Βασικές αρχές του αυτοσεβασμού για τις
οποίες κανείς δεν μιλά
Άρθρο του Mark Landry
Advertisment
Όταν ήμουν στο γυμνάσιο, ζήτησα από μια κοπέλα να βγει μαζί μου. Ήταν αστεία, δημοφιλής και είχε αυτοπεποίθηση. Εγώ όμως δεν είχα τίποτα από αυτά. Αν μπορούσα να την πείσω να γίνει η κοπέλα μου, τότε ίσως να είχα μια ευκαιρία να γίνω κι εγώ δημοφιλής. Ήταν μια τολμηρή κίνηση.
Λίγο αφού το τελευταίο κουδούνι της ημέρας χτύπησε, όπως μάζευα τα βιβλία μου για να επιστρέψω σπίτι, η καλύτερη της φίλη έτρεξε προς εμένα ενθουσιασμένη. «Είπε ναι! ». Προφανώς όλο το σχολείο ήξερε γι’ αυτό. Περπάτησα βιαστικά προς το λεωφορείο, κρυβόμουν και φοβόμουν μήπως την συναντήσω- ήταν η πρώτη μου κοπέλα. Δεν είχα ιδέα τι υποτίθεται ότι έπρεπε να κάνω. Την επόμενη μέρα με τράβηξε σε μια γωνία, για να με ενημερώσει ότι όλο αυτό ήταν ένα αστείο. Όλοι οι άλλοι γελούσαν με αυτό. Το αδέξιο, χαζό παιδί προσπάθησε να σχετιστεί με ένα από τα πιο δημοφιλή κορίτσια και κατευθείαν τον έβαλε στη θέση του. Ήταν μια από εκείνες τις στιγμές που θα ξόδευα την υπόλοιπη ζωή μου, προσπαθώντας να την ξεγράψω και να την ξεχάσω.
Γεγονότα σαν αυτά συνέβαιναν συχνά, όλο εκείνο τον καιρό μέχρι το λύκειο. Στο πανεπιστήμιο άρχισα να αντιδρώ. Έκανα βάρη, άλλαξα το στυλ μου, περνούσα χρόνο με «δημοφιλείς» φοιτητές κλπ. Άρχισα να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου, σωματικά κάποιες φορές, αν κάποιος μου συμπεριφερόταν άσχημα. Ό,τι άσχημο πέρασα στο γυμνάσιο, το ανταπέδωσα σε υπερβολικό βαθμό.
Advertisment
30 πράγματα που συμβαίνουν όταν αναπτύσσετε την αυτοεκτίμηση και τον αυτοσεβασμό
Θυμάμαι τον εαυτό μου να νιώθει ευχαριστημένος. Βίωνα αυτοσεβασμό για πρώτη φορά στη ζωή μου, αλλά δεν συνειδητοποιούσα ότι το ένιωθα εις βάρος κάποιου άλλου. Χρειαζόμουν ανθρώπους «κάτω» από εμένα για να νιώθω καλά. Αν δεν ήξερα ότι ήταν κάτω από εμένα, θα τους έβαζα εγώ. Ο,τι μου είχαν κάνει, το έκανα εγώ σε άλλους, αγοράζοντας αυτοσεβασμό, αφαιρώντας τον από κάποιον άλλο. Ζούσα κατ’ αυτό τον τρόπο για χρόνια και το πλήρωσα, όλα αυτά επειδή δεν αντιλαμβανόμουν τις βασικές αρχές του αυτοσεβασμού.
1. Είναι πιο κοντά απ’ όσο νομίζεις
Αν πατήσετε στην μηχανή αναζήτησης την λέξη «αυτοσεβασμός», θα έχετε απευθείας εκατοντάδες φράσεις, που θα είναι κάπως έτσι:
• Αν κάποιος σε προσβάλλει, παράτησε τον
• Αν δεν με σεβαστείς, δεν θα σε σεβαστώ ούτε εγώ.
