Ο δρόμος της προσωπικής ολοκλήρωσης, αν και είναι μια ενιαία ευθεία στον ορίζοντα, διακρίνεται από διάφορα στάδια, τα οποία κανείς διέρχεται καθώς μεγαλώνει, ωριμάζει και εξελίσσεται. Αφετηρία της διαδρομής αυτής αποτελεί η προσπάθεια του ανθρώπου να βρει την ταυτότητα του, το προσωπικό στίγμα του, τη θέση του μέσα στο πλήθος. Η προσωπική αυτογνωσία είναι ένα από τα ουσιαστικότερα πνευματικά επιτεύγματα του ατόμου καθώς αποτελεί τη βάση για τον δυναμικό αυτοκαθορισμό του.
Έτσι, λοιπόν, αρχίζει κανείς μέσω της ενδοσκόπησης να στοχάζεται προς τα έσω και να επεξεργάζεται νοητικά τον εαυτό του και τον κόσμο του, να διαμορφώνει σταδιακά τα όνειρα, τους φόβους, τις φιλοδοξίες, τις προτιμήσεις, τις απόψεις και γενικά τη δική του κοσμοθεωρία. Απότοκο αυτής της βαθύτερης και στενότερης σχέσης, που το άτομο έχει αναπτύξει με τον εαυτό του είναι η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης του. Το άτομο νιώθει ότι πατά γερά στα πόδια του, στηρίζεται στις δικές του δυνάμεις και είναι σωματικά αυτόνομος, πνευματικά αυτοδύναμος και ψυχικά ανεξάρτητος.
Advertisment
Πλέον μπορεί και αυτοκαθορίζεται, χωρίς να γίνεται έρμαιο των προθέσεων των άλλων. Η υγιής αυτή σχέση του ατόμου με τον εαυτό του και η συνακόλουθη εσωτερική αρμονία και πνευματική ασφάλεια αποτελούν καθοριστικές προϋποθέσεις για το επόμενο βήμα, τον σχηματισμό σχέσεων με άλλα άτομα.
Ο άνθρωπος, ως κοινωνικό ον έχει έμφυτη την τάση να συσχετίζεται με άλλα άτομα. Έχοντας ορίσει εν πολλοίς τον προσωπικό του χάρτη, αναζητά συνοδοιπόρους στο ταξίδι της ζωής. Η συσχέτιση με άλλους ανθρώπους πέρα από τα πρακτικά οφέλη έχει πολύ σημαντικότερες θετικές επιδράσεις στον ψυχισμό του ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, ερχόμενο σε επαφή με άλλους, το άτομο διευρενά καινούργιους κόσμους, συναισθάνεται, συμπάσχει, μοιράζεται με τους άλλους μια κοινή οπτική γωνία της πραγματικότητας, γεγονός που δημιουργεί μια απίστευτη δυναμική μεταξύ τους.
Όπως έχει χαρακτηριστικά ειπωθεί, «όταν εφάπτονται ανθρώπινοι κύκλοι είναι μαγεία» καθώς δημιουργείται ένα συλλογικό πλαίσιο με κοινές αξίες και στόχους, μέσα στο οποίο το άτομο βιώνει συναισθήματα ευφορίας, χαράς, πληρότητας αλλά και δυναμισμού, αυτοπεποίθησης, αισιοδοξίας και φυσικά τύχης, που συνάντησε τα κατάλληλα άτομα στη ζωή του. Φαίνεται, έτσι, πως το συναισθηματικό δέσιμο με άλλους ανθρώπους είναι από τις πιο σημαντικές επενδύσεις που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος για να ομορφύνει και να νοηματοδοτήσει τη ζωή του. Πρέπει, βέβαια, κανείς να έχει πάντα στο μυαλό του ότι οι ανθρώπινες σχέσεις δεν διαρκούν για πάντα.
Advertisment
Για την ακρίβεια το «για πάντα» δεν είναι παρά ένας βολικός μύθος, μια ρομαντική, ουτοπική και ιδεαλιστική φράση, που θα ήταν πολύ παρήγορο να ίσχυε στη πραγματική ζωή ,κάτι που δυστυχώς δε συμβαίνει.. Οι αποδείξεις αμέτρητες. Οι άνθρωποι κάποια στιγμή χωρίζουν «είτε από έρωτα, είτε από θάνατο, είτε από χρόνο», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Νίκος Δήμου. Ο θάνατος είτε προέρχεται από γήρας είτε από κάποιο απρόσμενο συμβάν, είναι μη αναστρέψιμος, επομένως και αρκετά σκληρός ως προς την αποδοχή της. Η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου συνεπάγεται συνήθως αμέτρητα δάκρυα, πόνο, θλίψη, νοσταλγία, μελαγχολία και εσωτερικό κενό για όσους έμειναν πίσω.
