Η κολπική μαρμαρυγή είναι ένα είδος μη φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού, που ονομάζεται επίσης και αρρυθμία. Η ροή του αίματος από τις άνω κοιλότητες της καρδιάς στις κάτω ποικίλλει από χτύπο σε χτύπο και η καρδιά δεν μπορεί να διοχετεύσει αποτελεσματικά το αίμα στο υπόλοιπο σώμα κατά την εμφάνιση της κολπικής μαρμαρυγής.
Το Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών (CDC) υπολογίζει ότι περίπου 2.7 με 6.1 εκατομμύρια άνθρωποι εμφανίζουν κολπική μαρμαρυγή. Η ηλικία είναι ένας βασικός παράγοντας επικινδυνότητας γι’ αυτή τη διαταραχή (οι άνθρωποι άνω των 65 ετών την εμφανίζουν περισσότερο).
Advertisment
Ο καρδιακός χτύπος συνήθως ξεκινά από ένα σημείο στον δεξί κόλπο, στην άνω δεξιά κοιλία της καρδιάς. Ωστόσο, όσοι εμφανίζουν κολπική μαρμαρυγή έχουν καρδιακό χτύπο που πυροδοτείται από διάφορα σημεία, που σημαίνει ότι τόσο οι κόλποι, οι κοιλίες, ή οι κάτω κοιλίες, χτυπούν στο δικό τους ρυθμό.
Η αρρυθμία μπορεί να παράγει συμπτώματα. Η έγκαιρη αναγνώριση και θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής (στην αρχή της ανάπτυξής της) μπορεί να βελτιώσει κατά πολύ τις πιθανότητες αποφυγής των επιπλοκών.
Κολπική μαρμαρυγή: Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα
Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να μην προκαλέσει καθόλου συμπτώματα, αλλά στις περιπτώσεις που υπάρχουν μπορούν να εμφανιστούν κατά διαστήματα. Συχνά ο καρδιακός ρυθμός είναι υψηλότερος του φυσιολογικού, αλλά αυτό εξαρτάται από το πόσα πολλά σήματα στέλνονται από τον κόλπο στην κοιλία. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Advertisment
– Δύσπνοια, ειδικά όταν ξαπλώνουμε ανάσκελα
– Στηθάγχη ή αίσθηση πίεσης
– Ζαλάδα και λιποθυμία
– Ταχυπαλμίες ή αρρυθμία
– Χαμηλή αρτηριακή πίεση
Όσοι δεν εμφανίζουν συμπτώματα, δεν θα γνωρίζουν ότι έχουν κολπική μαρμαρυγή. Το πρώτο σοβαρό σημάδι μπορεί να είναι μια επιπλοκή, όπως ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή ένα καρδιακό έμφραγμα. Χρειάζεται να παρατηρούμε στενά τα συμπτώματα και το πότε συμβαίνουν ή αλλάζουν σε ένταση. Μπορείτε να κρατήσετε σημειώσεις για να βοηθήσετε το γιατρό σας στη διάγνωση και θεραπεία.
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι κολπικής μαρμαρυγής: κατά την περιστασιακή, τα συμπτώματα έρχονται και φεύγουν, διαρκούν για λίγα λεπτά ως κάποιες ώρες και σταματούν από μόνα τους. Στον επίμονο τύπο, ο ρυθμός της καρδιάς δεν καταφέρνει να επανέλθει από μόνος του• έτσι, ο ασθενής χρειάζεται να σπεύσει στο νοσοκομείο για ειδική θεραπεία. Κατά την μόνιμη κολπική μαρμαρυγή, ο ρυθμός επίσης δεν μπορεί να επανέλθει στα κανονικά. Ο ασθενής χρειάζεται οπωσδήποτε φαρμακευτική αγωγή και επιπλέον αντιπηκτικά φάρμακα για την πρόληψη της εμφάνισης θρόμβων στο αίμα.
Κολπική μαρμαρυγή: Ποιες είναι οι βασικότερες επιπλοκές
Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να προκαλέσει ακόμα και απειλητικά για τη ζωή ζητήματα υγείας.
Θρόμβωση
Το αίμα μπορεί να παραμείνει στον κόλπο αν η καρδιά δεν χτυπά κανονικά. Οι θρόμβοι θα δημιουργηθούν σε αυτό το σταθερό αίμα. Ένα κομμάτι του θρόμβου, που ονομάζεται έμβολο, μπορεί να αποκοπεί και να ταξιδέψει σε διαφορετικά μέρη του σώματος μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και να δημιουργήσει θρόμβωση. Ένα έμβολο μπορεί περιορίσει τη ροή του αίματος στους νεφρούς, στο έντερο, στη σπλήνα, στον εγκέφαλο ή στους πνεύμονες. Η θρόμβωση μπορεί να αποδειχθεί θανατηφόρα.