• Το να προστατέψεις τον εαυτό σου είναι πιο σημαντικό από οτιδήποτε άλλο
Διαβάστε ακόμη: Να μάθεις ν’ αγαπάς τον εαυτό σου
Γνωρίζω πολλούς ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου, που έχουν προσπαθήσει να προσεγγίσουν τον αυτοσεβασμό, που έχουν υιοθετήσει κάθε ιδέα που μπορεί να τους βοηθήσει και ακόμα ψάχνουν. Αλλά τείνουμε να ψάχνουμε στα λάθος σημεία. Το κόλπο με τον αυτοσεβασμό δεν είναι να προσπαθούμε να τον βρούμε ή να τον χτίσουμε από το τίποτα. Τον έχουμε ήδη. Η προσβολή και η ασέβεια δεν θα είχαν καμία εξουσία, δεν θα μας έκαναν τόσο θυμωμένους, αν δεν είχαμε ήδη κάποια αίσθηση ότι όλοι πρέπει να μας φέρονται με σεβασμό.
Γεννηθήκαμε με αυτοσεβασμό και δεν θα διστάσουμε να απαντήσουμε αν οι άνθρωποι μας ντροπιάσουν. Ο αυτοσεβασμός δεν είναι κάτι που χάνουμε, είναι κάτι που θάβεται. Το κόλπο είναι να βρούμε έναν τρόπο να τον διασώσουμε και να σιγουρευτούμε ότι δεν θα ξαναθαφτεί.
2. Η ασέβεια «τρώει» τον αυτοσεβασμό για πρωινό
Είναι ωραία η αίσθηση του να κατατροπώνεις, να επικρίνεις και να υποτιμάς τον εχθρό σου. Κάποιοι άνθρωποι κάνουν γελοία πράγματα και είναι δουλειά μας να τους βάλουμε στη θέση τους. Θέλουμε δικαιοσύνη. Αλλά δεν είμαστε πρόθυμοι να ρισκάρουμε τίποτα, έτσι στεκόμαστε σε μια ασφαλή απόσταση και φωνάζουμε λόγια που δεν αλλάζουν τίποτα, προσβάλλουν τους άλλους- και εμάς τους ίδιους.
Όλο αυτό επιτείνεται από το γεγονός ότι ζούμε σε μια κουλτούρα που δίνει αξία στην προσβολή, η οποία τροφοδοτείται από μια κοινότητα που μας επιτρέπει να πούμε οτιδήποτε, οποτεδήποτε και στον οποιοδήποτε. Αδιάκριτα διαχέουμε όλη την κακία μας στο ίντερνετ χωρίς δεύτερη σκέψη. Η μουσική, οι εκπομπές, οι ταινίες κλπ, όλα τιμούν αυτό τον νέο τρόπο ζωής, ο οποίος δεν υπήρχε σε κανέναν πολιτισμό πριν από εμάς.
Η ασέβεια δεν έχει τύχει ποτέ άλλοτε τόσης προσοχής, δεν ήταν ποτέ ξανά τόσο αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας μας. Δεν ήταν ποτέ ξανά τόσο δημοφιλής. Αλλά η ασέβεια δεν μπορεί να μοιραστεί το ίδιο επίπεδο με τον αυτοσεβασμό. Σε μια κουλτούρα που εκτιμά τόσο πολύ την ασέβεια, δεν θα έπρεπε να εκπλησσόμαστε που ο αυτοσεβασμός είναι τόσο σπάνιος.
3. Ο χρυσός κανόνας
Υπάρχει ωστόσο ένα απλό πράγμα που ο καθένας μπορεί να επιτύχει, κάτι που είναι αντίθετο στην κυρίαρχη πια κουλτούρα και μας δίνει την καλύτερη ευκαιρία να κρατήσουμε τον αυτοσεβασμό μας ανεπηρέαστο. Όσο περισσότερο σέβομαι τους άλλους, τόσο περισσότερο νιώθω ότι σέβομαι και τον εαυτό μου… και αντίστροφα…
Έχω ορισμένους φίλους που διαθέτουν άφθονο αυτοσεβασμό, τόσο πολύ που τον νιώθεις και εσύ όταν είσαι κοντά τους. Και η αξιοπρέπεια τους δεν κλονίζεται εύκολα. Δεν μπορούσα καν να πλησιάσω τον επιθυμητό αυτοσεβασμό, μέχρι που κατανόησα το μυστικό τους. Αυτοί οι άνθρωποι σέβονται ο ένας τον άλλο όταν διαφωνούν, όταν αντιμετωπίζουν κάποιον, όταν πληγώνονται, προσβάλλονται και προδίδονται. Είναι μέρος μιας πολύ μικρής κοινότητας ανθρώπων, που πιστεύουν ότι δεν είναι ποτέ εντάξει να ντροπιάζεις κάποιον, ακόμα και αν φαντασιώνεσαι οτι το κάνεις.
