Μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολο να αναγνωρίσετε την ψυχολογική χειραγώγηση, ειδικά όταν συμβαίνει σε εσάς. Τα χειριστικά άτομα είναι καλά σε αυτό που κάνουν και η κακοποιητική τους συμπεριφορά επενδύεται με τρόπους, που διασφαλίζουν την διάρκεια και επανάληψή της.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Preston Ni, η ψυχολογική χειραγώγηση μπορεί να παρατηρηθεί όταν «ένα άτομο χρησιμοποιείται για όφελος κάποιου άλλου. Ο εκμεταλλευτής δημιουργεί σκόπιμα μια ανισορροπία εξουσίας και εκμεταλλεύεται το θύμα, ώστε να εξυπηρετήσει δικές του ανάγκες».
Advertisment
Αφουγκραστείτε τη διαίσθηση και το ένστικτό σας, αλλά επίσης εξετάστε τη λίστα παρακάτω, ώστε να αναγνωρίσετε πιθανά χαρακτηριστικά που υποδεικνύουν ψυχολογική χειραγώγηση.
9 σημάδια που δείχνουν ότι κάποιος προσπαθεί να σας χειραγωγήσει ψυχολογικά
1. «Πες εσύ πρώτα»
Οι ψυχολογικοί εκμεταλλευτές είναι σαν τον πωλητή, με την έννοια ότι χρησιμοποιούν ένα «σημείο αναφοράς» και μια «προοπτική», για να μάθουν πρώτα τη σκέψη και τη συμπεριφορά σας, πριν επιλέξουν προσεκτικά πώς να ανταποκριθούν σε αυτές (και να χειραγωγήσουν).
Τα χειριστικά άτομα τείνουν να ακολουθούν αυτή την τακτική συχνά, αλλά είναι σημαντικό να αρνείστε να συμμετέχετε στο παιχνίδι τους, ώστε να αποφύγετε και τη χειραγώγηση.
Advertisment
2. Ψευτο-γνώση
Τα δεδομένα και τα στατιστικά στοιχεία είναι πολύτιμα, αλλά μόνο όταν αληθεύουν και μόνο όταν μπορούν να επιβεβαιωθούν. Είναι εντάξει να δίνουμε σε κάποιον το χώρο να κάνει και κάποια λάθη, αλλά αν αυτό που κάθε φορά λένε ή ισχυρίζονται τελικά αποδεικνύεται αναληθές, είναι καλύτερα να μην πιστεύουμε τίποτα απ’ όσα αναφέρει – για τη δική μας ψυχική υγεία.
3. Ή υποκρίνονται πως δεν έχουν γνώση ή δεν καταλαβαίνουν
Η άγνοια επιτρέπει στους χειριστικούς ανθρώπους να υποκριθούν ότι δεν γνωρίζουν, ώστε να μπορούν να κρατήσουν μυστικά τα ψέματα ή τις απάτες τους· γι’ αυτό, μην θεωρήσετε ότι είναι αθώοι.
Γι’ άλλη μια φορά, είναι λογικό να δώσετε κάποιες ευκαιρίες, αλλά χρειάζεται να προσέξετε τη συμπεριφορά τους αμέσως μετά, ώστε να βεβαιωθείτε ότι δεν σας εξαπατούν.
Αν κάποιος σας εξαπατήσει μια φορά, είναι απλά δύσκολα να τον εμπιστευθείτε ξανά, μέχρι να σας πείσει ότι έχει αλλάξει (βάσει των μακροχρόνιων παρατηρήσεών και των ερωτημάτων σας).
4. Πίεση και εξαναγκασμένες αποφάσεις
Οι βεβιασμένες αποφάσεις είναι συχνά ανυπολόγιστες, παρορμητικές και μη σοφές, γι’ αυτό και οι χειριστικοί άνθρωποι προτιμούν να προκαλούν τους συνομιλητές τους να απαντήσουν γρήγορα και άμεσα στις ερωτήσεις τους.
Σε αυτές τις καταστάσεις, οι περισσότεροι άνθρωποι είναι πιθανό να συμφωνήσουν με αυτό που θέλουν οι άλλοι ή απλά να παραιτηθούν από τα δικά τους θέλω.
Αν δεν είναι ξεκάθαρα ένα ζήτημα ζωής ή θανάτου, σκεφτείτε διεξοδικά πρώτα τις συνθήκες, τις επιλογές και τα κίνητρα, πριν αποφασίσετε ποια είναι η άποψή σας και τι προτίθεστε να κάνετε.
5. Περιβάλλον
Οι ψυχολογικοί εκμεταλλευτές μπορεί να επιμείνουν να τους συναντάτε σε ένα ορισμένο σημείο μια ορισμένη ώρα και θα βρουν οποιαδήποτε δικαιολογία, ώστε να σας πείσουν να κάνετε όπως εκείνοι το σχεδίασαν.
Αν συναντιέστε κάπου που δεν έχετε ξαναπάει εσείς, αλλά αποτελεί γνώριμο μέρος για το άλλο άτομο, εκείνο θα είναι άνετο και θα έχει την πλεονεκτική θέση. Nα το έχετε υπόψη σας αυτό και να μην τους επιτρέπετε να εκμεταλλεύονται την κατάσταση.
6. Ενοχές
Οι παθητικό – επιθετικές παρατηρήσεις αποτελούν συνήθως αποτελεσματικούς τρόπους να κάνετε κάποιον να νιώσει τύψεις – ακόμα κι όταν δεν υπάρχει λόγος να νιώθετε έτσι.
Όταν αυτό επαναλαμβάνεται συνεχώς, οδηγεί σε άγχος, ένα χαρακτηριστικό που διευκολύνει τους χειριστικούς ανθρώπους. Αντιληφθείτε το μοτίβο τους.
7. Εξαναγκασμός
Αν έχετε υποψιαστεί ότι ένα συγκεκριμένο άτομο προσπαθεί να σας πείσει για κάτι σχεδόν κάθε φορά που αλληλεπιδράτε μαζί του, αυτό αποτελεί ισχυρό σημάδι ότι ίσως πρόκειται για χειριστικό άτομο.
8. Θυμός
Οι επιθετικές πράξεις, όπως η χρήση άσχημης γλώσσας ή ακόμα και η χρήση σωματικής βίας αποτελούν ξεκάθαρα σημάδια ότι κάποιος είναι χειριστικός. Μην ανεχτείτε αυτή τη συμπεριφορά και ζητήστε βοήθεια, αν γίνετε μάρτυρες ενός τέτοιου περιστατικού με λεκτική ή/και σωματική βία.
9. Σιωπή
Πολλές φορές οι χειριστικοί άνθρωποι αρνούνται να απαντήσουν σε τηλεφωνήματα, σε μηνύματα, σε email ή ακόμα και σε φυσική συζήτηση, καθώς αυτό τους δίνει τον έλεγχο και την εξουσία που τόσο ποθούν.
Αν έχετε παρατηρήσει ότι κάποιος χρησιμοποιεί αυτή την τεχνική σε εσάς, απλά σταματήστε να επιχειρείτε να επικοινωνήσετε μαζί του και αφιερώστε το χρόνο και την ενέργειά σας σε πιο θετικά και παραγωγικά πράγματα.
