Μια κοινωνική λειτουργός είπε στον Δαλάι Λάμα ότι η ίδια και οι συνάδελφοί της ήταν έξαλλοι από τον τεράστιο αριθμό υποθέσεων που τους ανέθεταν, γεγονός που μείωνε τη δυνατότητά τους να βοηθήσουν πραγματικά τους πελάτες τους. Ανήσυχοι κυρίως για τα παιδιά που υποτίθεται ότι πρέπει να βοηθούν, οι κοινωνικοί λειτουργοί έκαναν μια πορεία διαμαρτυρίας – και κατάφεραν να περιορίσουν τον αριθμό των υποθέσεων που αναλάμβαναν.
Όπως είπε η κοινωνική λειτουργός: «Δεν θα μπορούσαμε να τα καταφέρουμε αν είχαμε παραιτηθεί». Αυτό που τους κινητοποίησε ήταν ο αρχικός θυμός. Μια μικρή ποσότητα θυμού μας βοηθά να ορθώσουμε το ανάστημά μας απέναντι στην αδικία.
Advertisment
Ο Δαλάι Λάμα θεωρεί ότι υπάρχουν τρόποι να αξιοποιήσουμε τον ορθά υποκινούμενο θυμό. Η οργή σε ηθικό επίπεδο μπορεί να οδηγήσει σε θετική δράση. Η οπτική του Δαλάι Λάμα για τον θυμό δεν είναι η απόλυτη καταδίκη του που θα περίμενα από εκείνον. Ακριβώς όπως και με την ηρεμία, διακρίνει τρία είδη θυμού.
Όταν νιώθουμε εξοργισμένοι από μια αδικία, ο Δαλάι Λάμα μας προτρέπει να επιστρατεύσουμε τις θετικές πλευρές του θυμού: ισχυρή εστίαση. μεγάλη ενέργεια και αποφασιστικότητα – όλα αυτά μπορούν να κάνουν πιο αποτελεσματική την αντίδρασή μας απέναντι στην αδικία. Αυτό όμως είναι αδύνατον όταν μας καταλαμβάνει ο θυμός• τότε η εστίασή μας μετατρέπεται σε εμμονή, η ενέργειά μας γίνεται σύγχυση και χάνουμε εντελώς τον αυτοέλεγχο.
Το πώς αντιδρούμε έχει επίσης σημασία. Γενικά, ο Δαλάι Λάμα συνηγορεί υπέρ της μείωσης των καταστροφικών συναισθημάτων, μαζί και του θυμού. «Ανεκτικότητα σημαίνει ότι δεν πρέπει να αναπτύσσετε θυμό ή μίσος. Αλλά όταν ένας άλλος άνθρωπος μας βλάπτει» κι εμείς δεν κάνουμε τίποτα, «τότε αυτός μπορεί να μας εκμεταλλευτεί περισσότερο και ενδεχομένως να προκύψει ακόμα πιο αρνητική δράση».
Advertisment
«Γι’ αυτό πρέπει να αναλύσουμε την κατάσταση – αν απαιτείται κάποιο αντίμετρο, μπορούμε να το πάρουμε χωρίς θυμό. Στην πραγματικότητα, θα διαπιστώσουμε ότι οποιαδήποτε δράση μας είναι πολύ πιο αποτελεσματική αν δεν υποκινείται από θυμό• τότε έχουμε πολύ περισσότερες πιθανότητες να χτυπήσουμε στο κέντρο του στόχου!»
Απόσπασμα από το βιβλίο του Daniel Goleman με τίτλο «Δύναμη για το καλό» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο. Μπορείτε να το βρείτε εδώ
