Κάθε μέρα, εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν τα συμπληρώματα ιχθυελαίου με την ελπίδα ότι θα τους προστατεύσουν από καρδιακές παθήσεις. Αλλά κατά πόσο αυτές οι κάψουλες όντως λειτουργούν; Μια μεγάλη συστηματική ανασκόπηση επιχειρεί να απαντήσει.
Τα ωμέγα – 3 είναι ένα είδος λιπαρών που βρίσκουμε στα ψάρια, στα θαλασσινά, σε ορισμένους ξηρούς καρπούς και σε φυτικά έλαια. Πιο συγκεκριμένα, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι τρία κύρια είδη: το α-λινολενικό οξύ (ALA), το εικοσα-πεντα-ενοϊκό οξύ (EPA) και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA). Το ALA είναι ένα απαραίτητο λιπαρό οξύ, που σημαίνει ότι το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να το παράγει από μόνο του και το λαμβάνει από τις τροφές και συγκεκριμένα από τον λιναρόσπορο, τη σόγια, το λάδι κανόλα, όπως επίσης και από τους σπόρους chia και τα καρύδια.
Advertisment
Το DHA και το EPA – που ονομάζονται ωμέγα-3 μακράς αλύσου – μπορούν να βρεθούν στα λιπαρά ψάρια, όπως στο σολομό, στο σκουμπρί και στις σαρδέλες, όπως επίσης και σε άλλα είδη θαλασσινών. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι καταναλώνουν συχνά ψάρια ως μέρος μιαw υγιεινής, ισορροπημένης διατροφής έχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών προβλημάτων. Ακόμα όμως δεν έχει ξεκαθαριστεί αν τα οφέλη αυτά αποκτώνται από τα ψάρια ή από τα ωμέγα-3.
Ωστόσο, τα συμπληρώματα διατροφής ωμέγα-3 είναι άκρως διαδεδομένα στον κόσμο. Μόνο στην Αμερική, 18.8 εκατομμύρια πολίτες τα λαμβάνουν. Αλλά κατά πόσο είναι αποτελεσματικά; Μια νέα ανασκόπηση από ερευνητές του Cochrane, ενός ανεξάρτητου οργανισμού που αξιολογεί υπάρχουσες ιατρικές έρευνες, διερευνά τα οφέλη. Η Lee Hooper είναι η κύρια ερευνήτρια της μετανάλυσης από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αγγλίας στη Μ.Βρετανία. Τα αποτελέσματα είναι διαθέσιμα στο επιστημονικό περιοδικό Cochrane Library.
Μελέτη 80 πειραματικών κλινικών δοκιμασιών
Η Hooper και οι συνάδελφοί της μελέτησαν συγκεκριμένα 79 πειραματικές διαδικασίες, με 112.059 συμμετέχοντες. Οι έρευνες εκείνες αξιολογούσαν τις καρδιαγγειακές επιδράσεις της λήψης συμπληρωμάτων ωμέγα-3 και τις συνέκριναν με εκείνες κανονικής ή μικρότερης λήψης ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Στις περισσότερες μελέτες, κάποιοι συμμετέχοντες έλαβαν συμπληρώματα ιχθυελαίου, ενώ κάποιοι άλλοι ψευδοφάρμακο. Άλλες μελέτες περιελάμβαναν την αύξηση της πρόσληψης ωμέγα-3 στη διάρκεια ενός χρόνου, ενώ άλλοι συμμετέχοντες διατήρησαν την ίδια ποσότητα.
Advertisment
Τα συμπληρώματα έχουν «ελάχιστη έως καμία επίδραση»
Η ανασκόπηση βρήκε ότι τα συμπληρώματα μακράς αλύσου ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είχαν μικρή έως καμία επίδραση στον κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία, στον κίνδυνο από καρδιαγγειακά προβλήματα ή από καρδιαγγειακή νόσο, ακόμα και από εγκεφαλικό ή αρρυθμίες. Όσο για το ALA, η αύξηση πρόσληψής του από καρύδια και σχετικά προϊόντα που διαθέτουν επιπλέον ποσότητες, όπως η μαργαρίνη «δεν προκαλεί κάποια ιδιαίτερη διαφορά στην εμφάνιση των καρδιαγγειακών θανάτων, αλλά παρατηρήθηκε μια μικρή μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών κρίσεων, αρρυθμιών και θάνατο από στεφανιαίες νόσους.
Ωστόσο, αυτή η μείωση ήταν τόσο μικρή που 1.000 άνθρωποι χρειαζόταν να αυξήσουν την πρόσληψη του ALA, ώστε ο ένας από αυτούς να ωφεληθεί, σύμφωνα με τους ερευνητές. Τέλος, οι επιδράσεις του ALA στον κίνδυνο εγκεφαλικού παραμένουν ασαφείς, επειδή τα δεδομένα θεωρήθηκαν χαμηλής ποιότητας.
Η διατροφή βοηθά, αλλά τα συμπληρώματα όχι
Η Hooper σχολιάζει, «Χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας τα ευρήματα αυτής της ανασκόπησης, η οποία πάει ενάντια στη διαδεδομένη πεποίθηση ότι τα συμπληρώματα μακράς αλύσου ωμέγα-3 προστατεύουν την καρδιά». Η μελέτη παρέχει αποτελέσματα καλής ποιότητας που δείχνουν ότι τα συμπληρώματα δεν ωφελούν την καρδιακή υγεία ή μειώνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού ή θανάτου από οποιαδήποτε αιτία.
Ως αντίδραση στην ανασκόπηση, ο Tim Chico – καθηγητής καρδιαγγειακής ιατρικής και καρδιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Sheffield στη Βρετανία αναφέρει ότι «Αν και η διατροφή παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων, είναι μια σύνθετη διαδικασία, ώστε να καταφέρουμε να τη συσχετίσουμε με κάθε διαφορετικό στοιχείο της διατροφής».
Photo: Author/Depositphotos
[toggle title="Πηγές"]
https://ods.od.nih.gov/factsheets/Omega3FattyAcids-Consumer/#h3
https://nccih.nih.gov/research/statistics/NHIS/2012/natural-products/omega3
https://cochranelibrary-wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD003177.pub3/full
[/toggle]