Παρόμοια είναι τα συναισθήματα μας όχι μόνο για αυτούς που πέθαναν αλλά και αυτούς που είναι «για μας χαμένοι σαν τους πεθαμένους». Πρόκειται για άτομα, με τα οποία υπήρξαμε κάποτε πολύ στενά συνδεδεμένοι, αλλά, στην συνέχεια εξελιχθήκαμε διαφορετικά, επιλέξαμε άλλη πορεία και οι στάσεις μας δεν είναι πλέον συμβατές. Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι όσα ζήσαμε κάποτε δεν ήταν αληθινά, απλώς ότι οι άνθρωποι ωριμάζουν, αλλάζουν και έτσι οι ανθρώπινες σχέσεις κάνουν τον κύκλο τους και κάποια στιγμή φτάνουν στο τέλος τους.
Το στάδιο της απώλειας, αν και φαινομενικά δυσβάσταχτο, βοηθά το άτομο να ωριμάσει, να αναστοχαστεί και τελικά να φτάσει στην τελείωση.Το άτομο αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι μέσα στη ζωή περιλαμβάνεται και η απώλεια και ο πόνος. Προϊόντος του χρόνου η νωπή μνήμη επεισοδίων, που μας πληγώνει μετατρέπεται σε σημασιολογική.
Έτσι, το άτομο αρχίζει να απομονώνει την ουσία των παρελθόντων σχέσεων και βιωμάτων, το πραγματικό νόημα και την αληθινή σημασία, που είχαν για τη ζωή του, λειτουργώντας πλέον σε ένα γενικευτικό πλαίσιο απαλλαγμένο από τα στενά όρια του χώρου και του χρόνου. Μέσα από αυτή την ουσιώδη νοητική διεργασία το άτομο ωριμάζει και εξελίσσεται καθώς αντιλαμβάνεται αφενός πως στη ζωή περιλαμβάνονται και στενόχωρα γεγονότα αλλά αφετέρου μαθαίνει να συγκεντρώνει τα διδάγματα που έχει να του δώσει ο κάθε άνθρωπος και να τα αξιοποιεί στον αγώνα για την προσωπική του ολοκλήρωση ,στην προσπάθεια να σχηματίσει το παζλ της ζωής του και να συλάβει το πραγματικό νόημά της.
Θα μπορούσε κανείς να συνοψίσει τα παραπάνω λέγοντας ότι, όπως οι θεατές της αρχαίας τραγωδίας περνούν από τα στάδια της δέσης και της κορύφωσης για να φτάσουν στη λύτρωση, έτσι και ο καθένας από εμάς συσχετίζεται με άλλα άτομα, βιώνει απώλειες και στο τέλος κρατά την ουσία της κάθε σχέσης ως πυξίδα στον δρόμο για την προσωπική του ολοκλήρωση.
Σιμόνη Ζαρκάδα, φοιτήτρια Ψυχολογίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας
Δυναμική στο παρόν,αισιόδοξη για το μέλλον, πάντα και παντού ονειροπόλα και σκεπτόμενη.... Μ'αρέσει να βρίσκω κομμάτια του εαυτού μου μέσα στην τέχνη. Θεωρώ ότι τα ταξίδια είναι η πιο ουσιαστική επένδυση που μπορεί να κάνει κανείς. Μα κυρίως αγαπώ τους ανθρώπους και πιστεύω ότι είναι το μεγαλύτερο "κεφάλαιο" και η πνοή, που δίνει νόημα σε αυτόν τον κόσμο.
- Το γλαστράκι της αυτοεκτίμησης - 9 Μαΐου 2019
- Αν δεν αποδεχτείς εσύ εσένα, ποιος περιμένεις να το κάνει; - 21 Αυγούστου 2018
- Το να μειώνεις τον άλλον δεν σε κάνει ανώτερο - 12 Ιουνίου 2018
