Η χρόνια κόπωση στη Νόσο Πάρκινσον
H νόσος του Parkinson (PD) είναι μια από τις πιο κοινές νευρολογικές διαταραχές, που προκαλεί προοδευτική αναπηρία και αδυναμία προσαρμογής σε καθήκοντα της καθημερινότητας. Η νόσος προσβάλλει κυρίως άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Αν και η αιτιολογία της νόσου του Parkinson είναι ακόμη ασαφής, στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Οι άνθρωποι με δυσμενή κληρονομικότητα και αυξημένη έκθεση σε ρύπους φυτοφάρμακα χημικές ουσίες ευρίσκονται σε ομάδα υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου.
Advertisment
Διαβάστε επίσης από τη Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Τα κύρια συμπτώματα της νόσου είναι η αστάθεια, η εμφάνιση τρόμου ηρεμίας, η αλλοίωση της φωνής, η βραδυκινησία, η μειωμένη ικανότητας τέλεσης λεπτών κινήσεων, η προοδευτικώς εξελισσόμενη βραδύτητα σκέψεως, η μειωμένη εκφραστικότητα προσώπου, η μειωμένη αισθητικότητα. Τα κύρια νευροπαθολογικά ευρήματα στη νόσο του Parkinson είναι η διαταραχή των βασικών γαγγλίων, η απώλεια ντοπαμινεργικών νευρώνων, η παρουσία χαρακτηριστικών σωματίων Lewy και νευριτών Lewy, η άθροιση παθολογικής πολυμερισμένης άλφα-συνουκλεΐνης στο νευρικό ιστό.
Το σύνδρομο κόπωσης είναι ιδιαίτερα συχνό στη νόσο Parkinson και είναι αποτέλεσμα:
1. Της υπερπροσπάθειας που καταβάλλει ο πάσχων να προσαρμοστεί στις συνηθισμένες απαιτήσεις της καθημερινότητας στο αντίξοο περιβάλλον που δημιουργεί η βραδυκινησία ο βραδυψυχισμός και ο τρόμος. Η υπερπροσπάθεια αυτή εξαντλεί συχνά τις ενεργειακές εφεδρείες του πάσχοντος ασθενούς και οδηγεί σε σημαντική σωματική κόπωση.
2. Των διαταραχών ύπνου που ταλαιπωρούν τον παρκινσονικό ασθενή λόγω προσβολής από τη νόσο σύνθετων νευροφυσιολογικών οδών που ρυθμίζουν τον ύπνο. Οι πάσχοντες έχουν διαταραγμένα στάδια ύπνου και απώλεια της φυσιολογικής ατονίας που εγκαθίσταται κατά τη διάρκεια του ύπνου REM.
Η κακή ποιότητα ύπνου υποσκάπτει περαιτέρω το επίπεδο ενέργειας του οργανισμού, την απόδοση στην εργασία και την ποιότητα της ζωής. Ο πάσχων εμφανίζει πλημμελή επιδιόρθωση των κυτταρικών φθορών που γίνονται κατά την διάρκεια του 24ώρου, ελαττωμένη αφομοίωση της προσκομισθείσας γνώσης, διαταραχές στην έκκριση χημικών ουσιών και ορμονών που εκκρίνονται περιοδικά και συνδέονται με το κυκλικό φαινόμενο του ύπνου. Το αποτέλεσμα είναι η εμφάνιση κόπωσης.
3. Των διαταραχών σε φυσιολογικά αντανακλαστικά του αυτόνομου νευρικού συστήματος με αποτέλεσμα την διαταραχή όσφρησης και γεύσης, την εγκατάσταση σεξουαλικής δυσλειτουργίας, την κακή λειτουργία του εντέρου. Το αποτέλεσμα είναι η εγκατάσταση μειωμένης ικανότητας αισθητικής απόλαυσης που οδηγεί σε ψυχογενή κόπωση. Η ψυχογενής κόπωση επιτείνεται από την κατάθλιψη που βιώνουν συχνά οι παρκινσονικοί ασθενείς λόγω των δυσάρεστων συμπτωμάτων της νόσου.
4. Των ψυχολογικών επιπτώσεων που απορρέουν από τη μειωμένη προσαρμοστικότητα στις απαιτήσεις της καθημερινότητας με αποτέλεσμα την επιδείνωση της ψυχογενούς κόπωσης.
Η σωστή ιατρική εξέταση και αξιολόγηση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση και των τεσσάρων συνιστωσών που ευρίσκονται στην ρίζα της χρόνιας κόπωσης του παρκινσονικού ασθενούς. Στην βάση αυτή χρησιμοποιούνται φάρμακα και διατροφικές θεραπείες που αυξάνουν την ενεργειακή εφεδρεία των κυττάρων σε συνδυασμό με ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις.
Γενικά μέτρα που πρέπει να τηρεί ο πάσχων από χρόνια κόπωση παρκινσονικός ασθενής:
• Ο ασθενής με Parkinson πρέπει να μεριμνά για την βέλτιστη ποιότητα ύπνου επιλέγοντας αναπαυτικό ανατομικό στρώμα κατά τον ύπνο, το οποίο πρέπει να το αλλάζει ανά εξαετία περίπου ανάλογα και με τις οδηγίες του κατασκευαστή.
• Η ένταξη σε προγράμματα άσκησης είναι σημαντική στον παρκινσονικό ασθενή διότι μειώνει τα συμπτώματα της βραδυκινησίας ακόμη και σε προχωρημένα στάδια της νόσου, ενώ αυξάνει τα επίπεδα ενδορφινών που συντελούν στην αύξηση της ενεργειακής εφεδρείας των κυττάρων. Η καλύτερη άσκηση είναι το κολύμπι και το γρήγορο βάδισμα (ακόμη και με υποβασταζόμενη ράβδο) επί σαρανταπέντε λεπτά ημερησίως με καλά αθλητικά υποδήματα που απορροφούν τους κραδασμούς μακράν των γευμάτων.
• Σε περίπτωση οργανωμένου προγράμματος άσκησης, το πρόγραμμα άσκησης πρέπει να έχει μια μέγιστη ένταση η οποία καθορίζεται στα πλαίσια της ιατρικής εξέτασης, πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε προθέρμανση και αποθεραπεία με ασκήσεις χαλάρωσης και να εφαρμόζεται προοδευτικά έως την επίτευξη μιας σταθερής τετράωρης εβδομαδιαίας συχνότητας (μία ώρα επί τέσσερεις φορές ανά εβδομάδα).
Έχει καταχωρηθεί στην διεθνή εγκυκλοπαίδεια WHO IS WHO.
- Αναιμία: Η πιο συχνή παθολογική αιτία χρόνιας κόπωσης - 25 Δεκεμβρίου 2017
- Πονόλαιμος: Αιτίες και μέτρα αντιμετώπισης - 27 Νοεμβρίου 2017
- Κρυολόγημα, ίωση και γρίπη: Κοινές και λανθασμένες αντιλήψεις - 24 Νοεμβρίου 2017
