Τι κάνετε όταν ένας χωρισμός είναι αναπόφευκτος; Τι λέτε στα παιδιά σας και πότε τους το λέτε; Για πολλούς γονείς που παίρνουν διαζύγιο, ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που πρέπει ν’ αντιμετωπίσουν είναι να μιλήσουν στα παιδιά τους για τον επικείμενο χωρισμό και το διαζύγιο. Και για τους γονείς και για τα παιδιά, αυτό αποτελεί ένα πραγματικά ευαίσθητο θέμα.
Το να μιλήσει ένας γονιός στα παιδιά του για το χωρισμό είναι μια από τις πρώτες και πιο οδυνηρές δοκιμασίες του διαζυγίου. Αυτή η πολύ κρίσιμη και σημαντική δοκιμασία μπορεί να είναι αποφασιστική για τον τρόπο με τον οποίο το παιδί σας θα αντιληφθεί όσα έπονται.
Advertisment
Πρώτον, πρέπει να δώσετε στον εαυτό σας λίγο χρόνο, ώστε να αντιμετωπίσετε τα προσωπικά σας συναισθήματα σχετικά με την απόφαση που έχετε λάβει και να σχεδιάσετε με τον/ την πρώην σας σύζυγο τι θα πείτε στα παιδιά και πώς θα τους το πείτε. Επίσης, πρέπει να σιγουρευτείτε πως η απόφασή σας είναι αμετάκλητη.
Οι άνθρωποι συχνά δεν είναι απόλυτα σίγουροι σχετικά με την απόφασή τους να χωρίσουν, ενώ πολλοί είναι εκείνοι οι γονείς που αλλάζουν γνώμη σχετικά με το θέμα αυτό αρκετές φορές. Το πιο σημαντικό ίσως, προτού μιλήσετε στα παιδιά σας, είναι να αποφασίσετε για αρκετά ζητήματα πρακτικής φύσης, όπως το πού θα ζήσετε, καθώς και πότε τα παιδιά θα βλέπουν τον καθένα σας ξεχωριστά.
Τις περισσότερες φορές χρειάζεται αρκετός χρόνος έως ότου ληφθούν αυτές οι αποφάσεις, συχνά πολύ περισσότερος σε σύγκριση με αυτόν που νομίζουν οι γονείς. Τέλος, θα πρέπει να έχετε πάντα στο μυαλό σας πως τα παιδιά έχουν τελείως διαφορετική αντίληψη του χρόνου από αυτήν που έχουν οι μεγάλοι. Ένα καλοκαίρι, δυόμισι περίπου μήνες, σας φαινόταν αιωνιότητα, όταν ήσασταν παιδιά. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά σας, ακόμα και σήμερα, πόσο μάλλον αν είναι πολύ μικρά.
Advertisment
Αν πείτε στα παιδιά σας πως πρόκειται να χωρίσετε πολύ νωρίτερα απ’ ότι σκοπεύετε να το κάνετε, μπορεί και να αισθανθούν εγκλωβισμένα μέσα σε μια εξαιρετικά στενόχωρη κατάσταση για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ή μπορεί και να πιστέψουν πως ο χωρισμός αυτός δε θα συμβεί ποτέ. Για τους παραπάνω λόγους, ένας έως δύο μήνες πριν είναι υπεραρκετοί για να γνωρίζει για τον επικείμενο χωρισμό των γονέων του ένα παιδί οποιασδήποτε ηλικίας.
Στην πραγματικότητα, αυτό το χρονικό διάστημα μπορεί και να είναι πολύ μεγάλο για παιδιά που δεν είναι ακόμα έφηβοι. Πιο συγκεκριμένα, για τα παιδιά που πάνε σχολείο μερικές εβδομάδες πριν πιθανόν να είναι αρκετές για να μπορέσουν να συμβιβαστούν με όσα τους πείτε, να μιλήσουν και με τους δυο γονείς τους για το τι συμβαίνει και να προετοιμαστούν για τις αλλαγές πρακτικής φύσης που έπονται.
Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας ή τα ακόμη μικρότερα χρειάζεται να το γνωρίζουν μόλις μία ή το πολύ δυο εβδομάδες πριν το χωρισμό. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας δε διαθέτουν τις γνωστικές ικανότητες ώστε να αντιληφθούν το χρόνο σωστά, ωστόσο έχουν τη συναισθηματική ανάγκη να γνωρίζουν τι πρόκειται να συμβεί στη ζωή τους. Οπότε γι’ αυτά τα παιδιά, το να μαθαίνουν κάτι τέτοιο αργά, είναι ίσως καλύτερο από το να το μαθαίνουν νωρίς.
