Γιατί πιστεύετε ότι τόσοι μεγάλοι ηγέτες και στοχαστές σε κάθε περίοδο της ιστορίας «πήγαιναν στη φύση», για να επιστρέψουν λίγο αργότερα με έμπνευση, με σχέδιο και με ένα βίωμα που τους έβαζε στην τροχιά αλλαγής του κόσμου;
Γιατί όταν πήγαν στη φύση, βρήκαν προοπτική, συνέλαβαν τη μεγάλη εικόνα με τρόπο που δε θα μπορούσαν ποτέ να κάνουν μέσα στη βιάση της καθημερινότητας. Όταν σίγασε ο θόρυβος γύρω τους, κατόρθωσαν επιτέλους να αφουγκραστούν την ήρεμη φωνή που είχαν ανάγκη να ακούσουν.
Advertisment
Η δημιουργικότητα είναι θέμα δεκτικότητας και αναγνώρισης. Κι αυτό δεν μπορεί να συμβεί αν πιστεύετε ότι ο κόσμος γυρίζει γύρω από εσάς. Απομακρύνοντας το Εγώ – έστω και προσωρινά – αποκτάμε πρόσβαση σε αυτό που στέκεται από κάτω. Διευρύνοντας τη ματιά μας, θα δούμε να εισέρχονται περισσότερα πράγματα στο οπτικό μας πεδίο.
Είναι θλιβερό το πόσο πραγματικά αποσυνδεδεμένοι είμαστε οι περισσότεροι από το παρελθόν και το μέλλον μας. Ξεχνάμε ότι κάποτε στη Γη περπατούσαν μαλλιαρά μαμούθ καθώς χτίζονταν οι πυραμίδες. Δεν συνειδητοποιούμε ότι η Κλεοπάτρα έζησε πιο κοντά στη δική μας εποχή παρά στην περίοδο κατασκευής αυτών των διάσημων πυραμίδων που σημάδεψαν το βασίλειό της. Κάποιος υπολόγισε ότι το μόνο που χρειάζεται για να συνδεθεί ο Μπάρακ Ομπάμα με τον Τζορτζ Ουάσιγκτον είναι μια αλυσίδα έξι μόλις ανθρώπων μέσα στους αιώνες, που θα δώσουν τα χέρια ο ένας στον άλλον.
Πολύ πρόσφατα, η κυβέρνηση της Αγγλίας αποπλήρωσε χρέη που έφταναν έως το 1720, και τα οποία είχαν δημιουργηθεί από γεγονότα όπως η «φούσκα» της Εταιρείας των Νοτίων Θαλασσών, οι ναπολεόντειοι πόλεμοι, η κατάργηση της δουλείας και ο ιρλανδικός λιμός – που σημαίνει ότι στον 21ο αιώνα υπάρχει ακόμα άμεση και καθημερινή σύνδεση με τον 18ο και τον 19ο αιώνα.
Advertisment
Καθώς αναπτύσσονται οι δυνάμεις και τα ταλέντα μας, μας αρέσει να σκεφτόμαστε ότι αυτό μας κάνει ξεχωριστούς – ότι ζούμε σε ευλογημένους, πρωτόγνωρους καιρούς. «Είναι δύσκολο να νιώθει κανείς ταπεινός όταν είναι τόσο σημαντικός όσο εγώ», είχε πει κάποτε ο Αμερικανός πυγμάχος Μοχάμεντ Άλι. Ναι, εντάξει.
Γι’αυτό ακριβώς οι σημαντικοί άνθρωποι πρέπει να δουλεύουν πιο σκληρά για να πάνε κόντρα στο ρεύμα. Είναι δύσκολο να είσαι απορροφημένος στον εαυτό σου πεπεισμένος για τη μεγαλοσύνη σου όταν βρίσκεσαι μέσα στη μοναξιά και στη γαλήνη ενός περιβάλλοντος στερημένου από αισθητηριακά ερεθίσματα. Είναι δύσκολο να είσαι οτιδήποτε άλλο εκτός από ταπεινός όταν περπατάς μόνος σου σε μια παραλία αργά το βράδυ, με το κύμα του απέραντου ωκεανού να σκάει δίπλα σου με θόρυβο.
Πρέπει να αναζητούμε ενεργά αυτή την κοσμική σύνδεση. Υπάρχει το διάσημο ποίημα του Ουίλιαμ Μπλέικ που ξεκινά με τους στίχους: «Για να δεις τον κόσμο σ’έναν κόκκο άμμου/και τον παράδεισο σ’ένα αγριολούλουδο/κράτα το άπειρο στην παλάμη του χεριού σου/ και την αιωνιότητα σε μία ώρα». Αυτή είναι η υπερβατική εμπειρία που κάνει το τιποτένιο Εγώ μας αδύνατο.
Αισθανθείτε ότι είστε απροστάτευτοι από τα στοιχεία ή τις δυνάμεις ή το περιβάλλον. Θυμίστε στον εαυτό σας πόσο ανώφελο είναι να εξοργίζεστε και να τσακώνεστε και να προσπαθείτε να ξεπεράσετε τους άλλους γύρω σας. Φέρτε τον εαυτό σας σε επαφή με το άπειρο και σταματήστε τον συνειδητό διαχωρισμό σας από τον κόσμο.
Συμφιλιωθείτε όσο το δυνατόν περισσότερο με τις πραγματικότητες της ζωής. Συνειδητοποιήστε πόσο πολλά πράγματα προήλθαν από εσάς, και πως από όλα αυτά μόνο χίμαιρες θα μείνουν στο τέλος.
Αφήστε το συναίσθημα να σας μεταφέρει όσο πιο μακριά γίνεται. Κι όταν αρχίσετε να νιώθετε πάλι καλύτεροι ή μεγαλύτεροι από οτιδήποτε, πηγαίνετε και ξανακάνετε το ίδιο.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Ryan Holiday με τίτλο «Το Εγώ είναι ο Εχθρός» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο και μπορείτε να το βρείτε εδώ