Ελαιόλαδο, λάδι καρύδας, έλαιο φιστικιού, έλαιο αβοκάντο – η λίστα με τα πολύτιμα αιθέρια έλαια είναι ατέλειωτη. Ομολογουμένως, μπερδευόμαστε και δεν γνωρίζουμε σε τι ωφελεί το καθένα και πώς ξεχωρίζουμε τα υγιεινά από τα ανθυγιεινά. Να είστε όμως βέβαιοι ότι το λινέλαιο συγκαταλέγεται στα υγιεινά.
Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται να γνωρίζουμε για το έλαιο λιναρόσπορου είναι υγιεινό κυρίως για την υψηλή του συγκέντρωση σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, μια ομάδα πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, σημαντικών για πολλές λειτουργίες στον οργανισμό μας – συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών, πνευμονικών, ανοσοποιητικών και ενδοκρινικών συστημάτων – και παίζει κρίσιμο ρόλο στη δομή των κυτταρικών μεμβρανών.
Advertisment
Μάλιστα, περιέχει το άλφα- λινολενικό οξύ, το οποίο μετατρέπεται σε υγιεινά λιπαρά που τα βρίσκουμε και στο ιχθυέλαιο. Γιατί να μην καταναλώσουμε λοιπόν κατευθείαν ιχθυέλαιο; Μπορούμε, αλλά το έλαιο του λιναρόσπορου αποτελεί μία από τις καλύτερες επιλογές για χορτοφάγους και vegan, που ορισμένες φορές δυσκολεύονται να βρουν επαρκή επίπεδα υγιεινών λιπαρών.
Λινέλαιο και υγεία
Το λινέλαιο είναι άχρωμο έως υποκίτρινο φυτικό έλαιο που εξάγεται από τον ωριμασμένο και αποξηραμένο λιναρόσπορο μέσω συμπίεσης. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση λιναρόσπορου βοηθά στην ανακούφιση από δυσκοιλιότητα. Σε ένα πείραμα που έγινε σε 50 ασθενείς με καθημερινή χρήση λινέλαιο αποδείχθηκε το ίδιο αποτελεσματική στην δυσκοιλιότητα όσο και η χρήση ελαιόλαδου ή ελαφριών σκευασμάτων.
Άλλες έρευνες σε ζώα δείχνουν ότι το λινέλαιο έχει μέχρι και αντικαρκινικές προστατευτικές επιδράσεις και μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της χοληστερόλης. Σε άλλες έρευνες έχει αποδειχθεί ότι η σκόνη λιναρόσπορου μπορεί να μειώσει ακόμα και τους αντιφλεγμονώδεις δείκτες (συγκεκριμένα τους TNF-α και C-αντιδρώσα πρωτεΐνη) στους άνδρες κατά τη διάρκεια έρευνας που διήρκεσε 42 ημέρες. Αυτοί οι δύο δείκτες είναι δύο από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους ελέγχουμε για χρόνιες φλεγμονές.
Advertisment
Φαίνεται επίσης ότι ο λιναρόσπορος έχει θετική επίδραση στην ισορροπία του σακχάρου και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό δεδομένου του γεγονότος ότι ο διαβήτης και ο προδιαβήτης εξελίσσονται σε επιδημία.
Λινέλαιο και χρήσεις
Το λινέλαιο ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για τις παρακάτω καταστάσεις:
Πληγές στα πόδια σε άτομα με διαβήτη
Η έρευνα δείχνει ότι η λήψη λιναρόσπορου ή λινέλαιου δύο φορές την ημέρα για 12 εβδομάδες μπορεί να βοηθήσει τα έλκη των ποδιών να επουλωθούν ταχύτερα σε άτομα με διαβήτη.
