Η αυτοεκτίμηση και ο φόβος της κριτικής στις σχέσεις
Οι χωρισμοί συνεχίζουν να επηρεάζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα ακόμα και μετά από καιρό και τις περισσότερες φορές επηρεάζουν πυρηνικά κομμάτια μας όπως η αυτοεκτίμηση. Η αυτοεκτίμηση έχει να κάνει με το πώς βλέπει κάποιος τον εαυτό του κι όχι με το πώς είναι πραγματικά ή το πως τον βλέπουν οι άλλοι. Τα πιστεύω που έχουν οι άνθρωποι στη ουσία, μορφοποιούν τις πράξεις τους και αυτές με τη σειρά τους διέπουν τις ψυχοκοινωνικές τους πραγματικότητες.
Advertisment
Η αυτοεκτίμηση είναι ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας το οποίο επηρεάζεται αρκετά εύκολα από εξωτερικές συνθήκες. Πιο συγκεκριμένα, όσο περισσότερο κάποιος βασίζει την αυτοεκτίμηση τους στην αποδοχή των άλλων, τόσες περισσότερες διακυμάνσεις θα βιώνει, ανάλογες με τις αλλαγές του περιβάλλοντος. Αυτό που έχει φανεί από έρευνες είναι, πως όσο πιο αρνητική κριτική δέχεται ένας άνθρωπος, τόσο μειώνονται και τα ποσοστά αυτοεκτίμησης του.
Η αυτοεκτίμηση των ανθρώπων ιδιαίτερα αν αυτή είναι εύθραυστη, μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά και από μία απόρριψη, ειδικά αν αυτή είναι ερωτικής φύσης. Η αρνητική κριτική έχει άμεσο αντίκτυπο πάνω στην αυτοεκτίμηση, με αποτέλεσμα τη μείωση αυτής ακόμα και στα άτομα τα οποία έχουν δηλώσει πως δεν επηρεάζονται. Στο συγκεκριμένο σημείο αξίζει να σημειωθεί πως αν και ο χωρισμός μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στην αυτοεκτίμηση, έχει βρεθεί πως η αυτοεκτίμηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως παράγοντας πρόγνωσης κάποιου χωρισμού.
Advertisment
Τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση βρέθηκαν να κατέχουν χαρακτηριστικά σημαντικά για τη συνέχιση και την πορεία μιας σχέσης, σε αντίθεση με τα άτομα χαμηλής αυτοεκτίμησης τα οποία βρέθηκαν να κατέχουν χαρακτηριστικά μη σημαντικά για την πορεία αυτής και ως επί τούτου είχαν χαμηλά επίπεδα ικανοποίησης.
Ο φόβος αρνητικής κριτικής, παίζει και σημαντικό ρόλο στο συναίσθημα της ντροπής. Άτομα τα οποία έχουν αυξημένο φόβο για αρνητική κριτική, έχουν προδιάθεση στο να αναγνωρίζουν και να κατηγοριοποιούν συναισθηματικές εκφράσεις άλλων, ως αρνητικές. Λόγω του φόβου τους πως θα υποστούν αρνητική κριτική, εστιάζουν την προσοχή τους στην ανίχνευση αρνητικών στοιχείων δημιουργώντας και ενισχύοντας μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία..
Επίσης έχει βρεθεί πως η μείωση της αυτοεκτίμησης, έχει αντιστρόφως ανάλογη σχέση με το φόβο αρνητικής κριτικής. Και τα δυο αυτά στοιχεία δείχνουν πως έχουν ισχυρή ικανότητα πρόβλεψης κοινωνικού άγχους καθώς και της ντροπής επίσης. Άτομα τα οποία είναι ντροπαλά, άρα έχουν και υψηλό δείκτη φόβου για αρνητική κριτική, είναι προκατειλημμένα να αποφεύγουν την κοινωνική κριτική και την απόρριψη, αντί να προσπαθούν να αυξήσουν τα επίπεδα αποδοχής τους σε μια κοινωνική συνάντηση.
Περαιτέρω, αυτοί οι άνθρωποι επηρεάζονται σημαντικά κατά τη διάρκεια μια αξιολόγησης, δείχνοντας έτσι ιδιαίτερη ανησυχία μήπως κοκκινίζουν ή ιδρώνουν, πράγματα τα οποία εντείνουν το άγχος και την ντροπή τους. Ενδιαφέρον προκαλεί επίσης, πως έχει βρεθεί θετική συσχέτιση μεταξύ φόβου αρνητικής κριτικής και απίθανες προσδοκίες για τη σχέση. Έχει φανεί δηλαδή πως η ανάγκη των ατόμων με έντονο φόβο αρνητικής κριτικής, τα οδηγεί στο να έχουν μη ρεαλιστικές απαιτήσεις από μια σχέση.
Έχουν επίσης την τάση να βρίσκονται σε θέση άμυνας χωρίς κάποιο συγκεκριμένο λόγο και προσκολλώνται σε άτομα τα οποία έχουν υψηλότερη αυτοεκτίμηση, με αποτέλεσμα όταν υπάρχει ρήξη και λήξη μιας σχέσης, να βιώνουν πιο έντονα συναισθήματα θλίψης, αγανάκτησης κτλ. και ως συνήθως βρίσκονται στη θέση εκείνου/ης που απλά ενημερώθηκε για το χωρισμό. Ως εκ τούτου αιφνιδιάζονται περισσότερο, εντείνοντας έτσι το φαύλο κύκλο μεταξύ χαμηλής αυτοπεποίθησης και φόβου αρνητικής κριτικής.
Η αυτοεκτίμηση είναι από τα σημαντικότερα στοιχεία της προσωπικότητας μας και χρειάζεται να θραφεί με τους κατάλληλους τρόπους έτσι ώστε να επηρεάσει θετικά κι άλλες πτυχές της ψυχολογίας μας.
- Χωρισμός μέσω Ghosting – Τα Social Media στις ερωτικές σχέσεις - 27 Ιουνίου 2019
- Η ψυχολογική βία στο ζευγάρι. Ποιες μορφές παίρνει και ποιος ο ρόλος θύτη και θύματος - 30 Ιουνίου 2017
- Θερινές απιστίες… Να το κάνω; Να το πω; - 23 Ιουνίου 2017