Εγκεφαλικό επεισόδιο
Το εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να συμβεί όταν ένα έμβολο μπλοκάρει μία αρτηρία στον εγκέφαλο και μειώνει ή σταματά τη ροή του αίματος σε ένα σημείο του εγκεφάλου. Τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου ποικίλουν ανάλογα με το σημείο του εγκεφάλου στο οποίο συμβαίνουν. Μπορεί να περιλαμβάνει αδυναμία από τη μία πλευρά του σώματος, τη σύγχυση και τα προβλήματα όρασης, όπως επίσης στην ομιλία και στην κίνηση.
Καρδιακό έμφραγμα
Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να προκαλέσει καρδιακό έμφραγμα, ειδικά όταν ο καρδιακός ρυθμός είναι υψηλός. Όταν ο ρυθμός είναι ακανόνιστος, η ποσότητα του αίματος που ρέει από τον κόλπο στις κοιλίες ποικίλει με κάθε χτύπο. Γι’ αυτό, οι κοιλίες μπορεί να μην γεμίζουν πριν από έναν χτύπο. Η καρδιά αποτυγχάνει να διοχετεύσει αρκετό αίμα στο σώμα και η ποσότητα του αίματος που περιμένει να μπει στην κυκλοφορία, τελικά συσσωρεύεται στους πνεύμονες και σε άλλες περιοχές.
Γνωστικά προβλήματα
Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό American Heart Association έδειξε ότι οι ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή έχουν υψηλότερο μακροπρόθεσμο κίνδυνο γνωστικών δυσκολιών και άνοιας, που δεν σχετίζονταν με μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο.
Κολπική μαρμαρυγή: Παράγοντες επικινδυνότητας
Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης κολπικής μαρμαρυγής. Αυτές περιλαμβάνουν:
-Ηλικία: Όσο μεγαλύτερη η ηλικία, τόσο υψηλότερος ο κίνδυνος
-Υπέρταση: Μακροχρόνια αρτηριακή πίεση προσθέτει πίεση στην καρδιά και αυξάνει τον κίνδυνο.
-Πνευμονική εμβολή: Ένας θρόμβος στον πνεύμονα αυξάνει τον κίνδυνο
-Καρδιακές παθήσεις
-Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Οι άνδρες που πίνουν πάνω από δύο ποτά την ημέρα και οι γυναίκες που πίνουν πάνω από δύο.
-Μέλη της οικογένειας με κολπική μαρμαρυγή: Το οικογενειακό ιστορικό αυξάνει τις πιθανότητες να την εμφανίσουμε κι εμείς.
-Άλλες χρόνιες παθήσεις: προβλήματα με τον θυρεοειδή, άσθμα, διαβήτη και παχυσαρκία
-Υπνική άπνοια
-Εμφάνιση μετά από χειρουργική επέμβαση στην καρδιά
Τρόποι πρόληψης
Προσέχουμε τη διατροφή μας: Μία διατροφή που ενισχύει την υγεία της καρδιάς προλαμβάνει κατά της κολπικής μαρμαρυγής και άλλων καρδιακών νόσων.
Αποχή από βλαβερές ουσίες: Ο καπνός, το αλκοόλ και ορισμένα παράνομα ναρκωτικά, όπως η κοκαΐνη, βλάπτουν την καρδιά. Με ή χωρίς διάγνωση κολπικής μαρμαρυγής, η διακοπή ή έστω μείωση αυτών των ουσιών και οι μέτριες ποσότητες αλκοόλ είναι ζωτικής σημασίας κινήσεις για την προστασία της καρδιάς.
Διαχείριση του στρες: Το στρες αυξάνει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό, κάτι που δυσκολεύει την δουλειά της καρδιάς. Η διαχείριση των επιπέδων του στρες βοηθούν στην πρόληψη της εξέλιξης και ανάπτυξης της κολπικής μαρμαρυγής. Οι ασκήσεις αναπνοής, η ενσυνειδητότητα, ο διαλογισμός και η γιόγκα μπορούν να βοηθήσουν εδώ.