Ξηρασία ματιών
Πρώιμη έρευνα δείχνει ότι η λήψη μπορεί να μειώσει τον ερεθισμό και τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας σε άτομα με πάθηση που ονομάζεται σύνδρομο Sjögren. Η λήψη ενός συγκεκριμένου προϊόντος που περιέχει ιχθυέλαιο συν λιναρόσπορο από το στόμα μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας και να αυξήσει την παραγωγή δακρύων. Η χρήση οφθαλμικών σταγόνων που περιέχουν λιναρόσπορο μπορεί να βοηθήσει στη μείωση ορισμένων συμπτωμάτων ξηροφθαλμίας σε μερικούς, αλλά όχι σε όλους, ανθρώπους.
Σκλήρυνση των αρτηριών (αθηροσκλήρωση)
Το λιναρόσπορο περιέχει λινολενικό οξύ. Τα άτομα που λαμβάνουν περισσότερο λινολενικό οξύ στη διατροφή τους φαίνεται να έχουν μικρότερο κίνδυνο αθηροσκλήρωσης. Μερικές μικρές μελέτες δείχνουν επίσης ότι η λήψη λιναρόσπορου από το στόμα βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και ορισμένων τύπων λιπών στο αίμα ατόμων με αθηροσκλήρωση. Αλλά οποιοδήποτε όφελος είναι πιθανώς μικρό.
Μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή
Χάρη στην περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα σε ωμέγα-3, ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι το λινέλαιο μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής σε ορισμένους πληθυσμούς.
Ωστόσο, μια ανάλυση 20 μελετών έδειξε ότι το λιναρόσπορο δεν είχε επίδραση στη φλεγμονή του γενικού πληθυσμού.
Από την άλλη μείωσε σημαντικά τα επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης, ενός δείκτη που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της φλεγμονής, σε παχύσαρκα άτομα.
Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε ζώα έδειξε επίσης ότι το έλαιο λιναριού έχει ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα του έλαιου λιναριού είναι ισοδύναμα με αυτά του ελαιολάδου.
Ενώ φαίνεται ότι το λινέλαιο μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους αλλά όχι πάντα, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστούν οι δράσεις του ενάντια στη φλεγμονή για τον γενικό πληθυσμό.
Μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της δυσκοιλιότητας και της διάρροιας
Το λινέλαιο μπορεί να φανεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό στη θεραπεία τόσο της δυσκοιλιότητας όσο και της διάρροιας, δύο παθήσεων που δυστυχώς ταλαιπωρούν μεγάλη μερίδα του πληθυσμού αρκετά συχνά.
Μια πρόσφατη μελέτη σε ζώα έδειξε ότι το λινέλαιο λειτούργησε ως καθαρτικό.
Ωστόσο, η έρευνα σχετικά με τα οφέλη του λινέλαιου στη δυσκοιλιότητα και τη διάρροια περιορίζεται επί του παρόντος σε μελέτες σε ζώα και σε μελέτες σε άτομα με συγκεκριμένες καταστάσεις.
Απαιτούνται πρόσθετες μελέτες για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς του στον γενικό πληθυσμό.
Θα μπορούσε να ωφελήσει την υγεία της καρδιάς
Αρκετές μελέτες έχουν βρει ότι το λινέλαιο θα μπορούσε να ωφελήσει την υγεία της καρδιάς.
Μία μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 59 άτομα συνέκρινε τις επιδράσεις του λινέλαιου με εκείνες του ελαίου κνήκου, έναν τύπο ελαίου με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα ωμέγα-6.
Σε αυτήν τη μελέτη, η λήψη μιας κουταλιάς της σούπας (15 ml) λινέλαιου για 12 εβδομάδες οδήγησε σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης από ό, τι η λήψη με το έλαιο κνήκου.
Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να βλάψει την υγεία της καρδιάς, καθώς δίνει επιπλέον πίεση στην καρδιά, αναγκάζοντάς την έτσι να εργαστεί σκληρότερα. Το λινέλαιο μπορεί επίσης να βελτιώσει την ελαστικότητα των αρτηριών. Τόσο η γήρανση όσο και η αυξημένη αρτηριακή πίεση συνδέονται γενικά με τη μείωση της ελαστικότητας γενικά. Αυτά τα οφέλη πιθανόν λοιπόν, να οφείλονται στην υψηλή συγκέντρωση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων που βρίσκεται στο λινέλαιο, καθώς η συμπλήρωσή του στην διατροφή μας έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει σημαντικά την ποσότητα των ωμέγα-3 λιπαρών στο αίμα.
