Το λάδι καρύδας έχει διαφημιστεί ως η καλύτερη επιλογή για αρκετές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών νόσων. Αλλά οι έρευνες δείχνουν το αντίθετο.
Τα βιβλία, τα περιοδικά και οι διαφημίσεις επαινούν το λάδι καρύδας, υποστηρίζοντας ότι έχει οφέλη στην καρδιά και περιέχει υγιεινά λιπαρά που μπορούν ακόμα και στην απώλεια βάρους να βοηθήσουν.
Advertisment
Αλλά αυτό δεν είναι απαραιτήτως αλήθεια, σύμφωνα με μια μελέτη δημοσιευμένη τον Μάρτιο του 2017 στο Journal of the American College of Cardiology.
Σ’ αυτή, οι ερευνητές συστήνουν ο κόσμος να αποφεύγει το λάδι καρύδας, παραθέτοντας στοιχεία που υποστηρίζουν ότι περιέχει υψηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών -σχεδόν ένα εντυπωσιακό 85%- που είναι πολύ μεγαλύτερο ποσοστό απ’ όσο έχει το βούτυρο, το μοσχαρίσιο λίπος και το ζωικό λάδι.
Τα κορεσμένα λιπαρά είναι ένας τύπος λιπαρών, που είναι γνωστό πως ανεβάζει τα επίπεδα της «κακής» LDL χοληστερόλης στον οργανισμό μας, συνεισφέροντας στη συσσώρευση λίπους στις αρτηρίες μας και αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακών νόσων.
Advertisment
«Πραγματικά δεν είναι καλό για εμάς» υποστηρίζει ο Stephen L. Kopecky, MD, καθηγητής ιατρικής στο τμήμα καρδιαγγειακών ασθενειών στη Mayo Clinic στο Rochester, Minnesota. «Αλλά ο κόσμος φαίνεται να πιστεύει το αντίθετο, χάρη στο διαδίκτυο».
Συγκεκριμένα, σε έρευνα του 2016 από τους The New York Times, το 72% των Αμερικανών θεωρούσε το λάδι καρύδας ως μια υγιεινή επιλογή, σε σύγκριση με το 37% των διατροφολόγων, που αποδίδουν αυτό το νούμερο στη διαφήμιση του συγκεκριμένου λαδιού.
Τα υπάρχοντα στοιχεία σε σχέση με τα οφέλη του λαδιού καρύδας παραμένουν αναξιόπιστα ακόμα. Αν και υπάρχουν κάποιες έρευνες που δείχνουν κάποια μικρή αύξηση στην «καλή» HDL χοληστερόλη, αυτές επισκιάζονται από άλλες μελέτες, όπως το δημοσιευμένο άρθρο του 2016 στο περιοδικό Nutrition Bulletin, που υποδεικνύει μια σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση ελαίου καρύδας και στην αύξηση των επιπέδων LDL.
Συνεπώς τι πρέπει να κάνουμε, να ξεφορτωθούμε μήπως το λάδι καρύδας;
«Αν δεν έχετε υψηλή χοληστερόλη, θα έλεγα να το καταναλώνετε με μέτρο», μας προτείνει η Kate Patton, διαιτολόγος στην καρδιολογική μονάδα της κλινικής Cleveland στο Οχάιο.
Το λάδι καρύδας χρησιμοποιείται γενικά για μαγείρεμα σε υψηλές θερμοκρασίες, στο σοτάρισμα κρέατος και λαχανικών ή ως υποκατάστατο του βουτύρου ή της μαργαρίνης.
Μια κουταλιά της σούπας λάδι καρύδας ισούται με 11 γραμμάρια κορεσμένων λιπαρών. Αυτό πλησιάζει πολύ στο ημερήσιο όριο των 13 γραμμαρίων που συστήνεται από την Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρία.
Κι όμως, πολλοί ακόμα ισχυρίζονται ότι το λάδι περιέχει λαυρικό οξύ, που συγκαταλέγεται στα υγιεινά λιπαρά και είναι εφοδιασμένο με τριγλυκερίδια μέσης αλύσου, ή αλλιώς MCT, τα οποία απορροφώνται γρήγορα από τον οργανισμό και το ίδιο γρήγορα μεταβολίζονται σε ενέργεια.
Κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι η γρήγορη απορρόφησή τους βοηθά στην τόνωση του μεταβολισμού και στην απώλεια βάρους, ενώ τα τριγλυκερίδια μακράς αλύσου (LCT), που βρίσκουμε στο ελαιόλαδο, στο ψάρι, στους ξηρούς καρπούς και στο αβοκάντο, απορροφώνται αργά και αποθηκεύονται ως λίπος.
Μπορεί το λάδι καρύδας να βοηθήσει στην απώλεια βάρους;
Αν και έχουν υπάρξει μερικές έρευνες, συμπεριλαμβανομένης μιας μετα-ανάλυσης που δημοσιεύτηκε τον Φλεβάρη του 2015 στο Journal of the Academy of Nutrition and Dietietics, που έδειξε ότι η κατανάλωση MCT βοήθησε τους συμμετέχοντες να χάσουν κάποια κιλά περισσότερο απ’ ότι τα LCT, κάποιες από αυτές τις έρευνες χρησιμοποίησαν λάδι MCT, που παρασκευάστηκε στο εργαστήριο, οπότε και περιέχει μόνο αυτό.
