To 2020 έχει επιστήσει την προσοχή μας στο ρόλο που παίζει το ανοσοποιητικό μας σύστημα σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Η βελτίωση και η διατήρηση της ανοσοποιητικής υγείας έχει γίνει βασικό θέμα συζήτησης ανάμεσα σε πολιτικούς, σε επιστήμονες, επαγγελματίες ψυχικής υγείας, ακόμα και ιδιοκτήτες επιχειρήσεων. «Χρωματίζει» επίσης τις συζητήσεις μας με φίλους και συγγενείς. Αλλά υπάρχουν πολλά περισσότερα στην ιστορία από την ευαισθησία μας στον νέο ιό.
Βλέπουμε τώρα ότι τα ατομικά μας μοτίβα ανοσίας επηρεάζουν τα πάντα, από τη διάθεσή μας έως τις αποφάσεις μας. Είναι ενδιαφέρον ότι η ανοσοποιητική μας λειτουργία φαίνεται επίσης να επηρεάζει τις σχέσεις μας. Η επιστήμη εδώ ανθίζει, κι όταν εφαρμόζεται, μπορεί να μας προσφέρει νέα εργαλεία για τη βελτίωση των διαπροσωπικών μας σχέσεων.
Advertisment
Δεκαετίες επιστημονικής έρευνας κατέστησαν σαφές ότι το ανοσοποιητικό σύστημα κάνει πολύ περισσότερα από την απλή καταπολέμηση των λοιμώξεων. Τα ανοσοκύτταρα και τα σήματα αποτελούν τα κλειδιά για να κατανοήσουμε τα πάντα, από τον καρκίνο, τις καρδιακές παθήσεις έως και την παχυσαρκία.
Επιπλέον, υπάρχει μια αυξανόμενη εκτίμηση για το ρόλο του ανοσοποητικού συτστήματος στη σκέψη και το συναίσθημα. Το διαταραγμένο ανοσοποιητικό, που διαφαίνεται από τα αυξημένα επίπεδα φλεγμονής, έχει συσχετιστεί έντονα με την κατάθλιψη. Τα υψηλά επίπεδα φλεγμονής έχουν επίσης συνδεθεί με την επιδείνωση των γνωστικών μας ικανοτήτων, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
Καθώς σχετίζεται με τις σχέσεις μας, αυτές οι επιδράσεις στη διάθεσή μας και στη γνωστική μας κατάσταση είναι προφανώς μεγάλη υπόθεση. Αλλά η σύνδεση μεταξύ του ανοσοποιητικού και των διαπροσωπικών μας σχέσεων είναι ακόμη πιο ενδιαφέρουσα. Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι τα αυξημένα ποσοστά φλεγμονής προκαλούν κοινωνική απόσυρση και προάγουν την αίσθηση της κοινωνικής απομόνωσης. Παρατηρήσεις όπως αυτές φωτίζουν την πιθανότητα άμεσης σύνδεσης ανάμεσα στο δυσλειτουργικό ανοσοποιητικό σύστημα και στις σχέσεις μας.
Advertisment
Ως εκ τούτου, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η κοινωνική απομόνωση σχετίζεται με μια δραματική αύξηση των δεικτών φλεγμονής. Ωστόσο, ορισμένα δεδομένα δείχνουν επίσης ότι το αντίθετο θα μπορούσε επίσης να ισχύει. Θα μπορούσε η απομόνωση να οδηγήσει σε φλεγμονή; Αυτή η υπόθεση διερευνήθηκε σε μια μελέτη του 2014. Σε αυτήν την έρευνα, τα παιδιά που βίωσαν μεγαλύτερη κοινωνική απομόνωση στην παιδική ηλικία είχαν υψηλότερα επίπεδα ενός δείκτη φλεγμονής που ονομάζεται C-αντιδρώσα πρωτεΐνη στο αίμα τους σχεδόν μετά 40 χρόνια.
Τέτοια ευρήματα παρατηρούνται επίσης σε ηλικιωμένους, όπου οι κοινωνικοί δεσμοί σχετίζονται με χαμηλότερα επίπεδα αυτής της ίδιας πρωτεΐνης. Η ιδέα ότι η κοινωνική απομόνωση μπορεί να βλάψει το ανοσοποιητικό μας πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά σε μια εποχή διαδεδομένων πολιτικών κοινωνικής απόστασης.
Τα βιολογικά μονοπάτια που συνδέουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού με τις σχέσεις μας αποτελούν αντικείμενο συνεχούς έρευνας. Σε αυτή τη συζήτηση, τα αποτελέσματα του άγχους είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτα. Το άγχος έχει γνωστούς συνδέσεις τόσο με τις διαπροσωπικές μας αλληλεπιδράσεις όσο και με την ανοσοποιητική μας λειτουργία. Μια ενδιαφέρουσα μελέτη εξέτασε τη σχέση μεταξύ άγχους και μοναξιάς, διαπιστώνοντας ότι τα υψηλότερα επίπεδα μοναξιάς σχετίζονται με άτυπες αντιδράσεις στο άγχος.
Φυσικά, το χρόνιο άγχος δημιουργεί επίσης πολλά προβλήματα από μόνο του. Σε αυτά περιλαμβάνονται δυσκολίες που βλάπτουν τις πιθανότητές μας για υγιείς σχέσεις, όπως η ανικανότητα να ρυθμίσουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα. Ένας από τους τρόπους που συμβαίνει αυτό μπορεί να είναι η επίδραση του στρες στην ανοσοποιητική μας λειτουργία. Το χρόνιο στρες πιστεύεται ότι επηρεάζει άμεσα το ανοσοποιητικό μας, αυξάνοντας τη φλεγμονή μειώνοντας παράλληλα την ανοσολογική μας ανθεκτικότητα.
Ένας άλλος μηχανισμός που συνδέει το ανοσοποιητικό μας με τις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις μπορεί να περιλαμβάνει την ντοπαμίνη, έναν νευροδιαβιβαστή που είναι γνωστό ότι παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς μας. Η έρευνα κυρίως σε ζώα δείχνει ότι τα σήματα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο επηρεάζουν εκείνα του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τέλος, για να διατηρούμε υγιείς σχέσεις, χρειαζόμαστε ενσυναίσθηση. Έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να υπάρξει σχέση ακόμα και μεταξύ του ανοσοποιητικού συστήματος και της ενσυναίσθησης. Συγκεκριμένα, το σύστημα αυτό φαίνεται να σχετίζεται με τη γνωστική ενσυναίσθηση – την ικανότητα να βλέπουμε τα πράγματα από την οπτική γωνία του άλλου. Αυτό αποδείχθηκε σε μια έρευνα του 2019 στην οποία τα αυξημένα επίπεδα του δείκτη φλεγμονής, C-αντιδραστικού πεπτιδίου, προέβλεπαν χαμηλότερα επίπεδα γνωστικής ενσυναίσθησης.
Συνοπτικά, τώρα καταλαβαίνουμε ότι υπάρχουν αμφίδρομες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διαπροσωπικών μας σχέσεων και του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Ένα διαταραγμένο ανοσοποιητικό σύστημα, και ειδικά μια φλεγμονή, φαίνεται να επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου μας, συμβάλλοντας σε συναισθήματα κοινωνικής απομόνωσης, καθώς και σε άλλες ψυχικές καταστάσεις που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τις αλληλεπιδράσεις μας με άλλους. Ομοίως, η ποιότητα των σχέσεών μας μπορεί να επηρεάσει την υγεία του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/the-modern-brain/202009/how-your-immunity-affects-your-relationships