Επιπλέον, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βελτιώνουν την υγεία της καρδιάς, με οφέλη όπως η μειωμένη φλεγμονή και η μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Λινέλαιο για την επιδερμίδα
Πολλοί είναι εκείνοι που χρησιμοποιούν το λινέλαιο για τη βελτίωση της δερματικής τους υγείας. Και αν και οι έρευνες που υποστηρίζουν τη χρήση λινέλαιου δεν είναι αρκετά δυνατές, υπάρχουν κάποιες που δείχνουν ότι το λινέλαιο μπορεί να βελτιώσει τη συνολική ποιότητα της όψης της επιδερμίδας μας. Μάλιστα μία απέδειξε ότι το λινέλαιο μειώνει την ξηροδερμία, το ξεφλούδισμα και την ευαισθησία, ενώ βελτιώνει την απαλότητα και την ενυδάτωση.
Μια άλλη που διεξήχθη σε εργαστηριακά ζώα έδειξε ότι η δερματική βλάβη που συμβαίνει ως αποτέλεσμα του καπνίσματος μπορεί να βελτιωθεί μέσω του ALA και των αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων του, που πιστεύεται ότι μειώνουν το οξειδωτικό στρες και ενεργοποιούν ακόμα και τη σύνθεση κολλαγόνου. Σημαντικό όμως είναι πριν χρησιμοποιήσουμε τακτικά το λινέλαιο για οποιοδήποτε λόγο, να επικοινωνήσουμε πρώτα με το γιατρό μας, ειδικά σε περίπτωση που λαμβάνουμε κάποια φαρμακευτική αγωγή.
Λινέλαιο και παρενέργειες
Το λινέλαιο σε γενικές γραμμές θεωρείται πολύ ασφαλή για τους περισσότερους ενήλικες όταν λαμβάνεται από το στόμα, και για μικρό χρονικό διάστημα. (Συμπληρώματα που περιέχουν 2 γραμμάρια λινέλαιου έχουν χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για έως και 6 μήνες.) Υψηλότερες δόσεις έως 24 γραμμάρια ημερησίως έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για έως και 7 εβδομάδες. Αλλά μεγαλύτερες δόσεις μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες όπως για παράδειγμα,διάρροια. Επίσης δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως υπάρχει η πιθανότητα αλλεργικής αντίδρασης.
Επίσης, αναφορικά με την δερματική του χρήση το λινέλαιο έχει χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για έως και 4 εβδομάδες.
Ειδικές προφυλάξεις και προειδοποιήσεις:
Παιδιά: Ο λιναρόσπορος είναι κατά πάσα πιθανότητα ασφαλές για τα παιδιά ωστόσο πάντα θα πρέπει να γίνεται με ιατρική συναίνεση.
Εγκυμοσύνη: Πάντα πριν προχωρήσετε στην λήψη του λινέλαιου να επικοινωνήσετε πρώτα τον γιατρό σας.
Θηλασμός: Δεν υπάρχουν αρκετές αξιόπιστες πληροφορίες για να γνωρίζουμε εάν το λινέλαιο είναι ασφαλές στη χρήση κατά το θηλασμό.
Χειρουργική επέμβαση: Το λινέλαιο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας κατά τη διάρκεια ή και μετά τη χειρουργική επέμβαση. Σταματήστε να το χρησιμοποιείτε τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν από μια προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση.
Photo: Author/Depositphotos
[toggle title="Πηγές"]
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27055391
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22432725/
https://nutritionj.biomedcentral.com/articles/10.1186/1475-2891-14-5
https://www.healthline.com/nutrition/flaxseed-oil-benefits#section4
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-990/flaxseed-oil
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27442314?dopt=Abstract
[/toggle]
