Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε αν η σχέση με το σύντροφό μας, βασίζεται πάνω σε υγιή θεμέλια; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα που διαχωρίζουν μια ερωτική διένεξη από την ψυχολογική βία; Η πραγματικότητα είναι πως η ψυχολογική βία μπορεί να είναι αμφίδρομη μέσα σε ένα ζευγάρι, με την πιο συνηθισμένη μορφή κακοποίησης, να είναι από τον άντρα προς τη γυναίκα.
Η βία ορίζεται ως, οποιαδήποτε πράξη, κακομεταχείρισης αλλά και παραμέλησης. Οποιαδήποτε πράξη η οποία έχει ως στόχο να έχει υπό έλεγχο και να διατηρήσει κυριαρχία πάνω σε κάποιο άλλο άτομο. Μια συμπεριφορά η οποία μπορεί να προκαλέσει ψυχολογική ή σωματική βλάβη σε κάποιον. Η κατάργηση κάθε ανθρώπινου δικαιώματος θεωρείται πράξη βίας, όπως επίσης η παραβίαση και η προσβολή των σωματικών και ψυχολογικών ορίων ενός ανθρώπου. Βασικές μορφές βίας είναι οι εξής: Ψυχολογική/συναισθηματική, λεκτική, οικονομική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Σ’ αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με τις 2 πρώτες και κάποιες βασικές υποκατηγορίες αυτών.
Advertisment
Στην Ψυχολογική/Συναισθηματική Κακοποίηση, έχουμε πράξεις οι οποίες περιέχουν εκφοβισμό, εσκεμμένη συστηματική απόρριψη, άρνηση συναισθηματικής ανταπόκρισης, υποτίμηση του άλλου και παραμέληση με απώτερο στόχο τον απόλυτο έλεγχο και τη διατήρηση αυτού. Ας δούμε αναλυτικότερα κάποιες υποκατηγορίες:
– Η τάση του θύτη να απομονώνει το θύμα. Όσο μικρότερο κοινωνικό κύκλο έχει το θύμα, τόσο πιο δύσκολο είναι να ζητήσει βοήθεια. Αυτό εφαρμόζεται με τον έντονο έλεγχο του συντρόφου, συχνά τηλεφωνήματα για τη θέση του, το πόσες ώρες απουσιάζει από το σπίτι κτλ. Μ’ αυτόν τον τρόπο ο σύντροφος θύμα, μειώνει όλο και περισσότερο τις κοινωνικές του επαφές, με σκοπό να ικανοποιεί το θύτη και να αποφύγει κάποιο πιθανό ξέσπασμα θυμού ή σύγκρουσης.
– Η επίδειξη ισχύος του θύτη. Αυτό επιτυγχάνεται είτε με κάποια μορφή απειλής (π.χ θα εκθέσω στον κόσμο κάποιες προσωπικές σεξουαλικές σου στιγμές) ή με κάποια μορφή εκφοβισμού (π.χ σπάσιμο ενός επίπλου) κατά τη διάρκεια μιας διαμάχης.
Advertisment
– Η έλλειψη ενδιαφέροντος του θύτη. Σ’ αυτό το σημείο ο θύτης δείχνει παντελή αδιαφορία για το σύντροφό του, με τη μη κάλυψη βασικών αναγκών. Συχνές καταστάσεις είναι η μη ανταπόδοση σωματικής επαφής (π.χ σε μια αγκαλιά) ή η μη ανταπόκριση στη λεκτική επικοινωνία. Ο θύτης μένει αμέτοχος και αδιάφορος στην προσπάθειας συζήτησης που εκκινεί ο/η σύντροφος, αφήνοντας έτσι τον/την σε μια κατάσταση άγχους, θλίψης και φόβου ως προς το που μπορεί να οδηγήσει αυτή η σιωπή.
Στη Λεκτική Κακοποίηση, έχουμε τη χρήση λέξεων με τρόπο έτσι ώστε αυτές να επιφέρουν κάποιου είδους ψυχολογικό τραύμα πάνω στο θύμα, με απώτερο στόχο τη διατήρηση κυριαρχίας πάνω του.
– Το Αστείο ως Δούρειος Ίππος. Η χρήση αστείων με σκοπό την έμμεση περιφρόνηση του συντρόφου, είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται ιδιαίτερα στην αρχή μια κακοποιητικής σχέσης. Αυτό γίνεται κυρίως γιατί μετά από κάποια αντίδραση του θύματος, ο θύτης σύντροφος μπορεί να αναφέρει πως αυτό ήταν μόνο μια πλάκα, ενώ στην πραγματικότητα καλλιεργεί το έδαφος για πιο άμεσες μορφές κακοποίησης.
– Η τάση του θύτη να υποτιμά το θύμα. Η υποτίμηση μπορεί να αναφέρεται σε διάφορα επίπεδα της ζωής του θύματος, όπως οι διανοητικές ικανότητες, η ικανότητα του θύματος στην ερωτική επαφή, στο ρόλο ως μητέρα κτλ. Σ’ αυτό το σημείο ο σύντροφος θύμα, έχει ήδη ξεκινήσει να έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, συναισθήματα ντροπής, άγχους και μελαγχολίας.
– Η τάση του θύτη για ταπείνωση. Είναι πολύ συχνό μετά από το στάδιο της υποτίμησης, ο θύτης να περάσει σε ένα σκληρότερο επίπεδο. Σ’ αυτό το στάδιο της ταπείνωσης και της απόλυτης περιφρόνησης, υπάρχει μεγαλύτερη αμεσότητα και το ψυχικό αντίκτυπο στο σύντροφο θύμα είναι πολύ πιο έντονο, με τη σταδιακή δημιουργία ψυχολογικού τραύματος.
Πηγή: Women’s Traditional Living Center
Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε τον κύκλο της βίας:
Όσο αυξάνονται οι επαναλήψεις του κύκλου, τόσο μειώνεται το χρονικό διάστημα μεταξύ των σταδίων και τόσο πιο έντονες είναι και οι συγκρούσεις. Όσο μεγαλώνει η ένταση των κύκλων, το στάδιο της Ρομαντικής Περιόδου, τείνει να μειώνεται μέχρι την τελική εξάλειψη του.
Τέτοιες πράξεις μπορούν να φέρουν το θύμα σε μεγάλη νοητική και συναισθηματική σύγχυση. Όσο περισσότερο συνεχίζεται μια τέτοια συμπεριφορά, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες το θύμα να ξεκινήσει να παρουσιάζει χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, έλλειψη αίσθησης ελέγχου πάνω στη ζωή του, ενοχές, καθώς και επίσης και προβλήματα όπως κρίσεις άγχους/πανικού, κατάθλιψη κ.α.
- Χωρισμός μέσω Ghosting – Τα Social Media στις ερωτικές σχέσεις - 27 Ιουνίου 2019
- Η ψυχολογική βία στο ζευγάρι. Ποιες μορφές παίρνει και ποιος ο ρόλος θύτη και θύματος - 30 Ιουνίου 2017
- Θερινές απιστίες… Να το κάνω; Να το πω; - 23 Ιουνίου 2017
