Οταν χρησιμοποίησα τον Κανόνα για πρώτη φορά, ξαφνιάστηκα, όπως ξαφνιάζεσαι όταν έχει αποτέλεσμα κάτι ανόητο. Αντίστροφη μέτρηση; 5-4-3-2-1… σοβαρά; Δεν ήξερα γιατί έπιασε. Απλώς ήξερα ότι συνέβη. Πάσχιζα μήνες ολόκληρους να σηκωθώ έγκαιρα το πρωί και ξαφνικά ο Κανόνας των 5 Δευτερολέπτων έκανε τόσο εύκολη την αλλαγή της συμπεριφοράς μου.
Αργότερα θα μάθαινα ότι όταν μετράς αντίστροφα, αλλάζεις νοητά τις ταχύτητες στο μυαλό σου. Διακόπτετε τις συνηθισμένες σκέψεις σας και κάνετε αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «παίρνω τον έλεγχο». Η αντίστροφη μέτρηση σας αποσπά την προσοχή από τις δικαιολογίες και το μυαλό σας επικεντρώνεται σε μια νέα κατεύθυνση.
Advertisment
Όταν δράτε αντί να σταματήσετε για να σκεφτείτε, η φυσιολογία σας αλλάζει και το μυαλό σας ακολουθεί. Κάνοντας έρευνα για αυτό το βιβλίο, ανακάλυψα ότι ο Κανόνας είναι (στη γλώσσα της έρευνας) ένα «εναρκτήριο τελετουργικό» που ενεργοποιεί τον προμετωπιαίο λοβό και μας βοηθά να αλλάξουμε συμπεριφορά. Ο προμετωπιαίος λοβός είναι το μέρος του εγκεφάλου που χρησιμοποιούμε όταν επικεντρωνόμαστε σε κάτι, όταν αλλάζουμε ή κάνουμε κάτι σκόπιμα.
Ήξερα τι ήταν ο προμετωπιαίος λοβός, αλλά σύντομα θα μάθαινα, μέσω της έρευνάς μου, για τα βασικά γάγγλια, τις συνήθειες, την ενέργεια, την ευέλικτη συμπεριφορά, τις γνωσιακές προκαταλήψεις, τη νευρική πλαστικότητα, την αρχή της προόδου και το κέντρο ελέγχου. Σίγουρα δεν είχα συνειδητοποιήσει πως είχα ανακαλύψει μια μοναδική τεχνική που τις είχε επηρεάσει όλες. Χρησιμοποίησα τον Κανόνα το επόμενο πρωί και δούλεψε πάλι.
Και έπειτα συνέβη κάτι περίεργο: άρχισα να βλέπω στιγμές των πέντε δευτερολέπτων σε όλη τη διάρκεια της μέρας. Αν σταματούσα να σκεφτώ ό,τι ήξερα πως έπρεπε να κάνω, όλα είχαν τελειώσει. Οι δικαιολογίες πλημμύριζαν το μυαλό μου σε λιγότερο από πέντε δευτερόλεπτα και αμέσως με σταματούσε. Όσο χρησιμοποιείτε τον Κανόνα, θα το δείτε κι εσείς – υπάρχει ένα παράθυρο πέντε δευτερολέπτων ανάμεσα στο αρχικό σας ένστικτο να δράσετε και στο μυαλό σας που σας σταματάει.
Advertisment
Βλέποντας αυτό το παράθυρο των πέντε δευτερολέπτων, άλλαξαν όλα στη ζωή μου. Το πρόβλημα ήταν σαφές. Το πρόβλημα ήμουν εγώ. Εγώ συγκρατούσα τον εαυτό μου, πέντε δευτερόλεπτα τη φορά. Έτσι υποσχέθηκα κάτι απλό στον εαυτό μου: Αν ήξερα ότι έπρεπε να κάνω κάτι που θα με βοηθούσε να γίνω καλύτερη, τότε θα χρησιμοποιούσα τον Κανόνα για να αναγκάσω τον εαυτό μου να το κάνει, ανεξάρτητα από το πώς ένιωθα.
