Η ενσυναίσθηση αυξάνεται με την καλοσύνη. Η καλοσύνη είναι η κινητήρια δύναμη της ενσυναίσθησης. Σας ωθεί να νοιάζεστε και σας κάνει πιο ευαίσθητους απέναντι στους άλλους, όπως και εκείνους απέναντι σ’ εσάς. Όση περισσότερη καλοσύνη δείχνετε στους ανθρώπους, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η ενσυναίσθηση που θα εκδηλώνετε.
Η ενσυναίσθησή μας αυξάνεται επίσης από την αίσθηση των κοινών μας στοιχείων με το άλλο άτομο. Όσο περισσότερο θεωρούμε ότι κάποιος είναι όμοιος μ’ εμάς, τόσο πιο μεγάλη είναι η ενσυναίσθησή μας γι’ αυτόν.
Advertisment
Υπάρχει μια συναρπαστική μελέτη που έκαναν ο Andrea Serino και η ομάδα του, με τον εύγλωττο τίτλο “Αισθάνομαι αυτό που αισθάνεσαι αν είσαι όμοιος μ’ εμένα”, η οποία επισημαίνει την ισχυρή σύνδεση της αντιλαμβανόμενης ομοιότητας με την ενσυναίσθηση.
Όπως διαπιστώθηκε, η παρακολούθηση ενός βίντεο στο οποίο κάποιος αγγίζει το σώμα μας μπορεί προσωρινά να αυξήσει την ευαισθησία μας στο άγγιγμα. Για παράδειγμα, εάν στα μάγουλά σας τοποθετηθούν ηλεκτρόδια και διεγερθούν με ένταση χαμηλότερη από αυτήν που μπορείτε να αντιληφθείτε (αυτά είναι τα “απτικά ερεθίσματα που βρίσκονται κάτω από το κατώφλι διέγερσης”), πιθανότατα δεν θα αντιληφθείτε τίποτα.
Αλλά εάν ταυτόχρονα βλέπετε ένα βίντεο το οποίο δείχνει να διεγείρονται ηλεκτρικά τα μάγουλά σας, τότε μάλλον θα το αισθανθείτε. Με άλλα λόγια, το να παρακολουθείτε το άγγιγμα στα μάγουλά σας, σας κάνει πιο ευαίσθητους στο συγκεκριμένο άγγιγμα. Αυτός ο μηχανισμός ονομάζεται “οπτική αναχαρτογράφηση του αγγίγματος” και τίθεται επίσης σε λειτουργία όταν παρατηρείτε να αγγίζουν το πρόσωπο ενός άλλου ατόμου αντί για το δικό σας. Καταπληκτικά πράγματα!
Advertisment
Η μελέτη του Serino προσπάθησε να διαπιστώσει και κατά πόσο αυτή η “οπτική αναχαρτογράφηση του αγγίγματος” λειτουργεί καλύτερα αν το πρόσωπο του ατόμου που βλέπετε να αγγίζουν ανήκει σε κάποιον που θεωρείτε πως σας μοιάζει.
Στο πρώτο πείραμα οι ερευνητές χρησιμοποίησαν άτομα από μια εθνοτική ομάδα και τα συνέκριναν με άτομα που προέρχονταν από μια άλλη εθνοτική ομάδα (στην προκειμένη περίπτωση λευκούς έναντι ατόμων βορειοαφρικανικής προέλευσης). Το συναρπαστικό αλλά όχι παράδοξο εύρημα ήταν ότι το φαινόμενο αυτό γινόταν πιο έντονο – και μάλιστα με μετρήσιμο τρόπο – όταν οι άλλοι άνθρωποι ανήκαν στην ίδια εθνοτική ομάδα.
Το δεύτερο πείραμα επικεντρώθηκε σε πρόσωπα ηγετών δύο πολιτικών κομμάτων που υποστήριζαν οι συμμετέχοντες (όλοι προερχόμενοι από την ίδια εθνοτική ομάδα). Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι αυτή η οπτική αναχαρτογράφηση είναι πολύ πιο έντονη όταν το πρόσωπο του αγγιζόμενου ατόμου ανήκει στο πολιτικό κόμμα του συμμετέχοντα! Αυτό είναι ασύλληπτο. Και μόνο η σκέψη ενός ατόμου ότι μοιράζεται τις πολιτικές του πεποιθήσεις με κάποιον άλλο μπορεί να επηρεάσει μετρήσιμα τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεται απέναντί του σε ασυνείδητο, νευρολογικό επίπεδο.
Για να αυξήσουμε λοιπόν την ενσυναίσθησή μας, πρέπει να καλλιεργήσουμε έναν νου ο οποίος ανταποκρίνεται ενστικτωδώς απέναντι στους άλλους με καλοσύνη αλλά και με την αυτόματη εντύπωση ότι οι άλλοι είναι “ακριβώς σαν κι εμάς”. Για να το θέσω αλλιώς, πρέπει να διαμορφώσουμε νέες νοητικές συνήθειες.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Chade-Meng Tan “Ψάξε μέσα σου” από τις εκδόσεις Πεδίο – Photo: Author/Depositphotos