Στον κήπο του σπιτιού του φημισμένου επιχειρηματία τσίρκων Τζον Ρίνγκλινγκ, στη Σαρασότα της Φλόριντα, στέκει ένα επιβλητικό μπρούντζινο άγαλμα του αρχαίου θεού Άτλαντα, που σηκώνει τον κόσμο στους ώμους του. Το πρώτο πράγμα που παρατήρησα σχετικά με τον Άτλαντα ήταν ότι έδειχνε ιδιαιτέρως δυστυχής. Αγωνιζόταν τρομερά και φαινόταν σαν να ήταν έτοιμος να λυγίσει. Φίλε, το να κουβαλάς το βάρος του κόσμου είναι πέρα από τις δυνάμεις σου.
Παρ’ όλο που ο Άτλας παρουσιάζεται συχνά με ρομαντικό τρόπο, η δουλειά του έχει τα χάλια της. Αν δεχτείς τη θέση του, τότε και η ζωή σου θα έχει τα χάλια της. Αν αναλαμβάνεις την ευθύνη για όλους και για όλα γύρω σου, πολύ γρήγορα θα τσακίσεις. Άσε που δεν λειτουργεί κιόλας. Όταν προσπαθείς να τα κάνεις όλα μόνος σου, φθείρεσαι, εξουθενώνεσαι και «τα φτύνεις». Αισθάνεσαι πνιγμένος, αγανακτείς και μετά ξεσπάς άστοχα, μεγεθύνοντας μικρά πράγματα σε τεράστια προβλήματα. Με τον καιρό μπορεί και ν’αρρωστήσεις. Πόνοι στους ώμους, στομαχικά προβλήματα και υπέρταση είναι ισχυρές ενδείξεις ότι προσπαθείς να το παίξεις Άτλας.
Advertisment
Αν εξετάσεις πιο προσεκτικά τις ευθύνες σου, θα ανακαλύψεις ότι δεν είναι το σύμπαν αυτό που έχει φορτώσει τόσα στην πλάτη σου. Εσύ είσαι. Έχεις πάρει επάνω σου δουλειές που δε σου είχαν ανατεθεί. Προσπαθείς υπερβολικά. Ο εκνευρισμός, η απογοήτευση και οι συγκρούσεις είναι μηνύματα από το σύμπαν ότι είναι καιρός να κάνεις πίσω. Όσο περισσότερο αργείς να πάρεις το μήνυμα, τόσο πιο δύσκολο θα είναι το ταξίδι σου. Χαλάρωσε τώρα και αργότερα θα τα προλάβεις όλα.
Αν είσαι μανιακός του ελέγχου (ή έχεις να κάνεις με κάποιον που είναι), το πρόβλημά σου δεν είναι η δύναμη, είναι η εμπιστοσύνη. Αν πιστεύεις ότι πρέπει να τα κάνεις όλα, τότε δεν εμπιστεύεσαι κανέναν άλλον να σε βοηθήσει. Δεν έχεις πίστη στην ικανότητα των άλλων να ανταποκριθούν στα κριτήριά σου. «Τίποτε δεν γίνεται σωστά, αν δεν το κάνω εγώ», είναι το βαρύ σου «μότο». Αν όμως δεν αφήνεις ποτέ τους ανθρώπους να είναι αρκετά δυνατοί για να σε στηρίξουν, πώς θα βρεις κάποιον που να μπορεί;
Οι άνθρωποι στον κόσμο σου είναι όσο μεγάλοι – ή όσο μικροί – τους επιτρέπεις να είναι. Η στάση τους και οι ικανότητές τους δεν είναι απόλυτα, άκαμπτα δεδομένα. Οι προσδοκίες σου παίζουν σημαντικό ρόλο στην απόδοσή τους. Ίσως να έχεις δει παιδιά να φέρονται ξεροκέφαλα και ανεύθυνα με τον ένα γονιό, αλλά να είναι καλότροπα και συνεργάσιμα με τον άλλον ή με κάποιο φίλο.