Άρχισα να χρησιμοποιώ τον Κανόνα για να αναγκάσω τον εαυτό μου όχι μόνο να σηκωθεί νωρίς, αλλά και να πάει στο γυμναστήριο, να ψάξει για δουλειά, να πίνει λιγότερο και να γίνει καλύτερη
σύζυγος και μητέρα. Αν άρχιζα να νιώθω πολύ κουρασμένη για να γυμναστώ, τότε 5-4-3-2-1 και πίεζα τον εαυτό μου να βγει για τρέξιμο. Αν άρχιζα να βάζω ένα ποτό που δεν θα έπρεπε να πιω, τότε 5-4-3-2-1, άφηνα το μπουκάλι με το μπέρμπον και απομακρυνόμουν. Αν ένιωθα ότι ήμουν πολύ σκληρή με τον Κρις, τότε 5-4-3-2-1 και διόρθωνα το ύφος μου, προσπαθώντας να είμαι πιο ευγενική. Αν έπιανα τον εαυτό μου να χασομερά, τότε 5-4-3-2-1 και άρχιζα αμέσως να ασχολούμαι με το βιογραφικό μου.
Αυτό που ανακάλυψα είναι σημαντικό: το να πιέζεις τον εαυτό σου να κάνει κάποια απλά πράγματα προκαλεί μια αλυσιδωτή αντίδραση στην αυτοπεποίθηση και στην παραγωγικότητά σου. Πιέζοντας τον εαυτό σου να κάνει μερικά απλά βήματα για να προχωρήσεις μπροστά στη ζωή σου, δημιουργείς εμπειρίες κι ένα αίσθημα ελευθερίας και δύναμης που είναι δύσκολο να περιγράψω με ακρίβεια.
(…) Υπάρχει μια σημαντική έννοια στην ψυχολογία, την οποία εξέφρασε ο Τζούλιαν Ρότερ το 1954. Ονομάζεται «κέντρο ελέγχου». Όσο πιο πολύ πιστεύετε ότι έχετε τον έλεγχο της ζωής σας, των πράξεών σας και του μέλλοντός σας, τόσο πιο ευτυχισμένοι και επιτυχημένοι θα είστε. Υπάρχει κάτι που είναι βέβαιο ότι θα ενισχύσει τα συναισθήματα του ελέγχου που νιώθετε για τη ζωή σας: θα είστε προδιατεθειμένοι να δράσετε.
Ξεχάστε τα κίνητρα. Είναι μύθος. Δεν ξέρω πότε δεχτήκαμε την ιδέα ότι για να αλλάξεις κάτι πρέπει να «νιώσεις» πρόθυμος ή να «νιώσεις» ότι έχεις κάποιο κίνητρο για να δράσεις. Αυτά είναι ανοησίες. Τη στιγμή που έρχεται η ώρα να παρακινήσετε τον εαυτό σας δεν θα βλέπετε κανένα κίνητρο. Στην πραγματικότητα, δεν θα έχετε όρεξη να κάνετε τίποτε απολύτως. Αν θέλετε να βελτιώσετε τη ζωή σας, πρέπει να σηκωθείτε και να σπρώξετε τον ίδιο σας τον εαυτό. Στον δικό μου κόσμο, αυτή είναι η δύναμη της ώθησης.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους είναι τόσο σημαντικός ο Κανόνας των 5 Δευτερολέπτων είναι γιατί σας μεταμορφώνει σε έναν άνθρωπο που είναι προδιατεθειμένος να δρα. Αν σκέφτεστε υπερβολικά κάθε κίνησή σας, θα ανακαλύψετε την ενέργεια και τη σιγουριά να πάψετε να σκέφτεστε και τελικά θα δράτε. Χρησιμοποιώντας τον Κανόνα, ενισχύετε την πεποίθηση ότι έχετε όντως την ικανότητα να ελέγχετε τη μοίρα σας – γιατί το αποδεικνύετε στον εαυτό σας με μια ώθηση τη φορά.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Mel Robbins με τίτλο «Ο κανόνας των 5 δευτερολέπτων» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα και μπορείτε να το βρείτε εδώ
