Κάπου ανάμεσα στη θλίψη (όταν η ζωή δεν εξελίσσεται όπως θα θέλαμε) και την κατάθλιψη (όταν δεν μπορούμε να σηκωθούμε καν από το κρεβάτι) βρίσκεται η τρύπα της ανηδονίας. Με απλά λόγια, πρόκειται για την ανικανότητα να νιώσουμε απόλαυση, αλλά αυτό μετά βίας καλύπτει το σύνολο της διαταραχής, η οποία σπάνια συζητείται.
Η ανηδονία αναφέρεται σε μειωμένη επιθυμία και κίνητρο να κάνουμε το οτιδήποτε. Μπορεί κανείς να εμφανίσει αυτά τα συμπτώματα σε διάφορους βαθμούς: Κάποιοι δεν λαμβάνουν απόλαυση από την αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους, άλλοι μπορεί να νιώθουν μόνοι, αλλά να θέλουν να κρύβονται.
Advertisment
Όλοι θέλουμε να νιώθουμε όμορφα, αλλά όσοι υποφέρουν από ανηδονία απλώς δεν μπορούν, και αυτό επιδεινώνει την κατάθλιψή τους. Ωστόσο, υπάρχει ελπίδα για την απόγνωση, και βρίσκεται μέσα στα δικά μας «τείχη», αν μπορέσουμε να βρούμε την επιθυμία να επιτρέψουμε στο φως να μπει.
Και μάλιστα κυριολεκτικά: αν ζούμε σε ένα μέρος όπου σπάνια επισκέπτεται ο ήλιος, η ανηδονία που νιώθουμε πιθανότατα να πυροδοτείται από την εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD). Αφήνοντας ή βρίσκοντας αρκετό φως μέσα στην ημέρα μπορεί να μας δώσει μια μικρή έστω δόση χαράς και αναθάρρησης.
Χρειάζεται να είμαστε πρόθυμοι να επιτρέψουμε στα καλά στοιχεία να μας επηρεάσουν. Δεν χρειάζεται καν να το νιώθετε στην αρχή, αλλά θα σας βοηθήσει να παρατηρείτε τα πράγματα εκείνα που στο παρελθόν σας έκαναν να νιώθετε όμορφα, όπως τα ηλιοβασιλέματα, το φρέσκο φαγητό και τα λουλούδια, το μαγείρεμα και η ίδια η πράξη της κατανάλωσης. Κάποιοι άνθρωποι με ανηδονία δεν απολαμβάνουν καν το φαγητό τους, απλώς τρώνε για να μην πεινούν. Όταν μια τέτοια φυσική απόλαυση καταστέλλεται, μπορεί να είναι πολύ θλιβερό.
Advertisment
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι είναι διαφορετικό από τον αγώνα να βρούμε λίγη χαρά εν μέσω πανδημίας, παρόλο που πολλοί νιώθουν παρόμοια συμπτώματα λόγω αυτής. Ο COVID όμως έχει δημιουργήσει ένα δικό του είδος κατάθλιψης και άγχους αυτό τον καιρό: την κορονοφοβία. Για πολλούς, αυτό που συνήθιζε να μας φέρνει χαρά δεν είναι καν διαθέσιμο.
Για την ακρίβεια, η απομόνωση της πανδημίας μπορεί να μην έχει επηρεάσει τόσο τα άτομα με ανηδονία όσο εκείνους που ήταν πολύ κοινωνικοί και δημιουργικοί. Δυστυχώς, στην ανηδονία, ακόμα και η σκέψη του εμβολιασμού, της συνάντησης με τους αγαπημένους και της κοινωνικοποίησης δεν προκαλεί καμία απόλαυση.
Εντούτοις, είτε υποφέρετε λόγω της πανδημίας είτε από τις μακροχρόνιες επιπτώσεις της ανηδονίας, οι απαντήσεις είναι οι ίδιες. Αν νιώθετε έντονη θλίψη εξαιτίας της πανδημίας, χρειάζεται να ξεχάσετε ό,τι είναι «φυσιολογικό» και κανονικό και να αναζητήσετε το νέο. Η ζωή μπορεί να μην είναι όπως ήταν, ή για να είμαστε πιο ακριβείς, όπως θέλουμε να είναι. Το ίδιο ισχύει και για όσους επηρεάζονται από την ανηδονία: είναι απαραίτητο να ξεκινάμε με τα μικρά.
Ανοίξτε την καρδιά σας για να τα βρείτε, να βρείτε λόγους να χαμογελάτε. Κι όταν αυτό συμβεί, παρατηρήστε το και αφήστε το να σας επηρεάσει. Όσο περισσότερο το κάνετε, τόσο ευκολότερο θα γίνεται και λίγη περισσότερη χαρά θα έρθει σύντομα στο δρόμο σας.
Έχετε όμως υπόψη σας ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε η χαρά να αποτελεί σταθερά στο σύμπαν μας, και αυτό ίσχυε και πριν την πανδημία. Αλλά αν ταλαιπωρείστε από ανηδονία, είναι πράγματι δυσκολότερο να διακρίνετε τη χαρά που βρίσκεται εκεί έξω για εσάς.
Σε αυτή την περίπτωση, αν και η προσπάθεια που χρειάζεται να καταβάλλετε θα είναι έντονη, είναι σημαντικό να καταγράφετε τις μικρότερες στιγμές χαράς, ακόμα κι αν διαρκούν για λίγα δευτερόλεπτα. Ναι, στην αρχή, θα εξαναγκάζεστε, θα το βλέπετε και λίγο ως αγγαρεία, αλλά σύντομα θα αρχίσει να κυλά πιο φυσικά.
Όλες εκείνες οι μικρές στιγμές θα προστεθούν και θα γίνουν αρκετά δυνατές για να θέλουμε να βρούμε τη χαρά. Δώστε τους μια ευκαιρία.
Πηγήwww.psychologytoday.com/intl/blog/emotional-fitness/202103/life-without-pleasure-the-pain-anhedonia