Αυτό όμως δεν είναι το ίδιο με το πραγματικό λάδι καρύδας, που περιέχει τόσο MCT, όσο και LCT.
«Η χρήση αυτών των δεδομένων δεν αντανακλά ακριβώς αυτό που περιέχεται στο λάδι καρύδας», αναφέρει η Marie-Pierre St-Onge, PhD, καθηγήτρια διατροφικής ιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Columbia στη Νέα Υόρκη.
«Το λάδι καρύδας περιλαμβάνει αρκετά άλλα λιπαρά οξέα, οπότε δεν μπορεί να συγκριθεί με το λάδι MCT».
Παρόλο που κάποιες μικρές μελέτες δείχνουν ότι το λάδι καρύδας βοηθά στην απώλεια βάρους, ο Dr. Kopecky λέει ότι είναι σημαντικό να βασιστούμε σε καλά σχεδιασμένες και αξιόπιστες επιστημονικά μελέτες.
«Δεν υπάρχουν αρκετές αξιόπιστες μελέτες που να δείχνουν ότι το λάδι καρύδας μπορεί να κάψει περισσότερες θερμίδες από το ελαιόλαδο, για παράδειγμα», αναφέρει.
Γιατί χρειαζόμαστε καλά λιπαρά στη διατροφή μας;
Περίπου ο 1 στους 4 θανάτους σχετίζεται με κάποια καρδιαγγειακή νόσο. Καθώς λοιπόν αυτό το πρόβλημα αποτελεί μια πραγματικά μεγάλη απειλή, ένα διατροφικό πρόγραμμα με υγιεινά λιπαρά, όπως τα μονοακόρεστα και τα πολυακόρεστα λιπαρά, είναι απαραίτητα ασχέτως ηλικίας.
«Τα λιπαρά είναι απαραίτητη πηγή ενέργειας, καθώς απορροφούν σημαντικές βιταμίνες, παράγουν ορμόνες, στηρίζουν την κυτταρική ανάπτυξη και προστατεύουν τα όργανά μας», λέει η Patton.
«Όταν αντικαθιστάτε τα κορεσμένα λιπαρά στη δίαιτά σας με τα μονό- και πολυακόρεστα λιπαρά, βοηθάτε στη μείωση της LDL χοληστερόλης και των φλεγμονών».
Με άλλα λόγια, προτιμήστε υγιεινά λιπαρά, όπως το ελαιόλαδο, παρά το λάδι καρύδας. «Το ελαιόλαδο διαθέτει μονοακόρεστα λιπαρά και αντιοξειδωτικά και φαίνεται να έχει θετική επίδραση στην υγεία της καρδιάς», δηλώνει η Patton.
Σε έρευνα του 2016 στο επιστημονικό περιοδικό BMJ, ερευνητές του Harvard ανέλυσαν δεδομένα από περισσότερες των δύο δεκαετιών έρευνες και βρήκαν ότι οι συμμετέχοντες που είχαν καταναλώσει υψηλές ποσότητες κορεσμένων λιπαρών- λαυρικό οξύ, μυριστικό οξύ, παλμιτικό οξύ και στεατικό οξύ- ήταν περισσότερο πιθανό να έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακών νόσων κατά περίπου 18%.
Αλλά αντικαθιστώντας μόνο το 1% αυτών των λιπαρών με πολυακόρεστα, προϊόντα ολικής αλέσεως ή φυτικές πρωτεΐνες, μείωσαν τον κίνδυνο αυτό κατά περίπου 6 με 8%.
Τα μονοακόρεστα λιπαρά είναι μια καλή πηγή βιταμίνης Ε, ένα αντιοξειδωτικό που βοηθά στην προστασία των κυττάρων από βλάβες και τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Αλλά τα πολυακόρεστα λιπαρά, πλούσια σε ωμέγα-6 και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι απαραίτητα λιπαρά που το σώμα μας χρειάζεται και δεν μπορεί να παράγει μόνο του. Τα ωμέγα-3 τα βρίσκουμε σε λιπαρά ψάρια, όπως στο σολομό και στο σκουμπρί, στα καρύδια, στο λιναρόσπορο και στο λάδι σόγιας. Τα ωμέγα-6 τα βρίσκουμε στα φυτικά έλαια όπως στο καλαμπόκι και στη σόγια και στο λάδι oινοθήρας.
Το ελαιόλαδο έχει πολυάριθμα οφέλη στην υγεία μας, όπως:
– Πολύ λιγότερα κορεσμένα λιπαρά από το λάδι καρύδας. 1 κουταλιά της σούπας περιέχει μόνο 1 γραμμάριο κορεσμένων λιπαρών.
– Αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο περιέχει ολεοκανθάλη, ένα συστατικό που καταστέλλει τα μονοπάτια που ακολουθούν οι φλεγμονές, όπως κάνουν και τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
– Σύνδεσή του με μειωμένο κίνδυνο καρδιακών νόσων. Σύμφωνα με την ΑΗΑ, η αντικατάσταση των λιπαρών οξέων με υγιεινότερα λιπαρά μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νόσων κατά 30%.
Πηγές
https://www.onlinejacc.org/content/69/9/1172
https://www.nytimes.com/interactive/2016/07/05/upshot/is-sushi-healthy-what-about-granola-where-americans-and-nutritionists-disagree.html?mtrref=www.google.com
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/nbu.12188/full
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25636220
https://www.bmj.com/content/355/bmj.i6257