Οι γονείς μπορούν να μιλήσουν στα παιδιά για το διαζύγιο και να ξεκινήσουν ένα συνεχή διάλογο μαζί τους, μόλις η απόφαση οριστικοποιηθεί και όταν ορίσουν την ημερομηνία που ο ένας από τους δύο θα φύγει. Η καλύτερη προσέγγιση είναι οι δύο γονείς να καθίσουν μαζί και να μιλήσουν με τα παιδιά. Επίσης, συνήθως είναι καλύτερο να μιλήσουν σε όλα τα παιδιά μαζί, σε μία οικογενειακή συνάντηση όπου είναι όλοι παρόντες, παρά σε κάθε παιδί ξεχωριστά. Μερικές φορές μπορεί να βοηθήσει η συμμετοχή ενός τρίτου προσώπου, όπως ενός έμπιστου θεραπευτή, ιδίως εάν τα συναισθήματα ή η διάθεση των ενηλίκων είναι ιδιαίτερα άστατα.
Ο τρόπος με τον οποίο θα προσεγγιστούν τα παιδιά εξαρτάται από πολυάριθμους παράγοντες, όπως η ηλικία τους, οι συνθήκες του χωρισμού, η φάση στην οποία βρίσκεται η σχέση μεταξύ των δύο γονιών, καθώς και ζητήματα που αφορούν το μέλλον των παιδιών και για τα οποία μπορείτε να είστε όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένοι και εφησυχαστικοί (π.χ. πού θα ζήσουν, πότε θα βλέπουν τον καθένα σας). Τα παιδιά θα επωφεληθούν αν εσείς, αλλά και ο/ η πρώην σας σύντροφος τούς πείτε τα ίδια πράγματα, είστε συναισθηματικά παρόντες και τους μιλήσετε πολύ συγκεκριμένα για το πώς πρόκειται να επηρεάσει τις ζωές τους ο χωρισμός και ιδιαίτερα την επαφή τους με τον καθένα σας.
Oι γονείς πρέπει να δείξουν συναισθηματική πειθαρχία, κάνοντας πολύ προσεκτικούς χειρισμούς στα συγκεκριμένα ζητήματα, ενώ η συνεργασία μεταξύ τους μόνο ωφέλιμη μπορεί να αποδειχθεί για τα παιδιά. Ο τρόπος με τον οποίο χειρίστηκαν οι γονείς το διαζύγιο συνολικά, ο τρόπος με τον οποίον μίλησαν στο παιδί γι’ αυτό και η διαβεβαίωση που του παρείχαν για συναισθηματική ασφάλεια και σταθερότητα είναι σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την προσαρμογή του παιδιού στην καινούρια συνθήκη ζωής.
Οι επιστημονικές έρευνες υποστηρίζουν ότι τα παιδιά διαζευγμένων γονέων δεν αντιμετωπίζουν περισσότερα ψυχολογικά προβλήματα από τα υπόλοιπα παιδιά και ότι δεν είναι το διαζύγιο σαν γεγονός που επηρεάζει την ψυχοσύνθεση του παιδιού, αλλά η διαχείρισή του από την πλευρά των γονέων και η στάση τους απέναντι στον χωρισμό τους και στον/ στην πρώην σύντροφο.
Ένα σημαντικό μάθημα είναι πως καλή ζωή για τα παιδιά και χαρούμενη παιδική ηλικία δε σημαίνει απαραίτητα και ζωή σαν παραμύθι. Παρά τις προσπάθειες εκ μέρους μας να προστατέψουμε τα παιδιά μας από τα λιγότερο ευχάριστα γεγονότα της ζωής, συνειδητοποιούμε πως αυτές οι δύσκολες στιγμές είναι που προσφέρουν τα πολυτιμότερα μαθήματα ζωής που όλοι μας έχουμε ανάγκη να πάρουμε. Τα περισσότερα παιδιά είναι υποψιασμένα για το γεγονός ότι η ζωή δεν είναι τέλεια.
Αργά ή γρήγορα οι γονείς θα πρέπει να παραδεχτούν τα προβλήματά τους ο ένας στον άλλο και στα παιδιά τους. Μπορεί να είναι δελεαστικό σε δύσκολες στιγμές σαν κι αυτές να υιοθετεί κανείς ένα τεράστιο και απαστράπτον χαμόγελο, αλλά προσπαθήστε να αντισταθείτε σε αυτό. Δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγετε, να αγνοήσετε ή να αποσπάσετε την προσοχή του παιδιού σας από το γεγονός ότι η ζωή του αλλάζει ή πως σε λίγο πρόκειται να αλλάξει δραματικά. Το να τα κάνετε όλα να μοιάζουν ιδανικά και παραμυθένια μπορεί να σας βοηθήσει να κερδίσετε λίγο χρόνο, αλλά το αντίτιμο που θα πληρώσετε θα είναι μεγάλο και θα αφορά την εμπιστοσύνη των παιδιών σας.
Sylvia Gogiyska – Κλινική Υπνοθεραπεύτρια με εξειδίκευση στην Βιοθυμική Ψυχοθεραπεία, Συστημική – Οικογενειακή Σύμβουλος
- Καμία φορά το να πληγώσεις πονάει περισσότερο από το να σε πληγώσουν - 13 Μαρτίου 2024
- Δεν φτάνει μόνο να θέλεις να αγαπήσεις, πρέπει και να μπορείς - 4 Μαρτίου 2024
- Ο χρόνος δεν θεραπεύει τον πόνο μας, απλά μας βοηθάει να τον συνηθίσουμε - 27 Φεβρουαρίου 2024
