα για να ξεκαθαρίσετε ότι ο νους και ο εγκέφαλος είναι στην πραγματικότητα δύο διαφορετικά πράγματα είναι να ελέγξετε την ικανότητά σας να χαμογελάσετε.
«Για παράδειγμα, ο εγκέφαλός σας θα ερμηνεύσει το γεγονός ότι χρησιμοποιείτε τους μυς για να χαμογελάσετε ως ένδειξη ευτυχίας ακόμα κι αν είστε λυπημένοι. Έτσι, μπορείτε να τον ξεγελάσετε και να τον κάνετε να θεωρήσει ότι είστε χαρούμενοι αν τοποθετήσετε ένα μολύβι στο στόμα σας και το δαγκώσετε, αφού έτσι χρησιμοποιείτε τους ίδιους μυς. Ομοίως, τα επίπεδα κορτιζόλης που παραμένουν στο σώμα σιγά σιγά παρερμηνεύονται ως μια συνεχιζόμενη παρουσία απειλής, έστω κι αν η απειλή δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Αυτό αποτελεί πρόβλημα για τον εγκέφαλο, ο οποίος δεν έχει εξελιχθεί πολύ. Δεν αποτελεί όμως πρόβλημα για τον νου, ο οποίος αλλάζει συνεχώς» (Δρ Billi Gordon).
Αυτό είναι το σημείο που διαχωρίζει πραγματικά αυτές τις 2 περιοχές. Ο νους είναι κάτι που εξελίσσεται συνεχώς με βάση τα συναισθήματα και τις εμπειρίες. Ο ρόλος του εγκεφάλου είναι να ερμηνεύει και να παρέχει ανατροφοδότηση πληροφοριών. Αυτό σημαίνει ότι ο νους αφορά τις επιθυμίες και το υποσυνείδητο. Μπορείτε να διαμορφώσετε γνώμη και να την αλλάξετε χωρίς καμία παρέμβαση από τον εγκέφαλο. Αυτός είναι ο λόγος που υπάρχουν οφέλη για την ψυχική υγεία από μια απλή αλλαγή των συνηθειών σας.
Σωστό και λάθος
Ο νους και ο εγκέφαλος δεν γίνεται να είναι το ίδιο πράγμα δεδομένου ότι δεν έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά. Ο εγκέφαλος είναι κυρίως συνδεδεμένος με το σώμα. Ελέγχει τον σωματικό πόνο, γεγονός που σας βοηθά να αντιδράσετε στον κίνδυνο. Μπορεί επίσης να επεξεργαστεί το φως για να εξασφαλίσει ότι τα μάτια σας θα λειτουργούν με την καλύτερη απόδοση.
Ωστόσο, ο εγκέφαλος δεν μπορεί να αποφασίσει αν πρέπει ή όχι να πάτε στη δουλειά με τα πόδια ή με το ποδήλατο, ούτε αν πρέπει να πάρετε τηλέφωνο τη μητέρα σας το ερχόμενο Σαββατοκύριακο ή όχι. Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος δεν μπορεί να πάρει καμιά απόφαση, είναι σαν ένας ηλεκτρονικό υπολογιστή στον οποίο εισάγονται και εξάγονται δεδομένα. Οι αποφάσεις είναι συναισθηματικής φύσης, δεν σχετίζονται με τη λογική. Ο εγκέφαλός σας μπορεί να αποθηκεύσει τις πληροφορίες, αλλά ο νους είναι αυτός που έχει την ευθύνη για το πώς θα τις χρησιμοποιήσετε.
Ο εγκέφαλός σας δεν μπορεί να αναγνωρίσει τη διαφορά ανάμεσα στο σωστό και το λάθος. Αυτό φροντίζει να το διευκρινίσει ο νους σας. Ο εγκέφαλος απλώς εισάγει πληροφορίες και τις μεταφράζει. Όπως συμβαίνει και με το παράδειγμα με το χαμόγελο που αναφέρθηκε παραπάνω, ο νους είναι σε θέση να χειραγωγήσει τον εγκέφαλο. Αν καταφέρετε να αλλάξετε τη γνώμη σας σχετικά με το αν κάτι είναι σωστό ή λάθος, ο εγκέφαλός σας θα αντιδράσει αναλόγως ακόμη κι αν το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
Για παράδειγμα, αν αποφασίσετε να σπρώξετε κάποιον χωρίς αιτία, ο νους σας ξέρει ότι αυτό είναι λάθος και θα νιώσετε άσχημα. Αυτά τα συναισθήματα μεταφέρονται στον εγκέφαλο, γεγονός που σας κάνει να αισθάνεστε σωματικά θλίψη, λύπη, κ.λπ. Αν όμως σπρώξετε κάποιον για να τον εμποδίσετε να χτυπηθεί από ένα τρένο, ο νους σας γνωρίζει ότι αυτό είναι σωστό κι έτσι θα νιώσετε καλά. Αυτά τα συναισθήματα μεταφέρονται στον εγκέφαλο, γεγονός που σας κάνει να αισθάνεστε σωματικά χαρά, ευτυχία, κ.λπ.
Ακόμη κι αν σωματικά συνέβη η ίδια ακριβώς πράξη με το ίδιο αποτέλεσμα, ο νους σας την επεξεργάστηκε με 2 διαφορετικούς τρόπους κι έστειλε 2 διαφορετικά σήματα στο σώμα σας. Εκείνο που δημιούργησε τις διαφορετικές αντιδράσεις ήταν ο νους μέσω της απόφασης που πήρατε.