Όσο περισσότερο επιτυγχάνουν να σέβονται τους άλλους άνευ όρων, τόσο πιο ενδυναμωμένος εμφανίζεται ο αυτοσεβασμός τους: ο σεβασμός είναι μια επένδυση, όχι μόνο για αυτούς, αλλά και για όποιους βρίσκονται γύρω τους. Έχουν αποφασίσει να σέβονται τους άλλους- πάντα, χωρίς δικαιολογίες, συμφέρον ή προϋποθέσεις. Αλλά έχουν επίσης καταφέρει να ζουν με μια βαθύτερη κατανόηση του από πού προέρχεται η ασέβεια.
4. Η «μητέρα» όλης της αναίδειας
Κανείς δεν ξυπνά το πρωί αποφασισμένος να είναι αναιδής, είναι πολύ πιο πολύπλοκο από αυτό. Οι αναιδείς άνθρωποι έχουν κι αυτοί υποστεί αντίστοιχες συμπεριφορές- έχουν γίνει αντικείμενο κοροϊδίας, περιφρόνησης, απόρριψης. Είναι άνθρωποι που το έχουν απωθήσει, σαν να μην συνέβη ποτέ και το έχουν κρύψει βαθιά σε ένα μέρος που μπορεί να κάνει πραγματική ζημιά.
Δείξε μου έναν αναιδή άνθρωπο και θα σου δείξω κάποιον που τον προσέβαλλε πολλές φορές στο παρελθόν. Σίγουρα, μπορούμε να ανταποδώσουμε την καταφρόνηση των επικριτών μας ή ακόμα χειρότερα να την εσωτερικεύσουμε· αλλά υπάρχει ένα άλλος τρόπος. Κατανόηση της προέλευσης αυτής της έλλειψης σεβασμού. Μπορούμε να αντιληφθούμε ότι δεν έχει να κάνει με τα μειονεκτήματα μας και τις αδυναμίες μας.
Η έλλειψη σεβασμού έχει να κάνει με τον πόνο- έναν πολύ πραγματικό πόνο, κάτι τόσο κακό που ωθεί τα θύματα του να ξεσπάσουν σε άλλους, να επεκτείνουν τον πόνο. Δεν σχετίζεται καθόλου με την αλήθεια ή την δικαιοσύνη, αλλά με την εκδίκηση, με την διαβεβαίωση ότι όλοι νιώθουν τόσο άσχημα όσο και αυτός. Οι άνθρωποι θα μας προσβάλλουν ξανά και ξανά σε αυτή τη ζωή και θα δελεαστούμε να ανταπαντήσουμε. Αλλά αν είμαστε ανίκανοι να εντοπίσουμε την προέλευση του πόνου τους, δεν έχουμε ακόμα αντιληφθεί τι συμβαίνει πραγματικά. Τίποτα καλό δεν είναι εύκολο. Ο αυτοσεβασμός δεν αποτελεί εξαίρεση.
Δεν χρειάζεται να «προστατεύσουμε» τους εαυτούς μας από τους άλλους, ή να βρούμε κάπως τον αυτοσεβασμό μας ή να προσπαθούμε να χτίσουμε από την αρχή θεμέλια. Και σίγουρα δεν έχουμε ανάγκη από άλλη μία ευκαιρία να δείξουμε ασέβεια. Χρειάζεται απλά να βρούμε την δύναμη και τη σοφία να σεβαστούμε τους άλλους, άνευ όρων. Μπορείτε ακόμα να επιζητάτε, να μάχεστε για ο,τι είναι σωστό και να το απαιτείτε. Αλλά αν ενδιαφέρεστε να ζείτε με περισσότερο αυτοσεβασμό, θα πρέπει να αλληλεπιδράστε με τους άλλους, με τρόπους που να τιμούν εκείνους και εσάς.
