Ας δώσουμε στον εαυτό μας τη βοήθεια που χρειάζεται!
Γράφει ο Υπάτιος Βαρελάς, Προπονητής Ζωής (Life Coach)
Advertisment
Δυσάρεστα συναισθήματα και ενοχλητικές σκέψεις, βρίσκουν τον τρόπο να αναδυθούν όταν πάμε να χαλαρώσουμε λίγο, όταν απομακρυνόμαστε για λίγο από τα καθημερινά θέματα και τις ασχολίες που απασχολούν τη σκέψη μας και απαιτούν την άμεση ανταπόκρισή μας. Όταν, για παράδειγμα, ετοιμαζόμαστε να κοιμηθούμε ή όταν μειώνεται η πίεση στη δουλειά μας, στην οικογένεια ή σε άλλες υποχρεώσεις μας.
Ακόμα περισσότερο όταν πάμε μία εκδρομή ή διακοπές! Συναισθήματα θλίψης, θυμού, απογοήτευσης, απελπισίας, πίεσης, έντονου άγχους, συχνά ανεξήγητα και απρόσμενα. Ακόμα ίσως και κρίσεις άγχους ή πανικού σε στιγμές που η ζωή μας «πηγαίνει καλά» ή είναι «τακτοποιημένη». Μερικές φορές με αφορμή κάποιο δυσάρεστο συμβάν, άλλοτε πάλι σα να έρχονται από το πουθενά. Κάποιες φορές τα ενοχλητικά συναισθήματα μεταμφιέζονται σε αντιδράσεις του σώματος, όπως ταχυκαρδίες, δύσπνοια, μουδιάσματα, πόνους στο μυοσκελετικό σύστημα, πονοκεφάλους, στομαχόπονους, δυσκοιλιότητα, αίσθηση αδυναμίας, κ.ά.
Advertisment
Διαβάστε επίσης από τον Υπάτιο Βαρελά
Δεν μιλάμε εδώ για παθολογικές οργανικές καταστάσεις που απαιτούν ιατρική βοήθεια. Μιλάμε για συναισθήματα που το συνειδητό μέρος του εγκεφάλου μας έχει «βάλει στην άκρη» και όταν χαλαρώνουμε και πέφτουν οι ρυθμοί απασχόλησής μας βρίσκουν την ευκαιρία να ξεφύγουν από την κρυψώνα τους και να μας ειδοποιήσουν για την ύπαρξή τους. Να μας δώσουν το μήνυμα ότι κάτι πρέπει να κάνουμε επιτέλους με αυτά, γιατί το υποσυνείδητο και το σώμα μας υποφέρουν.
Ο κόσμος μας είναι πολύπλοκος. Οι προκλήσεις πολλές και συνεχόμενες. Ο νους μας δεν μπορεί πάντα να επεξεργαστεί πλήρως τις δυσκολίες και να ανταποκριθεί στις συναισθηματικές πιέσεις. Άλλοτε γιατί δεν προλαβαίνει, άλλοτε γιατί δεν έχει εκπαιδευτεί στο πώς να το κάνει με τρόπο ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό. Συχνά «βάζουμε στην άκρη» αυτό που μας ενοχλεί, μας στενοχωρεί, μας θυμώνει, μας κάνει να νιώθουμε άσχημα. Άλλοτε το κάνουμε γιατί έχουμε μάθει να λέμε «δεν πειράζει» ή γιατί «πρέπει να σκεφτόμαστε θετικά».
Συχνά, γιατί έτσι μάθαμε από παιδιά, όταν ακόμα δεν γνωρίζαμε τις συνέπειες ή δεν είχαμε τρόπο να βιώσουμε σωστά, να επεξεργαστούμε πλήρως και να αποδεχτούμε συνειδητά αυτά που μας συμβαίνουν. Ίσως ακόμα γιατί έπρεπε να επιβιώσουμε άμεσα από έντονα άσχημα και επώδυνα βιώματα, οπότε ο νους μας έπρεπε να βάλει όλη του τη δύναμη για να προχωρήσουμε παρακάτω στη ζωή μας.
