Ως ενήλικες, οι περισσότεροι από εμάς τείνουμε να ελαχιστοποιούμε τον αντίκτυπο που έχουν οι βιολογικές μας οικογένειες, ή αυτό που οι θεραπευτές αποκαλούν «οικογένεια προέλευσης», στις καθημερινές μας επιλογές και ζωές. Όμως, η πραγματικότητα είναι ότι η οικογένεια στην οποία γεννηθήκαμε και η οποία μας μεγάλωσε εξακολουθεί να επηρεάζει τον ενήλικο εγκέφαλό μας, επηρεάζοντας συναισθήματα, αντιδράσεις και επιλογές.
Το 1953, ο D.W. Winnicott εισήγαγε για πρώτη φορά την έννοια της «αρκετά καλής μητέρας» σε ένα πρωτοποριακό βιβλίο με τίτλο «Playing and Reality». Τα λόγια του άλλαξαν για πάντα τον τομέα της ψυχολογίας και της ψυχικής υγείας συνδέοντας τον τρόπο που βιώνουμε τη σχέση με τους γονείς μας στην παιδική ηλικία με τον τρόπο που είμαστε ως ενήλικες.
Advertisment
Η βασική του ιδέα ήταν ότι δεν χρειάζεστε έναν τέλειο γονέα για να εξελιχθείτε καλά. Χρειάζεται μόνο να έχετε έναν γονέα που είναι «αρκετά καλός». Μια επιστημονική έρευνα του 2019 από τη Susan Woodhouse διαπίστωσε ότι ένας γονέας χρειάζεται να τα καταφέρνει σωστά μόνο στο 50% των περιπτώσεων για να είναι «αρκετά καλός» γονέας.
Η συναισθηματική παραμέληση στην παιδική ηλικία
Η συναισθηματική παραμέληση της παιδικής ηλικίας συμβαίνει όταν οι γονείς παραμελούν τα συναισθήματα και τις συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού. Δηλαδή, δεν παρατηρούν τι αισθάνεται, δεν ρωτούν για τα συναισθήματά του, δεν συνδέονται μαζί του σε συναισθηματικό επίπεδο ή δεν επικυρώνουν αρκετά τα συναισθήματα.
Οι γονείς που παραμελούν συναισθηματικά συνήθως δεν έχουν ιδέα ότι το κάνουν αυτό στα παιδιά τους. Είναι συνήθως άνθρωποι που τείνουν να κλείνουν τα μάτια μπροστά συναισθήματα γενικά, συμπεριλαμβανομένων των δικών τους, των φίλων, της οικογένειας, των συναδέλφων και των παιδιών τους. Μπορεί να έχουν καλές προθέσεις και να νοιάζονται και να θέλουν να κάνουν το καλύτερο για τα παιδιά τους. Πιθανότατα δεν έχουν ιδέα τι χάνουν.
Advertisment
Αυτό μπορεί να κάνει πολλές συναισθηματικά παραμελημένες οικογένειες δύσκολο να εντοπιστούν. Είναι πράγματι «αρκετά καλοί» με τους πιο εμφανείς τρόπους. Μπορεί να σας παρέχουν ένα σπίτι, φαγητό, ρούχα και να σας πηγαίνουν στην προπόνηση ποδοσφαίρου. Αλλά δεν κάνουν ειλικρινείς συζητήσεις μαζί σας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε, δεν σας ηρεμούν αρκετά όταν οι φίλοι σας πληγώνουν τα συναισθήματά σας ή δεν σας μαθαίνουν πώς να παρατηρείτε, να ονομάζετε ή να διαχειρίζεστε τα συναισθήματά σας.
Η μία και σημαντική αποτυχία της συναισθηματικά παραμελημένης οικογένειας είναι η συναισθηματική. Μπορεί να υπάρχουν αρκετές αγκαλιές. Μπορεί να υπάρχουν αρκετά χρήματα. Μπορεί να υπάρχουν αρκετά τρόφιμα και ρούχα. Αλλά αυτή η οικογένεια δεν καταφέρνει να προσφέρει αρκετή συναισθηματική επίγνωση, επικύρωση, συμπόνια ή συναισθηματική φροντίδα στα παιδιά.
Αυτό είναι που κάνει τις συναισθηματικά παραμελημένες οικογένειες δύσκολο να τις δούμε ή να τις εντοπίσουμε. Σε αντίθεση με τη συναισθηματική κακοποίηση ή τη σωματική παραμέληση, οι συναισθηματικές παραλείψεις είναι δύσκολο να γίνουν αντιληπτές.
