Κλιμακτήριος: Η «εφηβεία» της μεγάλης ηλικίας
Γράφει η Ουρανία Ζερικιώτη – Ψυχολόγος, MSc
Advertisment
Τι είναι κλιμακτήριος;
Κλιμακτήριος είναι η μεταβατική περίοδος της γυναίκας εως την εμμηνόπαυση, όπως ακριβώς είναι και η εφηβεία για την ενηλικίωση. Διαρκεί δυο εως και δέκα χρόνια πριν την εμμηνόπαυση και συνήθως εμφανίζεται στα 47 εως 53 έτη συν ή πλην 3 χρόνια. Συνοδεύεται από έντονες ορμονικές αλλαγές και σταδιακή διακοπή έμμηνου κύκλου, που οδηγούν με τη σειρά τους σε αντίστοιχες ψυχοσωματικές αλλαγές.
Ψυχοσωματικές αλλαγές
Η μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων οδηγεί σε εξάψεις, ταχυκαρδίες, εφίδρωση, μυϊκούς πόνους, ξηρότητα στον κόλπο, προβλήματα στον ύπνο, μειωμένη libido και προβλήματα μνήμης. Πολλές γυναίκες ακριβώς εξαιτίας αυτών των σωματικών συμπτωμάτων, βιώνουν έντονες ψυχολογικές μεταπτώσεις. Η κατάθλιψη σε αυτό το στάδιο, κάνει τη παρουσία της σε ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών. Δεν εμφανίζουν όμως όλες οι γυναίκες κατάθλιψη, ούτε βιώνουν τις ψυχολογικές μεταπτώσεις στον ίδιο βαθμό.
Δείτε επίσης: 6 τροφές που εξισορροπούν τις γυναικείες ορμόνες
Advertisment
Ποιες γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση καταθλιπτικών συμπτωμάτων;
Τον κυρίαρχο ρόλο εδώ παίζει η νοηματοδότηση αυτής της μεταβατικής περιόδου για τη γυναίκα. Αν κλιμακτήριος σημαίνει για την ίδια το τέλος της θηλυκότητας και της γοητείας της λόγω των σωματικών της αλλαγών είναι απόλυτα φυσιολογικό να την επηρεάσει αρνητικά ψυχολογικά, ειδικά εαν η γυναίκα αυτή κατά τη νεαρή περίοδο της ζωής της είχε επενδύσει πολύ στην εξωτερική της εμφάνιση. Εδώ ο θυμός, η θλίψη και η απογοήτευση με τον εαυτό μπορούν να κάνουν την εμφάνισή τους.
Ένας άλλος παράγοντας μπορεί να είναι η πεποίθηση της γυναίκας για απώλεια ελέγχου πάνω στην εμμηνόπαυση. Μια τέτοια πεποίθηση μπορεί να επηρρεάσει αρνητικά τη λήψη αποφάσεων της γυναίκας καθώς δεν θα είναι σε θέση να αναπτύξει κατάλληλες στρατηγικές μεθόδους για την αντιμετώπιση των ψυχοσωματικών αλλαγών που θα έρθουν.
Η σχέση με τον σύντροφο μπορεί επίσης να παίξει σημαντικό ρόλο για την θετική ή αρνητική αντιμετώπιση αυτής της περιόδου. Για παράδειγμα ο φόβος πιθανής απόρριψης και η χαμηλή αυτοεκτίμηση μιας γυναίκας που είναι στη κλιμακτήριο, μπορεί να την ωθήσουν στο να απέχει σεξουαλικά, χωρίς απαραίτητα να έχει κάποιο οργανικό πρόβλημα όπως δυσπαρεύνια ή ξηρότητα κόλπου. Αυτή η στάση της μπορεί να μεταφραστεί από τον σύντροφο, που πιθανότατα συνεχίζει να τη θεωρεί ελκυστική, ως απομάκρυνσή της και να οδηγήσει σε περαιτέρω προστριβές ανάμεσά τους.
Όσον αφορά όμως τις γυναίκες που έχουν δυσπαρεύνια κατά τη σεξουαλική επαφή ή ξηρότητα κόλπου, συχνά δεν εκφράζουν αυτή τους την ενόχληση στο σύντροφο, φοβούμενες μια ενδεχόμενη εγκατάλειψη ή μην θέλοντας να τον στενοχωρήσουν, με αποτέλεσμα να βλέπουν τη σεξουαλική επαφή σαν κάτι το καταναγκαστικό και όχι σαν πηγή απόλαυσης. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να συμβάλλει ακόμη πιο αρνητικά στη ψυχολογική τους κατάσταση οδηγώντας τες σε θυμό, άγχος και ένταση.
Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι περαιτέρω συμβολικές και πραγματικές απώλειες της γυναίκας. Παραδείγματα τέτοια είναι η απώλεια της δουλειάς της λόγω συνταξιοδότησης και η μετέπειτα απώλεια όλων όσων η δουλειά της σήμαινε για την ίδια, η απώλεια λόγω θανάτου συγγενικού προσώπου, φίλων ή συντρόφου, το φαινόμενο της “άδειας φωλιάς” όπου το παιδί φεύγει από την οικογενειακή εστία και η κοινωνικοπολιτική κατάσταση της χώρας ειδικά εν καιρώ κρίσης, με τις αλλαγές ή και τις στερήσεις που αυτή συνεπάγεται.
Οι γυναίκες με παλαιότερο ιστορικό κατάθλιψης είναι ακόμη πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν κατάθλιψη κατά την κλιμακτήριο, ειδικά εαν συνοδεύεται και από έντονες σωματικές ενοχλήσεις. Η κατάθλιψη μπορεί να θεωρηθεί προάγγελος ευαλωτότητας στο στρες, δυσκολίας διαχείρισης προεμμηνοριακών συμπτωμάτων και αρνητικότητας.
Πώς μπορώ να βοηθηθώ;
◦ Κάντε θετικές σκέψεις. Κρατήστε ημερολόγιο κάθε βράδυ με 2-3 πράγματα που κάνατε και αισθανθήκατε καλά. Συν τω χρόνω θα αρχίσετε να εντοπίζετε τα θετικά στη διάρκεια της μέρας και να μην επικεντρώνεστε στα αρνητικά.
◦ Συναναστραφείτε με θετικούς ανθρώπους. Υπάρχουν γυναίκες που βιώνουν την κλιμακτήριο ως μια αίσθηση ελευθερίας και ψυχικής ωρίμανσης σε όλα τα επίπεδα της ζωής τους. Μάθετε από αυτές, χρησιμοποιήστε τες ως πρότυπο.
◦ Δραστηριοποιηθείτε. Μεταφέρετε τη μαχητικότητά σας στη κοινωνική και προσωπική σας ζωή. Γράψτε ένα βιβλίο, κάντε αυτό το χόμπυ που πάντα θέλατε αλλά δεν είχατε χρόνο λόγω λοιπών υποχρεώσεων.
◦ Συνεισφέρετε! Μπορείτε να γίνετε εθελόντρια σε κάποιο φορέα και να χρησιμοποιήσετε τα θετικά στοιχεία του χαρακτήρα σας βοηθώντας κάποιους άλλους ανθρώπους.
◦ Κοινωνικοποιηθείτε! Ελάτε σε επαφή με μια παλιά συμμαθήτρια ή κάποιο συγγενή που για κάποιο λόγο, μέσα στα χρόνια, χαθήκατε. Βγείτε έξω, κάντε ταξίδια, περπατήστε στη φύση.
◦ Φροντίστε τον εαυτό σας! Μη ξεχνάτε οτι η άσκηση και η σωστή διατροφή, μπορούν να είναι πολυ βοηθητικά όχι μόνο για τη συμπτωματολογία της κλιμακτηρίου αλλά και για την εικόνα του σώματός σας και για τη διάθεσή σας. Η άσκηση μας κάνει ένα πολύτιμο δώρο, τις ενδορφίνες, τη λεγόμενη ορμόνη της χαράς.
◦ Συζητείστε με τον σύντροφό σας ουσιαστικά. Εξηγείστε του αυτά που σας απασχολούν, ακούστε ενεργητικά αυτό που έχει να σας πει και βρείτε μαζί μια χρυσή τομή για το καλό της σχέσης σας. Να είστε ειλικρινής και με τον εαυτό σας και με τον ίδιο.
◦ Θέστε στόχους για το μέλλον. Μικρούς, μετρήσιμους και πραγματοποιήσιμους. Είτε αυτοί έχουν να κάνουν με προσωπικούς στόχους όπως το να γίνετε πιο διεκδικητική στη ζωή σας, είτε με το να προγραμματίσετε μια έξοδο ή ένα ταξίδι.
◦ Επικεντρωθείτε στο εδώ και το τώρα. Το εδώ και το τώρα είναι το μόνο που έχουμε, το μόνο που γνωρίζουμε. Το χθες έχει φύγει και το αύριο δεν έχει έρθει ακόμα. Καλό είναι λοιπόν να ζούμε το τώρα όσο πιο όμορφα, ποιοτικά και εποικοδομητικά μπορούμε.
- Αυτοάνοσα νοσήματα και πώς επηρεάζουν τη ψυχολογία μας - 19 Ιανουαρίου 2021
- Ανάγκες και επιθυμίες: Δύο διαφορετικές έννοιες που συγχέονται - 11 Νοεμβρίου 2017
- Μετατραυματικό στρες: Συνήθη χαρακτηριστικά και πώς να το καταπολεμήσετε - 31 Ιανουαρίου 2017
