“Ο σκοπός της ζωής δεν είναι κάτι που περιμένεις να σου αποκαλυφθεί, αλλά κάτι που δημιουργείς μέσα από τις πράξεις και τις επιλογές σου.” | Viktor Frankl
Από την παιδική ηλικία, η κοινωνία καλλιεργεί την ιδέα ότι ο σκοπός της ζωής είναι μια συγκεκριμένη, προδιαγεγραμμένη πορεία που απλώς περιμένει να αποκαλυφθεί. Οι περισσότεροι μεγαλώνουν με την πεποίθηση ότι, αργά ή γρήγορα, μια εσωτερική φωνή ή μια ξαφνική επιφοίτηση θα τους δείξει ξεκάθαρα τον δρόμο που προορίζονται να ακολουθήσουν. Αυτή η αντίληψη ενισχύεται από αφηγήσεις επιτυχημένων ανθρώπων που παρουσιάζουν την πορεία τους ως μια ευθεία γραμμή, σαν να υπήρχε πάντα ένας κρυστάλλινος προορισμός που απλώς έπρεπε να βρουν.
Advertisment
Στην πραγματικότητα, η αναζήτηση του σκοπού σπάνια λειτουργεί έτσι. Οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν αβεβαιότητα, αμφιβολίες και εσωτερικές συγκρούσεις, συχνά αναρωτιούνται αν βρίσκονται στο σωστό μονοπάτι. Η ιδέα ότι ο σκοπός είναι κάτι που κάποιος “βρίσκει” μπορεί να γίνει πηγή άγχους και απογοήτευσης, οδηγώντας σε ένα αίσθημα στασιμότητας. Η αναμονή της τέλειας απάντησης μπορεί να εγκλωβίσει κάποιον σε αδράνεια, καθώς η αίσθηση ότι “δεν έχει βρεθεί ακόμα ο δρόμος” τον εμποδίζει να δοκιμάσει, να εξερευνήσει και να δημιουργήσει τις συνθήκες που θα τον οδηγήσουν σε κάτι ουσιαστικό.
Ο σκοπός δεν είναι μια αφηρημένη έννοια που υπάρχει ανεξάρτητα από τις επιλογές και τις εμπειρίες ενός ανθρώπου. Δεν προκύπτει ξαφνικά, αλλά καλλιεργείται μέσα από την αλληλεπίδραση με τον κόσμο, τις προκλήσεις, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες. Οι περισσότεροι άνθρωποι που βιώνουν ένα βαθύ αίσθημα σκοπού δεν ξεκίνησαν γνωρίζοντας με σαφήνεια ποια κατεύθυνση να ακολουθήσουν, αλλά αντίθετα, έχτισαν το νόημα μέσα από τις εμπειρίες τους.
Ο σκοπός συχνά αναδύεται μέσα από τη δέσμευση σε κάτι, ακόμη και αν στην αρχή δεν υπάρχει απόλυτη σιγουριά ή φλόγα πάθους. Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει μια έντονη, ακατανίκητη έλξη προς έναν συγκεκριμένο δρόμο από την αρχή· το νόημα δημιουργείται καθώς κάποιος επενδύει χρόνο, ενέργεια και φροντίδα σε μια δραστηριότητα ή ένα εγχείρημα. Το αίσθημα σκοπού είναι ρευστό και προσαρμοστικό, εξελίσσεται παράλληλα με την προσωπική ανάπτυξη και τις αλλαγές στη ζωή.
Advertisment
Οι άνθρωποι που είναι ανοιχτοί στην ιδέα ότι ο σκοπός τους μπορεί να μεταμορφώνεται με τον χρόνο και τις εμπειρίες είναι συχνά εκείνοι που καταφέρνουν να αισθανθούν πληρότητα. Αντί να αναζητούν μια στατική, απόλυτη αλήθεια, αγκαλιάζουν τη διαδικασία του να δημιουργούν νόημα μέσα από τις καθημερινές τους επιλογές.
Αυτό που διαχωρίζει εκείνους που βιώνουν τον σκοπό τους από εκείνους που αισθάνονται χαμένοι δεν είναι κάποιο προνόμιο διαύγειας ή ένα μοναδικό ταλέντο, αλλά η στάση απέναντι στη ζωή. Οι άνθρωποι που αισθάνονται ότι η ύπαρξή τους έχει νόημα δεν περίμεναν να βρουν την τέλεια διαδρομή· αντ’ αυτού, δημιούργησαν ευκαιρίες, ακολούθησαν το ένστικτό τους, δοκίμασαν διαφορετικά μονοπάτια και δεν φοβήθηκαν να αλλάξουν κατεύθυνση όταν χρειάστηκε. Το νόημα δεν είναι προορισμός αλλά κάτι που πηγάζει από τη δράση και την αφοσίωση. Κάθε μικρή πράξη, κάθε επιλογή που εξυπηρετεί κάτι πέρα από το άτομο, κάθε συνεισφορά προς τους άλλους, κάθε στιγμή που αφιερώνεται στη βελτίωση, είναι ένα βήμα προς τη δημιουργία σκοπού.
Κανένας δεν ξεκινά τη ζωή του με μια έτοιμη, χαραγμένη αποστολή· το πραγματικό νόημα έρχεται μέσα από τη δέσμευση, την προσαρμοστικότητα και την επίγνωση ότι η ζωή δεν προσφέρει έτοιμες απαντήσεις, αλλά ατελείωτες δυνατότητες να τις διαμορφώσει κάποιος μόνος του.
“Το νόημα της ζωής δεν περιμένει να το ανακαλύψεις – περιμένει να το δημιουργήσεις, μέσα από το πώς επιλέγεις να ζεις.” | Dalai Lama