Με το που ανέβηκε στον θρόνο, ο Taizong ξεκίνησε να αναθεωρεί τους νόμους που πίστευε ότι ήταν πολύ αυστηροί. Συμφωνούσε με τον Wei Zheng ότι σε ταραγμένες περιόδους οι νόμοι έπρεπε να είναι αυστηροί και ότι εν καιρώ ειρήνης έπρεπε να χαρακτηρίζονται από συμπόνια και επιείκεια.
Για τον Taizong ο νόμος δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά μέσο για την καλλιέργεια ηθικών αξιών, γιατί οι καλές ηθικές αρχές δρουν αποτρεπτικά – στρέφουν τον άνθρωπο μακριά από το κακό προτού του δοθεί ευκαιρία να το διαπράξει – ενώ ο νόμος είναι τιμωρητικός. Ενεργοποιείται μόνο για να τιμωρήσει κάποιον για το κακό που έχει ήδη διαπράξει. Όταν ο Taizong συζητούσε με τους υπουργούς του τρόπους για να μειωθεί η εγκληματικότητα, ένας αξιωματούχος πρότεινε η επιβολή του νόμου να γίνει αυστηρότερη και οι τιμωρίες σκληρότερες.
Advertisment
Ο Taizong διαφώνησε: “Πιστεύω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι εξωθούνται στο έγκλημα από τη βαριά φορολογία και την αγγαρεία ή από τους εκβιασμούς των διεφθαρμένων αξιωματικών. Όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν να επιβιώσουν, χάνουν την αίσθηση της ντροπής. Πρέπει να περικόψουμε τις κρατικές δαπάνες, να μειώσουμε τους φόρους και την αγγαρεία και να διορίσουμε ειλικρινείς αξιωματούχους. Αν οι άνθρωποι μπορούν να βγάλουν τα προς το ζην με αξιοπρέπεια και έχουν κάποιες αποταμιεύσεις, το έγκλημα θα μειωθεί με φυσικό τρόπο. Γιατί χρειαζόμαστε σκληρούς νόμους;”
Παρότι ο Taizong πίστευε στους επιεικείς νόμους, δεν ήταν υπέρ της αμνηστίας. Είπε: “Η αμνηστία είναι καλοτυχία για τους εγκληματίες αλλά κακοτυχία για τα θύματα και τους αθώους. Αν παραχωρώ δύο αμνηστίες το χρόνο, όλοι οι νομοταγείς πολίτες θα φοβούνται. Αν επιτρέψεις στα αγριόχορτα να φυτρώσουν, θα βλάψεις τη σοδειά! Δώσε χάρη στους εγκληματίες και θα βλάψεις τους αθώους. Γι’ αυτό σπάνια δίνω αμνηστία, γιατί φοβάμαι ότι οι εγκληματίες ίσως πιστέψουν ότι μπορούν να παραβιάσουν τον νόμο και να παραμείνουν ατιμώρητοι”.
Η μόνη φορά που ο Taizong έδωσε αμνηστία ήταν όταν λυπήθηκε τριακόσιους ενενήντα θανατοποινίτες και τους έστειλε στο σπίτι τους υπό την προϋπόθεση ότι θα γυρίσουν το φθινόπωρο του επόμενου έτους για να εκτελεστούν. Όλοι οι κατάδικοι γύρισαν πράγματι στην ώρα τους στη φυλακή. Ο Taizong ευχαριστήθηκε τόσο πολύ, που για μία και μοναδική φορά έδωσε αμνηστία σε όλους.
Advertisment
Κάποια στιγμή αποκαλύφθηκε ότι ο στρατηγός Zian-gsun είχε λάβει ως δωροδοκία μερικά τόπια εκλεκτού μεταξιού. Λαμβάνοντας υπόψη ότι στο παρελθόν είχε προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες, ο Taizong αποφάσισε να τον τιμωρήσει διαφορετικά. Χάρισε στον στρατηγό μερικά τόπια εκλεκτού μεταξιού μπροστά σε όλη την Αυλή.
“Αυτός ο άντρας πρέπει να τιμωρηθεί”, διαμαρτυρήθηκε ο Hu Yan, ο αντιπρόεδρος του ανώτατου δικαστηρίου. “Γιατί τον ανταμείβετε Μεγαλειότατε;”
“Αν έχει αίσθηση ντροπής”, απάντησε ο Taizong, “θα κατανοήσει το μήνυμά μου. Το να τον αναγκάσω να δεχτεί το μετάξι με αυτό τον τρόπο αποτελεί δημόσια ταπείνωση. Η επίδραση που θα έχει επάνω του είναι σκληρότερη από την κανονική τιμωρία. Αν δεν έχει αίσθηση ντροπής, τότε είναι απλώς ζώο. Και τι νόημα έχει να σκοτώσει κανείς ένα ζώο;”
Καθώς το φαινόμενο των δωροδοκιών γινόταν όλο και συχνότερο μεταξύ των κυβερνητικών αξιωματούχων, ο Taizong άρχισε να ανησυχεί. Ήθελε να τιμωρήσει σκληρά μερικούς διεφθαρμένους αξιωματούχους, ώστε να στείλει μήνυμα στους υπόλοιπους. Διέταξε λοιπόν κρυφά τους βοηθούς του να δωροδοκήσουν κάποιους από αυτούς προκειμένου να τους συλλάβουν.
Ένας τελωνειακός συνελήφθη επειδή δέχτηκε ένα τόπι μετάξι. Ο Taizong ήθελε να τον θανατώσει.
Ο υπουργός Pei Ju διαμαρτυρήθηκε. “Η αποδοχή δωροδοκίας είναι έγκλημα που τιμωρείται με θάνατο. Δεν υπάρχει αμφιβολία. Αλλά η διαφορά σε αυτή την περίπτωση είναι ότι εσείς, Μεγαλειότατε, διατάξατε τους βοηθούς σας να τον παγιδέψουν δωροδοκώντας τον.
Το να παγιδεύετε τους άλλους με τέτοιο τρόπο δεν αρμόζει σε ένα ηγεμόνα. Έρχεται εμφανώς σε αντίθεση με όσα δίδασκε ο Κομφούκιος, που μας λέει ‘να καθοδηγείς τους άλλους μέσω της αρετής και να τους κατευθύνεις σύμφωνα με τους κανόνες της σωστής συμπεριφοράς”. Ο Taizong δέχτηκε το επιχείρημα του υπουργού και χάρισε τη ζωή στον τελωνειακό.
“Tang Taizong – Η τέχνη του να Ακούς” εκδόσεις Διόπτρα
