Το παράδοξο της ευτυχίας
Άρθρο της Sadja Faili
Advertisment
Πώς μπορούμε να γίνουμε πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι; Η «αγάπη της προσφοράς» μπορεί να είναι η απάντηση, η οποία μπορεί να περιγραφεί ως μια ειλικρινής αγάπη για τους άλλους, που τυπικά αναγνωρίζουμε μέσω της πνευματικής και ηθικής καλοσύνης. Μπορεί να πιστεύουμε ότι ένα όμορφο σπίτι, ένα ωραίο αμάξι και ένα υψηλό εισόδημα θα μας κάνει ευτυχισμένους. Αλλά μακροχρόνια, οι άνθρωποι που έχουν τα λιγότερα είναι και οι πιο χαρούμενοι. Γιατί συμβαίνει αυτό; Αυτοί οι άνθρωποι έχουν λιγότερο εγωιστικά κίνητρα.
Αυτό περιγράφει το παράδοξο που κρύβεται πίσω από την ανθρώπινη ευημερία. Όταν έχουμε μια ανιδιοτελή στάση, βιώνουμε περισσότερη εσωτερική χαρά και ανακαλύπτουμε έναν πιο ευτυχισμένο και υγιή εαυτό. Πώς μπορούμε να μάθουμε από αυτούς τους ανθρώπους; Θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε δωρίζοντας τα χρήματα μας. Τι; Ναι! Όλοι αγχωνόμαστε όταν έχουμε ελάχιστα χρήματα, αλλά διάφορες έρευνες δείχνουν ότι όταν δίνουμε χρήματα, τα επίπεδα κορτιζόλης μειώνονται, μια ορμόνη που ευθύνεται για το στρες στο σώμα μας. Αυτό μπορεί να συμβεί αν επειδή δεν προσφέρουμε, μπορεί να νιώθουμε ντροπή, η οποία προκαλεί στο σώμα μας την αύξηση των επιπέδων στρες.
Διαβάστε επίσης: Η τέχνη του να νιώθει κανείς ευτυχισμένος μόνος του
Advertisment
Σε μια άλλη Αμερικάνικη μελέτη, οι συμμετέχοντας έλαβαν ένα ποσό των 5 ή 20 δολαρίων και τους είπαν να ξοδέψουν τα χρήματα για τον εαυτό τους ή για κάποιον άλλο. Οι συμμετέχοντες που ξόδεψαν τα χρήματα σε άλλους ήταν πιο χαρούμενοι στο τέλος της ημέρας.
Γιατί το να δίνουμε τα χρήματα μας τελικά μας κάνει πιο ευτυχισμένους;
Οι θεωρίες ισχυρίζονται ότι αυτό μπορεί να ενδυναμώνει την αίσθηση της κοινωνικής σύνδεσης. Σε όσο μικρότερη οικονομική τάξη ανήκει κάποιος, τόσο περισσότερο, αυτός και οι στενοί του συγγενείς και φίλοι μπορεί να χρειάζονται να βασίζονται ο ένας στον άλλο· έτσι αναπτύσσεται περισσότερο η γενναιοδωρία. Κατά δεύτερον, η δωρεά χρημάτων προσφέρει την αίσθηση του ότι κάνουμε τη διαφορά. Για παράδειγμα, όταν προσφέρεις χρήματα σε ένα άστεγο άτομο, βεβαιώνεσαι ότι θα έχει ένα ασφαλές μέρος για να κοιμηθεί.
Θυμάμαι τον εαυτό μου να αγνοεί άστεγους ανθρώπους όταν ήμουν νεότερος. Αλλά τώρα αφού βίωσα οικονομικές δυσχέρειες, νιώθω ότι έχω γίνει ένα πιο γενναιόδωρο και ευγνώμων άτομο. Τώρα δεν αφήνω ποτέ έναν άστεγο άνθρωπο χωρίς χρήματα. Όταν έχω κάποια ευρώ μαζί μου, πάντα δίνω. Ακόμα και όταν έχω ελάχιστα χρήματα, γιατί τώρα νοιάζομαι πραγματικά γι’ αυτούς. Νιώθω επίσης ότι μπορώ να μοιράζομαι το φαγητό. Στο παρελθόν θα πετούσα το λίγο φαγητό που μπορεί να έμενε, αλλά τώρα είμαι ευγνώμων που μπορώ να τρώω.
Έτσι νιώθω ότι πρέπει να δίνω μέρος του φαγητού μου. Είναι αλήθεια ότι το να έχουμε λιγότερα χρήματα, μας κάνει να δίνουμε περισσότερη αξία στα μικρά πράγματα και να μην τα παίρνουμε ως δεδομένα. Επομένως… υπάρχουν φορές που ανησυχείς για τα χρήματα; Τότε απλά χάρισε τα!