Advertisment
Ίσως να σου έχει τύχει να χτυπήσει το τηλέφωνο ενώ είσαι στη μέση ενός καυγά με τη σύντροφό σου. Εκείνη σηκώνει το ακουστικό, χαίρεται που ακούει τη φωνή μιας φίλης της και περνάει αρκετά λεπτά φλυαρώντας κεφάτα, ακόμη και γελώντας. Μετά, κλείνει το τηλέφωνο και στρέφεται πάλι σε σένα έξαλλη.Τι συμβαίνει;
Διαφορετικοί άνθρωποι φέρνουν στην επιφάνεια διαφορετικές πλευρές ο ένας του άλλου. Μπορείς να διαμορφώσεις τη συμπεριφορά των άλλων μέσω της εικόνας που έχεις γι’ αυτούς. Εκτίμησε τα ταλέντα τους και θα τα βγάλουν στην επιφάνεια. Περίμενε ότι θα είναι ανίκανοι και θα έχεις έναν πολύ καλό λόγο να πρέπει να τα κάνεις όλα μόνος σου.
Όμως, πίσω από την υποτίμηση των άλλων, σιγοβράζει ένα ακόμη πιο σημαντικό πρόβλημα: Δεν έχεις εμπιστοσύνη στη ζωή. Ο Αϊνστάιν έλεγε: «Όλη η επιστημονική έρευνα επιδιώκει να απαντήσει σε ένα βασικό ερώτημα: είναι το σύμπαν φιλικός τόπος;» Αν δεν είναι, τότε είσαι απόλυτα δικαιολογημένος να προσπαθείς πυρετωδώς να ελέγχεις τους πάντες και τα πάντα που σε απειλούν.
Καλά θα κάνεις μάλιστα ν’αφήσεις αυτό το βιβλίο κάτω αυτή τη στιγμή, να βγεις έξω και να αγοράσεις υπέρυθρα κιάλια, καραμπίνες και προμήθειες σε τροφές για επιβίωση. Ο κακός έχει βγει παγανιά να καταστρέψει το καλό σου και σίγουρα θα σου αρπάξει τη χαρά σου μόλις χαλαρώσεις την επιφυλακή σου. Και πάνω απ’ όλα, μην αφήσεις κανέναν να μπει στην καρδιά σου – έχει ραγίσει πάρα πολλές φορές για να την αφήσεις ευάλωτη για μιαν ακόμη φορά.
Αν όμως υπάρχει μια ευφυής δύναμη για το καλό που λειτουργεί πίσω από τα γεγονότα, τότε μπορείς να χαλαρώσεις. Μπορείς να πάρεις την ενέργεια που χρησιμοποιούσες για να εμποδίσεις τη διάλυση του κόσμου και να τη διοχετεύσεις σε δημιουργική έκφραση. Μπορείς να πάψεις να προστατεύεις τον εαυτό σου από ανθρώπους που ίσως σε βλάψουν και να απολαύσεις ανθρώπους που ίσως σ’ αγαπήσουν.
Μπορείς να γελάς με πράγματα που κάποτε φαίνονταν οδυνηρά και να βρίσκεις δώρα σε περιστατικά που κάποτε σου φαίνονταν πέρα από τις δυνάμεις σου. Μπορείς να σταματήσεις να ιδρώνεις για να εξασφαλίσεις ότι τίποτε δεν θα πάει στραβά και να εκτιμήσεις τα πολλά που πηγαίνουν σωστά.
Υπάρχει στη διάθεσή σου περισσότερη βοήθεια απ’ όση αντιλαμβάνεσαι. Η ανεξαρτησία είναι καλή, αλλά αν πνίγεσαι στις ευθύνες σου, τότε έχεις αναλάβει περισσότερα απ’ όσα σου αναλογούν. Είμαστε αλληλοεξαρτώμενοι. Χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον. Και έχουμε ο ένας τον άλλον.
“Ρούφηξε τη ζωή αντί να σε ρουφάει” Alan Cohen εκδόσεις Η Δυναμική της Επιτυχίας