Κάποιες φορές χρειάζεται θάρρος για να αναγνωρίσει και να παραδεχτεί κάποιος ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα. Μπορεί η ζωή του να φαινόταν τακτοποιημένη, με προβλήματα διαχειρίσιμα ή ξεχασμένα, με θέματα που είχε «γιατρέψει ο χρόνος» ή δεν ήταν σημαντικά. Είναι μάλιστα ακόμα πιο δύσκολο να το κάνει κάποιος που είναι από τους «δυνατούς», εκείνους που θαυμάζουμε για το σθένος ή την ψυχική ανθεκτικότητά τους ή εκείνους που αντιμετωπίζουν τη ζωή αισιόδοξα.
Αυτοί οι άνθρωποι χάνουν εύκολα την επαφή με το θυμωμένο, το φοβισμένο, το θλιμμένο υποσυνείδητο και εκπλήσσονται όταν ανοίξει κάποιο παράθυρο και λάβουν άθελά τους ένα δείγμα από αυτό που έχει κρυφτεί εκεί, από τα αρνητικά συναισθήματα και τις σκέψεις που έχουν αποκρουστεί, καταπιεστεί, απωθηθεί.
Όταν αυτό συμβεί, κάποιοι αναζητούν βοήθεια και συμπαράσταση από τα πρόσωπα που εμπιστεύονται, ίσως το σύντροφό τους ή κάποιον έμπιστο φίλο. Καλό είναι αυτό, καθώς η αίσθηση ότι κάποιος μπορεί να τους στηρίξει είναι πολύ ανακουφιστική. Μπορεί ακόμα και να δεχθούν φιλικές συμβουλές, άλλοτε βοηθητικές και άλλοτε όχι. Η συζήτηση και μία υποστηρικτική παρουσία μπορεί να βοηθήσει να διαχειριστούμε λίγο καλύτερα τα πράγματα, ή τουλάχιστο με λιγότερο φόβο και ανησυχία, τουλάχιστον προσωρινά. Άλλοι δεν νιώθουν άνετα να μοιραστούν το πρόβλημα με γνωστούς τους ανθρώπους, ίσως από φόβο ότι θα κατακριθούν ή ότι θα επιβαρύνουν τους άλλους.
Μετά την αναγνώριση, που ήδη δεν είναι εύκολη, χρειάζεται συχνά θάρρος και για να ζητήσει κανείς βοήθεια ουσιαστική και θεραπευτική, που δεν μπορούν να προσφέρουν οι φίλοι και γνωστοί, όταν δεν έχουν τις ειδικές γνώσεις που απαιτούνται. Ο φίλος μας μπορεί να μας συμπαρασταθεί όταν έχουμε κρίσεις πανικού, αλλά η θεραπεία χρειάζεται επαγγελματική βοήθεια. Η φίλη μας μπορεί να μας βοηθήσει να νιώσουμε καλύτερα και να ηρεμήσουμε λίγο όταν έχουμε ένα ξέσπασμα οργής, αλλά όταν η οργή επανεμφανίζεται δεν αρκεί η βοήθειά της.
Ένας εύθυμος και δραστήριος φίλος μπορεί ίσως να μας παρασύρει σε κάτι που θα μας ανεβάσει τη διάθεση όταν είμαστε σε δυσθυμία, όμως αν υποβόσκει κατάθλιψη μόνο ένας ειδικός μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά και με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Μία τραυματική ανάμνηση που αναδύεται ξαφνικά από το παρελθόν και μας στοιχειώνει χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση, κ.ο.κ.
