Το τίμημα που πληρώνω όταν θυμώνω…
Της Βίκυς Τσώκου
Advertisment
Μια φορά κι έναν καιρό – πολύ πολύ παλιά – στην Ιαπωνία ζούσε ένας νεαρός Samurai. Η ικανότητα του στο σπαθί ήταν εκπληκτική, αλλά η αυτογνωσία του ήταν περιορισμένη. Μια μέρα συνάντησε ένα γέρο- σοφό Samurai ο οποίος είχε καλύτερη φήμη στη χρήση του σπαθιού από τον μικρό μας ήρωα, αλλά ποτέ δεν είχε τη διάθεση να κάνει επίδειξη των ικανοτήτων του.
Θέλοντας να τον προκαλέσει, ο νεαρός Samurai του έκανε την εξής ερώτηση: «Αν είσαι τόσο σοφός και τόσο ικανός όσο λένε, τότε εξήγησέ μου τι είναι η Κόλαση και τι ο Παράδεισος».
Ο γέρο-Samurai γύρισε τον κοίταξε και του είπε: «Γιατί να μιλήσω με κάποιον που έχει τόση μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, είναι τόσο απορροφημένος στην αυτοπροβολή και είναι γεμάτος έπαρση και αλαζονεία; Φύγε από εδώ μικρό αδύναμο ανθρωπάκι!» (Ουστ δεν του είπε επειδή ήταν Ιάπωνας και σοφός).
Advertisment
Ο νεαρός έβγαζε καπνούς από τα αυτιά. Ποτέ κανείς δεν του είχε μιλήσει με αυτό τον τρόπο. Μα πώς τόλμησε αυτός ο γέρος να το κάνει αυτό! Ο θυμός του άρχισε να τον κυριεύει. Το αίμα ανέβηκε στο κεφάλι, άρχισε να τρέμει, άρπαξε το σπαθί του και το έφερε στον λαιμό του γέρου – σοφού Samurai.
Σε εκείνο το σημείο γύρισε με ηρεμία και με απόλυτη ψυχραιμία και του είπε: «Για να απαντήσω στην ερώτησή σου: αυτό, παιδί μου, είναι η Κόλαση!» Ο νεαρός έμεινε άφωνος και έκπληκτος που ο άνθρωπος αυτός πήγε να θυσιάσει την ίδια του τη ζωή, για να απαντήσει στην ερώτησή του. Έτσι άρχισε να ανακτά τον έλεγχο, και ντροπιασμένος χαμήλωσε το σπαθί του. Εκεί ήταν που ο σοφός του είπε: «Και αυτό, παιδί μου, είναι ο Παράδεισος».
Ο θυμός σκοτώνει – όχι μόνο τον άλλον
Λέγεται πως είναι σωστό και υγιές να εκτονώνουμε τον θυμό αντί να τον κρατάμε, για να αποφύγουμε οποιαδήποτε ζημιά μπορεί να προκληθεί στην υγεία μας. Ωστόσο νέες έρευνες έχουν δείξει πως η εκτόνωση του θυμού μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβής για την καρδιά και το ανοσοποιητικό μας σύστημα, όσο μπορεί να είναι και η παρακράτησή του. Μην ξεχνάμε πόσοι άνθρωποι έχουν τραυματιστεί ή έχουν χάσει τη ζωή τους επειδή κάποιος αποφάσισε να εκτονώσει το θυμό του.
Η καλή διαχείριση του θυμού δεν σημαίνει ότι μαθαίνεις να εκτονώνεις τον θυμό σου ή να μαθαίνεις να τον καταπνίγεις, αλλά ότι μαθαίνεις να θυμώνεις σπάνια, με μικρότερη ένταση και ξέρεις τους λόγους για τους οποίους θυμώνεις. Ο θυμός μπορεί να γίνει εθιστικός και όπως κάθε εθισμός μπορεί να υπόσχεται ανταμοιβή. Σε μια βαρετή μέρα ίσως να προσφέρει λίγη δράση. Πουλώντας νταηλίκι ίσως να δείχνει ποιος είναι το αφεντικό και να δίνεται η αίσθηση σε αυτόν που θυμώνει ότι έχει αυτοπεποίθηση και κύρος. (;)
Αλλά αν θέλουμε να βρίσκουμε τον Παράδεισο μέσα μας και να προστατεύουμε την καρδιά και την υγεία μας, ας δούμε τα παρακάτω:
Ο θυμός μας κάνει χαζούς
Ναι, κυριολεκτικά χαζούς. Αυτό που φαινόταν στην αρχή καλή ιδέα, μόλις χαλαρώσουμε μπορεί να μας φαίνεται σαν την πιο χαζή ιδέα. Όσο περισσότερο θυμώνουμε, τόσο περισσότερο η νοημοσύνη μας πάει περίπατο. Ακόμα και ο πιο καταξιωμένος καθηγητής μαθηματικών, όταν είναι εξοργισμένος έχει την ίδια ακριβώς εξυπνάδα με έναν εξαγριωμένο πίθηκο.
