Φωτογραφία: Γιάννης Ζήσης
Γράφει ο ψυχολόγος Νικόλαος Βακόνδιος
Advertisment
Δεν σταματάς να χαμογελάς επειδή γερνάς. Γερνάς αν σταματήσεις να χαμογελάς
Στην ακρογιαλιά του νησιού, πάνω στην βρεγμένη άμμο που χρυσίζει αντανακλώντας το ηλιοβασίλεμα, δύο άνθρωποι παρατηρούν τον ορίζοντα. Χαζεύουν από μακριά το φουγάρο του καραβιού, καθώς γρήγορα πλησιάζει να δέσει κάβο στο λιμάνι. Δείχνει τόσο δυνατό καθώς οι μηχανές του μουγκρίζουν ανάποδα και οι άγκυρες του τρυπάνε τα κύματα. Σκέπτονται πόσο ελεύθερο δείχνει να πάει παντού, οι σκούρες μπλε θάλασσες του Αιγαίου, του ανήκουν. Θαυμάζουν και ταυτίζονται με την ελευθερία του να ταξιδέψει όπου θελήσει. Νιώθουν σαν αυτό και το ζηλεύουν, θα έπρεπε όμως να το ζηλεύουν; Έτσι ακριβώς είναι και το ανθρώπινο μυαλό και η σκέψη. Ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς, να «ταξιδέψουν» παντού, σε οποιουσδήποτε προορισμούς, στόχους, όνειρα, επιθυμίες, να δημιουργήσουν εικόνες.
«Δράση σε πρόβα, είναι η σκέψη», έλεγε ο Φρόυντ, εννοώντας ότι αν σκεφθείς κάτι πολύ, είναι σαν να έχεις αρχίσει να το κάνεις πραγματικότητα.
Οι μόνοι περιορισμοί στην σκέψη μας, είναι σκέψεις-άγκυρες που μπορεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, να έχουμε μάθει. Μπορεί να πηγάζουν από την έλλειψη πίστης στον εαυτό μας, αρνητικά συναισθήματα όπως ο φόβος κ.α.
Advertisment
Όταν χάνουμε την πίστη στις δυνάμεις μας να ελέγξουμε μία δύσκολη κατάσταση, τότε μπορεί να δημιουργηθεί η «άγκυρα» της έλλειψης ελπίδας. Αυτό μπορεί να μας «ξεγελά» ότι είμαστε δέσμιοι καταστάσεων, από τις οποίες δεν μπορούμε να σαλπάρουμε μακριά. Το μόνο όμως που δεν μπορεί να κάνει το ανθρώπινο μυαλό, είναι οτιδήποτε έχει μάθει να πιστεύει ότι δεν μπορεί. Συχνά ο λόγος είναι ότι δεν γνωρίζουμε συνειδητά όλες τις ικανότητες που διαθέτουμε. Υπάρχουν πανέξυπνοι μαθηματικοί, οι οποίοι για πολλά χρόνια είχαν θεωρήσει την μέτρια μεταδοτικότητα του δασκάλου τους ως, έλλειψη δικής τους ικανότητας στα μαθηματικά.
Η έλλειψη ελπίδας είναι μία άγκυρα, διότι επηρεάζει την συναισθηματική μας διάθεση αρνητικά, και τότε βλέπουμε «ψεύτικα νοητά τείχη» παντού, που διώχνουν το χαμόγελο από το πρόσωπό μας.
Πως φέρνουμε πίσω το χαμόγελο σε έναν άνθρωπο σε μία δύσκολη κατάσταση;
Δεν θα σταθούμε τόσο στο γεγονός ότι το γέλιο μειώνει τις ορμόνες του στρες, ότι αυξάνει την παραγωγή της σεροτονίνης και των ενδορφινών, οι οποίες μειώνουν τις επιδράσεις του στρες, ούτε στο ότι ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Ας σκεφτούμε το παράδειγμα του πλοίου που δένει στο λιμάνι. Η μόνη αλυσίδα που το κρατά δεμένο είναι αυτή που το ίδιο έριξε στην θάλασσα. Και όποτε θελήσει, ο καπετάνιος του μπορεί να πει «Βίρα τις άγκυρες» και να σαλπάρει.
Έτσι, ακόμη και αν έχουμε αρνητική διάθεση, ο τρόπος για να αρχίσουμε να την αλλάζουμε, είναι να ωθήσουμε τον εαυτό μας να βρεθεί σε συνθήκες όπου θα αρχίσουμε να γελάμε. Να σαρκάσουμε με χιούμορ τον εαυτό μας ή την δύσκολη κατάσταση, σκεπτόμενοι ότι είμαστε σαν καράβια με αμέτρητες δυνάμεις και προορισμούς. Αυτό φέρει άμεσα, έστω για λίγο αρχικά, μια μικρή αλλαγή και βελτίωση στη συναισθηματική μας διάθεση. Αλλάζοντας την συναισθηματική μας διάθεση, αλλάζουμε και την σκέψη μας. Και αυτό κάνει πιο εύκολο να γελάσουμε την επόμενη φορά, καθώς η συναισθηματική μας διάθεση είναι λίγο καλύτερη. Γι αυτό είναι σημαντικό να φροντίζουμε πάντοτε να μην χάσουμε με τίποτα το χαμόγελό μας.
Ελεύθερε άνθρωπε, πάντα θα λατρεύεις τη θάλασσα!
Charles Baudelaire, 1821-1867, Γάλλος ποιητής
- Μάρκος Αυρήλιος: «Η Ευτυχία εξαρτάται από την ποιότητα των σκέψεών μας» - 6 Μαρτίου 2020
- Οι πολλαπλές αποχρώσεις της Αυτοεκτίμησης (Τα βασικά βήματα προς την επίτευξή της) - 12 Μαρτίου 2019
- Η καλή διάθεση είναι επιλογή - 1 Ιουλίου 2017