Αν έχουμε πόνους στην πλάτη ή φαγούρες που επιμένουν ή χειροτερέψουν στις διακοπές μας, μπορεί να πάμε στο γιατρό και να μας δώσει κάποιο ανακουφιστικό φάρμακο, όμως δεν αποκλείεται να είναι ο θυμός ή ο εκνευρισμός μας για γεγονότα, καταστάσεις ή ανθρώπους που βρήκε ένα δρόμο σωματικής εκδήλωσης. Αν έχουμε δυσκολίες στην αναπνοή στα καλά καθούμενα μπορεί να είναι από τις αγχωτικές σκέψεις ή αναμνήσεις που είχαμε «τακτοποιήσει», κ.ο.κ. Μερικές φορές είναι δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσα στο τι είναι οργανικό και τι ψυχοσωματικό (κατά βάση συναισθηματικό), ιδίως όταν δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε συναισθήματα και για αυτό η βοήθεια ενός ειδικού μπορεί να είναι απαραίτητη.
Σε κάθε περίπτωση ας μην αγνοήσουμε τα σημάδια, τις ενοχλήσεις, τις συναισθηματικές αντιδράσεις που μπορεί να εμφανιστούν στις διακοπές ή όταν ξεφεύγουμε λίγο από την καθημερινότητα. Μπορεί να είναι η ευκαιρία μας να ανακαλύψουμε πράγματα για τον εαυτό μας και να τα αποδεχτούμε, να τα διαχειριστούμε με πιο υγιή τρόπο ή ακόμα και να θεραπευτούμε από αυτά οριστικά. Ας μοιραστούμε βεβαίως αυτό που μας προβληματίζει ή μας φοβίζει με τους φίλους μας και τους έμπιστους δικούς μας ανθρώπους, αυτούς που νιώθουμε ότι μπορούν να δείξουν κατανόηση και να βοηθήσουν. Και ας μη διστάσουμε να ζητήσουμε επιτέλους επαγγελματική βοήθεια, που–ιδανικά– μπορεί να μας απελευθερώσει όχι μόνο από τα συμπτώματα αλλά και από τις πηγές του «κακού».
Στην εποχή μας υπάρχουν πλέον πολλές και καλές μέθοδοι και τεχνικές για τα προβλήματα του νου, των σκέψεων και των συναισθημάτων μας και σχεδόν για όλα υπάρχουν λύσεις: για παράδειγμα, γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT) και άλλες ειδικές μορφές ψυχοθεραπείας, τεχνικές συναισθηματικής απελευθέρωσης όπως το EFT (Emotional Freedom Techniques), συμβουλευτικές τεχνικές, νευρο-γλωσσικός προγραμματισμός (NLP), εναλλακτικές θεραπείες, κ.ά. Μάλιστα κάποιες από αυτές είναι κατάλληλες σε ένα βαθμό και για αυτοβοήθεια ή ακόμα και αυτοθεραπεία, όμως στα σημαντικά και επίμονα προβλήματα η «εξωτερική» βοήθεια και καθοδήγηση είναι πολύ πιο αποτελεσματική, συχνά μάλιστα απαραίτητη.
Υπάρχει λοιπόν διέξοδος από τα εσωτερικά μας προβλήματα που αναδύθηκαν ή τράβηξαν την προσοχή μας. Υπάρχει η δυνατότητα να λύσουμε θέματα που βάλαμε στην άκρη και όχι απλά να συνεχίσουμε να ξεφεύγουμε από αυτά και να μας επηρεάζουν ασυνείδητα ή να μην μας αφήνουν να ησυχάσουμε. Δεν χρειάζεται ούτε να απογοητευτούμε, ούτε να απελπιστούμε, αλλά ούτε και να κρυφτούμε. Αρκεί να πάρουμε την απόφαση!
- Τα πιο ύπουλα εμπόδια στη ζωή τα «βάζουμε» εμείς και είναι… οι συνήθειές μας! - 19 Μαρτίου 2023
- Να αποχωρείς με χάρη και χαρά και να κοιτάς μπροστά… - 17 Μαΐου 2022
- Τι κάνεις; Πώς είσαι; Καλά; Ή μήπως όχι; - 12 Νοεμβρίου 2021