Άσκηση: Ένας σωματικά δραστήριος τρόπος ζωής έχει φανερά θετικές επιδράσεις στην καρδιακή υγεία και βοηθά στην ενδυνάμωσης της καρδιάς, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής και άλλων νόσων.
Ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες για την κολπική μαρμαρυγή
Για την κολπική μαρμαρυγή χορηγούνται φάρμακα που ελέγχουν τον καρδιακό ρυθμό και εμποδίζουν τη διαμόρφωση θρόμβων. Ορισμένες φορές, προτείνεται και η χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση του κανονικού ρυθμού.
Πρόληψη θρόμβων
Όταν ο γιατρός πιστεύει ότι η καλύτερη επιλογή είναι απλά να ελεγχθεί με ήπιο τρόπο η κολπική μαρμαρυγή, μπορεί να συνταγογραφήσει αντιπηκτικά φάρμακα, που εμποδίζουν την εμφάνιση θρόμβων. Αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνουν: βαρφαρίνη, rivaroxaban, απιξαμπάνη, εδοξαμπάνη.
Οι ηλικιωμένοι με αυξημένο κίνδυνο πτώσης συχνά χρησιμοποιούν ασπιρίνη, αλλά υπάρχει ακόμα ο υψηλός κίνδυνος θρόμβου. Η ασπιρίνη μειώνει τον παράγοντα θρόμβωσης, αλλά όχι στο ίδιο επίπεδο όπως τα άλλα φάρμακα.
Διαχείριση του καρδιακού παλμού
Αν ο καρδιακός ρυθμός είναι υψηλός, είναι σημαντικό να τον ρίξουμε για να αποφύγουμε καρδιακή ανεπάρκεια και για να μειώσουμε τα συμπτώματα της κολπικής μαρμαρυγής. Οι φαρμακευτικές ουσίες που επιβραδύνουν τον ρυθμό είναι: η προπρανόλη (β-αδρενεργικό ανταγωνιστής), η τιμολόλη, η ατενολόλη, η διλτιαζέμη, η βεραπαμίλη και η διγοξίνη.
Κανονικοποίηση του καρδιακού ρυθμού
Αντί για τη διαχείριση του καρδιακού ρυθμού ή τα αντιπηκτικά, οι γιατροί μπορεί να δοκιμάσουν να επιστρέψουν τον καρδιακό ρυθμό σε φυσιολογικά επίπεδα χρησιμοποιώντας φάρμακα. Φάρμακα όπως η φλεκαϊνίδη (αναστολέας των τασεοελεγχόμενων διαύλων νατρίου) και η κινιδίνη ή η αμιωδαρόνη και η σοταλόλη είναι ορισμένα παραδείγματα.
Επεμβάσεις
Όταν ένας ασθενής δεν μπορεί να λάβει φάρμακα για διάφορους λόγους ή δεν ανταποκρίνεται σε αυτά, χρησιμοποιούνται χειρουργική και μη-χειρουργικές επεμβάσεις για να ελεγχθεί ο καρδιακός ρυθμός. Κάποια παραδείγματα είναι:
– Ηλεκτρική ανάταξη: Χρησιμοποιείται ηλεκτρικό ρεύμα για την επαναφορά του ρυθμού της καρδιάς σε κανονικό μοτίβο
– Κατάλυση με καθετήρας: Εισέρχεται καθετήρας στην πνευμονική φλέβα
– Χειρουργική κατάλυση: Σειρά από τομές στον αριστερό και δεξί κόλπο, ώστε να εμποδιστούν τα ηλεκτρικά ερεθίσματα να φτάσουν στον κολποκοιλιακό κόμβο.
– Τοποθέτηση βηματοδότη: Αυτή η συσκευή δίνει εντολή στην καρδιά να χτυπά κανονικά. Ο χειρούργος θα τοποθετήσει τον βηματοδότη.
Photo: Author/Depositphotos
[toggle title="Πηγές"]
https://www.cdc.gov/dhdsp/data_statistics/fact_sheets/fs_atrial_fibrillation.htm
https://www.heart.org/en/health-topics/atrial-fibrillation/treatment-and-prevention-of-atrial-fibrillation/atrial-fibrillation-medications
https://www.aerjournal.com/articles/risk-factor-management-atrial-fibrillation
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/JAHA.117.007301
https://www.heart.org/en/about-us/heart-and-stroke-association-statistics
https://www.cdc.gov/stroke/signs_symptoms.htm
https://www.heart.org/en/health-topics/atrial-fibrillation/who-is-at-risk-for-atrial-fibrillation-af-or-afib
[/toggle]
