Αν και όλοι μεγαλώνουμε, δεν νιώθουμε όλοι το ίδιο σύμφωνα με την ηλικία μας. Μελέτη αποκάλυψε ότι τέτοια συναισθήματα, που συνδέονται με την «υποκειμενική ηλικία», μπορεί να αντανακλούν και την πραγματική ηλικία του εγκεφάλου. Χρησιμοποιώντας μαγνητικές τομογραφίες MRI εγκεφάλου, οι ερευνητές βρήκαν ότι οι ηλικιωμένοι που νιώθουν νεότεροι από την ηλικία τους δείχνουν λιγότερα σημάδια εγκεφαλικής γήρανσης, σε σύγκριση με εκείνους που νιώθουν ακριβώς όσο είναι ή και μεγαλύτεροι.
Δημοσιευμένη στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Aging Neuroscience, αυτή η μελέτη είναι η πρώτη που βρίσκει μια σύνδεση ανάμεσα στην υποκειμενική ηλικία και την εγκεφαλική γήρανση. Τα αποτελέσματα υποστηρίζουν ότι οι ηλικιωμένοι άνθρωποι που νιώθουν μεγαλύτεροι από την ηλικία τους χρειάζεται να σκεφτούν την εγκεφαλική τους υγεία.
Advertisment
Τείνουμε να σκεφτόμαστε την ηλικία ως μια σταθερή διαδικασία, όπου το σώμα και το μυαλό μας αλλάζει σταθερά. Εντούτοις, τα χρόνια που περνούν επιδρούν διαφορετικά στον καθένα. Το πόσο χρονών νιώθουμε, που ονομάζεται υποκειμενική ηλικία, επίσης διαφέρει ανάμεσα στους ανθρώπους – με πολλούς να νιώθουν μεγαλύτεροι ή μικρότεροι από την πραγματική τους ηλικία.
Αλλά είναι η υποκειμενική ηλικία απλά ένα συναίσθημα ή μια στάση, ή μήπως αυτή αντανακλάται από το πώς νιώθει πραγματικά το σώμα μας; Αυτή η ερώτηση ήταν που απασχόλησε την Jeanyung Chey από το Πανεπιστήμιο της Σεούλ στην Κορέα. «Γιατί ορισμένοι άνθρωποι νιώθουν νεότεροι ή μεγαλύτεροι από την πραγματική τους ηλικία;» αναρωτιέται η Chey. «Κάποιες πιθανότητες περιλαμβάνουν καταθλιπτικές καταστάσεις, διαφορές στην προσωπικότητα ή στη σωματική υγεία. Ωστόσο, κανένας δεν είχε ερευνήσει τις διαδικασίες εγκεφαλικής γήρανσης ως πιθανό λόγο για την ύπαρξη διαφορών στην υποκειμενική ηλικία».
Ο κόσμος συχνά βιώνει έναν βαθμό γνωστικής εξασθένισης, καθώς μεγαλώνει. Για την ακρίβεια, ο εγκέφαλος δείχνει μια ποικιλία αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία και αντανακλούν την αποδυνάμωση της νευρωνικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων των μειώσεων στα ποσοστά φαιάς ουσίας. Πρόσφατα ανεπτυγμένες τεχνικές μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να αναγνωρίσουν εγκεφαλικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τη γήρανση, να παρέχουν μια εκτιμώμενη εγκεφαλική ηλικία.
Advertisment
Η Chey και οι συνάδελφοί της εφάρμοσαν αυτές τις τεχνικές για να διερευνήσουν τη σύνδεση ανάμεσα στην υποκειμενική ηλικία και την εγκεφαλική γήρανση. Διεξήγαγαν μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου σε 68 υγιείς ανθρώπους, των οποίων η ηλικία ποίκιλλε από 59 – 84 ετών και ερεύνησαν τα ποσοστά φαιάς ουσίας σε διάφορες εγκεφαλικές περιοχές. Οι συμμετέχοντες επίσης συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο, το οποίο περιελάμβανε ερωτήσεις για το αν ένιωθαν μεγαλύτεροι ή μικρότεροι σε σχέση με την πραγματική τους ηλικία και ερωτήσεις που αξιολογούσαν τις γνωστικές τους ικανότητες και αντιλήψεις για την συνολική τους υγεία.
Όσοι ένιωθαν νεότεροι από την ηλικία τους ήταν πιο πιθανό να σκοράρουν ψηλότερα στο μνημονικό τεστ, να έχουν καλύτερη υγεία και ήταν επίσης λιγότερο πιθανό να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης. Συγκριτικά, όσοι ένιωθαν νεότεροι από την ηλικία τους παρουσίαζαν αυξημένα ποσοστά φαιάς ουσίας στις βασικές εγκεφαλικές περιοχές.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα MRI, για να υπολογίσουν τις εκτιμώμενες εγκεφαλικές ηλικίες των συμμετεχόντων. «Βρήκαμε ότι οι άνθρωποι που νιώθουν νεότεροι έχουν τα δομικά χαρακτηριστικά ενός νεότερου εγκεφάλου» είπε η Chey. «Το σημαντικό είναι ότι αυτή η διαφορά παραμένει έντονη ακόμα και όταν άλλοι πιθανοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της προσωπικότητας, της υποκειμενικής υγείας, των συμπτωμάτων κατάθλιψης ή των γνωστικών λειτουργιών λαμβάνονται υπόψη».
Οι ερευνητές υποθέτουν ότι όσοι νιώθουν μεγαλύτεροι, μπορεί να έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να αισθανθούν τη διαδικασία γήρανσης στον εγκέφαλό τους, καθώς η απώλεια φαιάς ουσίας δυσκολεύει περισσότερο τις γνωστικές διεργασίες. Ωστόσο, μέχρι τώρα, οι ερευνητές δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα, αν αυτά τα εγκεφαλικά χαρακτηριστικά είναι άμεσα υπεύθυνα για την υποκειμενική ηλικία και θα χρειαστεί να διεξαχθούν μακροχρόνιες έρευνες για να καταλάβουμε περισσότερο αυτή τη σύνδεση.
Μια υπόθεση είναι ότι όσοι νιώθουν νεότεροι είναι πιο πιθανό να κάνουν και μια πιο υγιεινή και δραστήρια ζωή, που θα μπορούσε να προκαλέσει βελτιώσεις στην εγκεφαλική υγεία. Όμως, για όσους νιώθουν μεγαλύτεροι, η έρευνα δείχνει ότι δεν μπορεί να ισχύει το αντίθετο.
Πηγή: www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnagi.2018.00168/full