Ο θυμός περιορίζει την αντίληψή μας
Όταν είμαστε εξοργισμένοι βλέπουμε τα πάντα είτε μαύρο είτε άσπρο. Καμία απόχρωση του γκρι, ούτε καν μια από τις πενήντα. Και όσο περισσότερο μαύρο-άσπρο σκεφτόμαστε, τόσο περισσότερο θυμώνουμε. Τι λέει συνήθως ένας θυμωμένος άνθρωπος (εκτός από κατάρες και βρισιές); «Εγώ κατέχω το μονοπώλιο της αλήθειας και συ μικρό ανθρωπάκι είσαι ένα κινητό λάθος». Ο θυμός μάς κάνει να βλέπουμε, πως οι άλλοι έχουν πάντα κακές προθέσεις ακόμα και αν μας πούνε ότι έκαναν λάθος, το αναγνωρίσουν και ζητήσουν ειλικρινά συγγνώμη. «Το έκανες επίτηδες», ίσως απαντήσουμε.
Είναι η μοναδική φορά που η αυτο-αμφιβολία μπορεί να φανεί χρήσιμο εργαλείο (επιτέλους της βρήκαμε έναν ρόλο της κακομοίρας!). Ας αρχίσουμε να ρωτάμε τον εαυτό μας: «μήπως κάτι δεν κατάλαβα καλά;», «μήπως πρέπει να δω τα πράγματα από άλλη οπτική γωνία; Μήπως τελικά αυτός/αυτή δεν φταίει για τον θυμό μου;»
Ο θυμός αντικειμενοποιεί τους πάντες
Όταν οι ανάγκες μας δεν καλύπτονται βλέπουμε τους ανθρώπους ως εμπόδια που στέκονται ανάμεσα σε μας και σε αυτά που θέλουμε να έχουμε. Τους βλέπουμε σαν αντικείμενα κι όχι σαν ανθρώπους με τους οποίους πρέπει να επικοινωνήσουμε και να συναναστραφούμε. Και τι κάνουμε στα αντικείμενα όταν μας στέκονται εμπόδιο; Τα γρονθοκοπούμε.
Πάντα πρέπει να θυμόμαστε ότι ο άνθρωπος με τον οποίον θυμώνουμε έχει τις δικές του ανάγκες, τους δικούς του φόβους και τα δικά του προβλήματα. Μια σοφή γυναίκα μου είχε πει κάποτε: «Κάθε φορά που αισθάνομαι ότι χάνω τον έλεγχο λόγω του θυμού μου, αρχίζω να βλέπω τον άλλον άνθρωπο σαν ένα μικρό αβοήθητο μωρό και έτσι ο θυμός μου υποχωρεί».
Επειδή ο θυμός έρχεται με ταχύτητα Mach 5 είναι καλό να προετοιμαστούμε εκ των προτέρων και να του δείξουμε ποιος είναι το αφεντικό. Για αυτό προτείνω μια άσκηση.
Αναπνοές: 5 δευτερόλεπτα εισπνοή και 7 δευτερόλεπτα εκπνοή (να θυμάσαι πως για να χαλαρώσεις η εκπνοή πρέπει να κρατάει περισσότερο από την εισπνοή). Ταυτόχρονα με τις αναπνοές σκέψου ποιες στιγμές παίρνεις αυτόματα φωτιά και έχεις τη διάθεση να διακτινήσεις τους πάντες γύρω σου, (εκείνο το ύφος του αφεντικού σου όταν μπαίνει στο γραφείο, το βλέμμα του/της συντρόφου σου όταν σε αποδοκιμάζει, την επίσκεψη σε μια δημόσια υπηρεσία, τα ουρλιαχτά και τα τσιρίγματα των παιδιών σου, τη μαμά σου που σε παίρνει 187 φορές την ημέρα τηλέφωνο να δει αν έφαγες, αν ήπιες, αν χόρεψες κτλ).
Συνέχισε να σκέφτεσαι εκείνες τις στιγμές και χαλαρά και ήρεμα αφέσου στην αναπνοή – εκπνοή. Αυτή η άσκηση θα προγραμματίσει το σώμα σου να ανταποκρίνεται με περισσότερη ηρεμία σε κάθε μια από τις καταστάσεις που πυροδοτούν τον θυμό σου. Και τέλος να θυμάσαι τα λόγια του Βούδα: «Ο θυμός είναι σαν να αρπάζεις ένα αναμμένο κάρβουνο με σκοπό να το πετάξεις σε κάποιον. Εσύ είσαι αυτός που θα καεί πρώτος».
- Τίποτα από όσα βιώνουμε δεν πάει χαμένο - 20 Σεπτεμβρίου 2019
- Σχέσεις: Κάθε πρόκληση ένα μάθημα και δώρο; - 22 Μαΐου 2019
- Για όλα φταίνε οι άλλοι… - 6 Μαρτίου 2019