8 σημάδια συναισθηματικής παραμέλησης που χρειάζεται να προσέχουμε στην οικογένειά μας
– Οι οικογενειακές σας συζητήσεις τείνουν να αφορούν επιφανειακά θέματα, δηλαδή σπάνια αφορούν συναισθηματικά, ουσιαστικά, επώδυνα ή αρνητικά πράγματα. Αυτό μπορεί ακόμη και να τις κάνει βαρετές.
– Μερικές φορές νιώθουμε μια ανεξήγητη δυσαρέσκεια ή θυμό προς τους γονείς μας (για την οποία μπορεί να νιώθουμε ενοχές).
– Πηγαίνουμε σε οικογενειακές εκδηλώσεις με την ελπίδα να διασκεδάσουμε, αλλά συχνά φεύγουμε με ένα αίσθημα κενού ή απογοήτευσης.
– Τα δύσκολα ή διαπροσωπικά προβλήματα στην οικογένεια γενικά αγνοούνται αντί να αντιμετωπίζονται άμεσα.
– Αισθάνεστε ότι τα αδέλφια σας ανταγωνίζονται μεταξύ τους, αλλά δεν είστε σίγουροι για ποιο λόγο.
– Η στοργή στην οικογένειά σας εκφράζεται μέσω της δράσης (κάνοντας πράγματα για τους ανθρώπους) και όχι τόσο με λόγια ή συναισθηματική έκφραση.
– Τα συναισθήματα – ίσως μόνο τα αρνητικά, αλλά ίσως και όλα – θεωρούνται ταμπού στην οικογένειά σας.
– Αισθάνεστε εκπληκτικά μόνοι ή παραμερισμένοι όταν είστε με την οικογένειά σας.
Τα μέλη μιας συναισθηματικά παραμελημένης οικογένειας υποφέρουν. Υποφέρουν από όσα δεν λέγονται, δεν μοιράζονται, δεν συζητούνται, δεν γίνονται αντιληπτά και δεν επικυρώνονται. Αν η οικογένειά σας είναι συναισθηματικά παραμελητική, και αν δώσετε προσοχή, μπορεί να παρατηρήσετε κάποια από τα παραπάνω σημάδια κάθε φορά που περνάτε χρόνο μαζί τους.
Όπως ένα όμορφο κέικ που ψήνεται χωρίς αρκετή ζάχαρη, αυτό που μπορεί να φαίνεται ωραίο δεν είναι τελικά. Η συναισθηματικά παραμελημένη οικογένεια πάσχει από την απουσία αρκετού από ένα βασικό συστατικό που μπορεί να μην είναι ορατό, αλλά έχει μεγάλη σημασία για την απόλαυση και την ποιότητα. Τα συναισθήματα που θα έπρεπε να γλυκαίνουν τις σχέσεις και τη ζεστασιά στην οικογένεια σπρώχνονται στο βάθος.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορεί να έχετε νιώσει πλήξη, δυσαρέσκεια, απογοήτευση, ασφυξία ή μοναξιά όσον αφορά την οικογένειά σας. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να ονομάσετε το πρόβλημα της παιδικής συναισθηματικής παραμέλησης και να πάρετε συνειδητά την απόφαση να το καταπολεμήσετε στη δική σας ζωή.
Πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε
Δεν μπορούμε να διορθώσουμε την οικογένειά μας και δεν χρειάζεται να προσπαθήσουμε. Μπορούμε όμως να αρχίσουμε να αλλάζουμε τον εαυτό μας. Επιλέξτε ένα στοιχείο από τον παραπάνω κατάλογο των οκτώ που ισχύει για την οικογένειά σας και αρχίστε να συμπεριφέρεστε με τον αντίθετο τρόπο στη δική σας ζωή.
Μιλήστε για σημαντικά πράγματα, καταπολεμήστε το αίσθημα ενοχής για τα συναισθήματά σας, επικεντρωθείτε στην αυτοφροντίδα όταν είστε με την οικογένειά σας, μιλήστε για δύσκολα προβλήματα, εκφράστε με λόγια τη στοργή και τη ζεστασιά σας προς τους άλλους και αντιμετωπίστε τα αρνητικά σας συναισθήματα. Δεν χρειάζεται να το κάνετε τέλεια. Το μόνο που χρειάζεται είναι να το κάνετε αρκετά.
Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν βρεθεί στη θέση σας και έχουν περπατήσει το μονοπάτι σας πριν από εσάς, και πολλοί περισσότεροι περπατούν μαζί σας τώρα. Να ξέρετε ότι δεν είστε μόνοι.
Πηγή:
psychologytoday.com/intl/blog/childhood-emotional-neglect/202112/8-signs-emotional-neglect-in-your-family
