Πραγματοποιώντας μια μικρή πιλοτική μελέτη, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Μπράουν, το Νοσοκομείο Μπάτλερ και το Νοσοκομείο Γυναικών & Βρεφών ανακάλυψαν στοιχεία που δείχνουν ότι η γιόγκα μπορεί να βοηθήσει τις εγκύους με σοβαρή κατάθλιψη να μειώσουν αυτή τη διαταραχής διάθεσης.
Η επικεφαλής συγγραφέας Cynthia Battle δηλώνει πως από προηγούμενη έρευνα γνωρίζει ότι οι έγκυες γυναίκες με κατάθλιψη συχνά διστάζουν να λάβουν φάρμακα ενώ ορισμένες δυσκολεύονται να κάνουν ατομική ψυχοθεραπεία. Όταν τις ρώτησε ποιες άλλες θεραπείες θα τις ενδιέφεραν, κάποιες ανέφεραν τη γιόγκα.
Advertisment
Η Cynthia Battle, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Ανθρώπινης Συμπεριφοράς στην Ιατρική Σχολή Άλπερτ και Ψυχολόγος στο Νοσοκομείο Μπάτλερ και το Νοσοκομείο Γυναικών & Βρεφών, αναφέρει τα εξής: «Πρόκειται για μια προσπάθεια να αναπτυχθεί ένα ευρύτερο φάσμα επιλογών που ταιριάζουν σε γυναίκες που βιώνουν συμπτώματα κατάθλιψης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό που δεν θέλουμε είναι να νιώσουν ότι χάνονται μέσα σε μια τέτοια κατάσταση».
Υπάρχουν κι άλλες μικρές μελέτες που έχουν επίσης δείξει ότι η γιόγκα και οι προσεγγίσεις με βάση την επίγνωση (mindfulness) βοηθούν στην πρόληψη ή τη θεραπεία της κατάθλιψης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. H μελέτη της Battle που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Women’s Health Issues» (τεύχος Μαρτίου-Απριλίου) είναι ένα πρώτο τεστ για το αν ένα πρόγραμμα προγεννητικής γιόγκα διάρκειας 10 εβδομάδων σχεδιασμένο με παρόμοιο τρόπο με τα προγράμματα γιόγκα για τις έγκυες γυναίκες θα μπορούσε να είναι εφικτό, αποδεκτό, ασφαλές και αποτελεσματικό για την ήπια έως μέτρια κατάθλιψη των γυναικών.
«Αυτό που θεωρούμε ότι έχουμε μάθει από τη συγκεκριμένη ανοιχτή πιλοτική μελέτη είναι ότι η προγεννητική γιόγκα πραγματικά αποτελεί μια εφικτή προσέγγιση για τις γυναίκες και τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και ενδεχομένως χρήσιμη για τη βελτίωση της διάθεσης», λέει η Battle. «Τα αποτελέσματά μας είναι πολύ ενθαρρυντικά».
Advertisment
Είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη ότι αυτή η πιλοτική μελέτη δεν ήταν τυφλή και τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη, γεγονός το οποίο θα προσέφερε ισχυρότερες και πιο ακριβείς αποδείξεις. Γι’ αυτό η Battle και η άλλη συγγραφέας της έρευνας Lisa Uebelacker πραγματοποίησαν μια μικρή τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη με παρόμοια θετικά αποτελέσματα την οποία σκοπεύουν να δημοσιεύσουν. Οι δυο τους ψάχνουν χρηματοδότηση για μια μεγαλύτερη μελέτη με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Μπράουν, το Νοσοκομείο Μπάτλερ, το Νοσοκομείο Γυναικών & Βρεφών και το Νοσοκομείο Μεμόριαλ με σκοπό τη συγκέντρωση περισσότερων αποδείξεων.
Στην πρόσφατα δημοσιευμένη πιλοτική μελέτη, συνεργάστηκαν με μαιευτήρες και μαίες από το Ροντ Άιλαντ προκειμένου να συγκεντρώσουν 34 έγκυες γυναίκες με έντονα συμπτώματα κατάθλιψης. Οι γυναίκες παρακολούθησαν ένα πρόγραμμα προγεννητικής γιόγκα προσαρμοσμένο για τις έγκυες από εξειδικευμένους εκπαιδευτές γιόγκα. Για παράδειγμα, η συνεργάτιδα συγγραφέας Kaeli Sutton είναι δασκάλα γιόγκα που συνεργάζεται με έγκυες καθώς και με γυναίκες μετά τον τοκετό.
Εκτός από μαθήματα γιόγκα και επίγνωσης – διαλογισμού (mindfulness), οι γυναίκες ενθαρρύνονταν επίσης να κάνουν εξάσκηση και στο σπίτι.
Σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της μελέτης των 10 εβδομάδων, οι ερευνητές αξιολογούσαν τα συμπτώματα κατάθλιψης στις γυναίκες, τη συμμετοχή τους σε μαθήματα γιόγκα, την εξάσκηση της γιόγκα στο σπίτι καθώς και τις αλλαγές όσον αφορά την επίγνωση χρησιμοποιώντας ένα πρότυπο ερωτηματολόγιο.
Μόνο 4 από τις γυναίκες έλαβαν κάποια άλλη θεραπεία για την κατάθλιψη. Το πρόγραμμα προγεννητικής γιόγκα δεν περιελάμβανε κανενός είδους συμβουλευτική ή ψυχοθεραπεία ειδικά για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης.
Όλοι οι συμμετέχοντες έλαβαν γραπτή ιατρική άδεια από τον γιατρό τους πριν από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα και οι ερευνητές ρωτούσαν τις γυναίκες ανά τακτά χρονικά διαστήματα για την ύπαρξη τυχόν ανεπιθύμητων παρενεργειών, όπως σωματική καταπόνηση ή τραυματισμούς. Καμία από τις γυναίκες δεν ανέφερε τίποτα.
Αποτελεσματικότητα
Σύμφωνα με τη Cynthia Battle, αν και δεν υπήρχε ομάδα ελέγχου για να γίνει σύγκριση, η μελέτη παρείχε ενδείξεις ότι η προγεννητική γιόγκα είναι πράγματι ωφέλιμη. Η πρώτη ένδειξη ήταν ο βαθμός στον οποίο τα καταθλιπτικά συμπτώματα υποχώρησαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος των 10 εβδομάδων σε 2 τυποποιημένες κλίμακες μέτρησης. Στην κλίμακα Γρήγορη Απογραφή Καταθλιπτικής Συμπτωματολογίας, ένας εκπαιδευμένος αξιολογητής ανέλυε τις απαντήσεις. Βρέθηκε ότι οι γυναίκες κατά μέσο όρο μείωσαν το ποσοστό της μέτριας κατάθλιψης (10-15) σε ήπια κατάθλιψη (5-10).
Στην Κλίμακα Επιλόχειας Κατάθλιψης του Εδιμβούργου, η οποία βασίζεται στην αυτοαναφορά, ομοίως το μέσο ποσοστό μειώθηκε σημαντικά από ένα επίπεδο στο οποίο υπήρχε υψηλή κλινική κατάθλιψη (πάνω από 10). Τα στοιχεία της έρευνας έδειξαν επίσης ότι όσο περισσότερη γιόγκα έκαναν προγεννητικά οι έγκυες γυναίκες, τόσο περισσότερο ωφελούνταν ψυχολογικά. Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει ανάλογη συσχέτιση.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης σημαντικές αλλαγές σε ορισμένα χαρακτηριστικά της επίγνωσης που πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι αποτελεί έναν μηχανισμό με τον οποίο η γιόγκα μπορεί να μειώσει την κατάθλιψη. Η επίγνωση περιλαμβάνει την εστίαση ενός ατόμου στο παρόν παρατηρώντας τις σκέψεις, τα συναισθήματα ή τις αισθήσεις και αποφεύγοντας την αξιολόγησή τους.
Η συγκέντρωση περισσότερων αποδείξεων σχετικά με τον τρόπο που η γιόγκα και η επίγνωση μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση στις έγκυες γυναίκες αποτελεί προτεραιότητα της προγραμματισμένης τυχαιοποιημένης, ελεγχόμενης μελέτης. Όπως ισχυρίζεται η Cynthia Battle, ο πενταετής σχεδιασμός της μελέτης περιλαμβάνει επίσης τη μέτρηση των επιπέδων των προφλεγμονωδών κυτοκινών, οι οποίες αποτελούν βιοδείκτες του στρες.
Τα αποτελέσματα της πιλοτικής μελέτης δείχνουν ότι θα άξιζε να γίνει μια μεγαλύτερη έρευνα
«Αυτή δεν είναι η τελική μελέτη για να πούμε ότι βρήκαμε μια αποτελεσματική θεραπεία, ωστόσο υποδηλώνει ότι γνωρίζουμε πλέον αρκετά προκειμένου να δικαιολογήσουμε την επόμενη, μεγαλύτερη μελέτη. Είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα στην προσπάθεια να κατανοήσουμε αν πρόκειται για μια δυνητικά βιώσιμη θεραπευτική προσέγγιση», λέει η Battle.
Τέλος, οι ερευνητές σημείωσαν ότι οι γυναίκες θα πρέπει να συμβουλεύονται κάποιον ειδικό πριν ακολουθήσουν οποιαδήποτε θεραπεία για την κατάθλιψη.