Μπορεί να αναρωτιέσαι αν το να προσφέρεις θα επηρεάσει την προσωπική σου επιτυχία. Φυσικά και όλοι θέλουμε να ευημερήσουμε σε αυτό τον κόσμο και να ζήσουμε μια επιτυχημένη ζωή, αλλά το να προσφέρουμε σε άλλους ανθρώπους δεν σημαίνει ότι πρέπει να δίνουμε λιγότερα στους εαυτούς μας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πάντα ότι δεν χρειάζεται να βλάψουμε τον εαυτό μας για να βοηθήσουμε κάποιον άλλο. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση, οι συνθήκες θα αντιστραφούν και στο τέλος θα νιώθουμε πολύ εξαντλημένοι ψυχικά για να βοηθήσουμε τους άλλους.
Ο Adam Grant, καθηγητής και συγγραφέας του bestseller των New York Times «Give and Take» αποκαλύπτει την εκπληκτική επιτυχία των ανθρώπων που δίνουν. Κατά τη διάρκεια της έρευνάς του, ανακάλυψε ότι υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που είναι παραγωγικά γενναιόδωροι. Αυτοί οι άνθρωποι καταρρίπτουν τρεις κοινές πεποιθήσεις για την πράξη της προσφοράς.
Αρχικά, η προσφορά δεν σχετίζεται με το να είσαι καλός. Το να είσαι γενναιόδωρος και το να είσαι καλός δεν είναι τα ίδια πράγματα. Όταν νομίζεις ότι πρέπει να είσαι καλός συνέχεια, αποτυγχάνεις στο να θέτεις όρια. Μπορείς να βοηθάς τους άλλους, αλλά χωρίς να βλάπτεις τον εαυτό σου. Να είσαι ικανός να πεις όχι, αν το ναι πρόκειται να σου κοστίσει. Γιατί το να είσαι γενναιόδωρος δεν ισούται με το να σε εκμεταλλεύονται.
Κατά δεύτερον, η προσφορά δεν σχετίζεται με τον αλτρουισμό. Όταν βοηθάς τους άλλους, δεν μπορεί να είσαι πλήρως ανιδιοτελής. Επειδή όταν είσαι, ρισκάρεις να εξουθενωθείς ψυχολογικά στην διαδικασία της προσφοράς. Φυσικά η πράξη σου πρέπει να προέρχεται από μια ανιδιοτελή αίσθηση αγάπης, αλλά είναι σημαντικό να φυλάς τις δικές σου δυνάμεις.
Κατά τρίτον, η προσφορά δεν σημαίνει ότι πρέπει να αρνείσαι την βοήθεια από άλλους. Η σπουδαιότερη διαφορά ανάμεσα σε αποτυχημένους και επιτυχημένους ανθρώπους που προσφέρουν είναι και η αναζήτηση και αποδοχή της βοήθειας. Οι επιτυχημένοι άνθρωποι που προσφέρουν, δέχονται κιόλας. Αν φοβάσαι να ζητήσεις βοήθεια από άλλους, θα χάσεις και την στήριξη τους. Και σίγουρα θα χρειαστείς βοήθεια για να ευημερήσεις. Και υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στο να χρησιμοποιείς τους ανθρώπους και να στο να δέχεσαι βοήθεια από αυτούς. Το τελευταίο σημαίνει ότι είσαι πρόθυμος να ανταποδώσεις την χάρη όταν εκείνος ο φίλος ζητήσει την βοήθεια σου. Συνεπώς, για να ευημερήσεις, πρέπει να βοηθάς τους άλλους.
Και αυτό εξηγεί το παράδοξο της ευτυχίας. Όταν βοηθάμε ανθρώπους, θα μας βοηθήσουν και αυτοί. Θα ευημερήσουμε μαζί. και θα είμαστε ευτυχισμένοι, όχι μόνο επειδή έχουμε ευημερήσει εμείς, αλλά ιδιαιτέρως επειδή βοηθήσαμε στο να ευημερήσουν και όλοι οι άλλοι που αγαπάμε! Αυτή λοιπόν είναι η αγάπη της προσφοράς, που θα μας οδηγήσει σε ουσιαστική ευτυχία, σε μια δηλαδή ενδυναμωτική εσωτερική χαρά.
«Αυτό που βρίσκεται πίσω μας και εκείνο που είναι μπροστά μας είναι τόσο μικρά, σε σχέση με αυτό που βρίσκεται μέσα μας» Oliver Wendell Holmes
