Έχετε νιώσει ποτέ ότι κάποια δυσάρεστα βιώματα της ζωής σας σας κρατούν καθηλωμένους στο παρελθόν; Πολλές φορές νιώθουμε ότι τα λάθη, οι αποτυχίες και οι αρνητικές πεποιθήσεις μας ορθώνονται ως εμπόδια στην ευτυχία μας.
Μέσα από προσωπικές ιστορίες, η ψυχολόγος Αγνή Μαριακάκη μάς καθοδηγεί βήμα-βήμα στο να συμφιλιωθούμε με όλα τα δυσάρεστα βιώματά μας και με πρακτικά βήματα μας δείχνει τον τρόπο να μετατρέψουμε τα λάθη και τις αποτυχίες μας σε εργαλεία και εφόδια που θα μας οδηγήσουν στην αποδοχή του εαυτού μας και στην πραγματική ευτυχία.
Advertisment
Στο απόσπασμα που ακολουθεί από το βιβλίο Σου αξίζει να ευτυχήσεις (εκδόσεις Key Books), η Αγνή Μαριακάκη μας δείχνει ότι η ευτυχία ουσιαστικά είναι ικανότητα με την οποία γεννιόμαστε.
«Είναι μια από τις σπάνιες ικανότητες που έχεις αυτόματα και αυτονόητα σαν παιδί, και στη συνέχεια, σιγά σιγά και αδιόρατα τη χάνεις. Είναι ένα εφόδιο για το οποίο δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα για να το αποκτήσεις, απλά ξεκινάς τη ζωή σου με αυτό, και σιγά σιγά το αποβάλλεις, λαχταρώντας όμως πάντα να το ξαναβρείς.
Θυμάμαι τις δικές μου στιγμές αυτόματης παιδικής ευτυχίας.
Advertisment
Όταν τέλειωνε το σχολείο έπρεπε να πάρω τη Δημητρακάκη, να την περπατήσω όλη και σιγά σιγά να φτάσω στο σπίτι μας στην Αμπεριά. Θα ήταν περίπου ένα δεκάλεπτο με τέταρτο δρόμος. Τις περισσότερες φορές θα τον περπάταγα μόνη μου, μια που προς τη γειτονιά μου μένανε μόνο κάτι άριστες συμμαθήτριές μου, που τότε δεν έκαναν και πολύ παρέα εμάς που δεν πολυσκαμπάζαμε.
Διάλεγα λοιπόν από την Κοραή που ήταν το σχολείο μια πέτρα. Και ξεκίναγα να την κλωτσώ, σιγά σιγά, ώσπου να την πάω στο σπίτι μου, έξω από την πόρτα μας. Ήταν υπέροχα, ότι κι αν είχε συμβεί με την κυρία Φανή, τη δασκάλα μου το ξεχνούσα, ότι και να μου είχε συμβεί στα κλάσματα, στην ορθογραφία έσβηνε από το μυαλό μου… αφοσιωνόμουν στην πέτρα μου…πόσο μακριά μπορούσα να την κλωτσήσω, αν θα μπορούσα να στοχεύσω το τάδε δέντρο, τι θα συνέβαινε αν την κλωτσούσα με τη μύτη ή με το πλάι του παπουτσιού μου; Τι θόρυβο θα έκανε αν χτυπούσε ένα λάστιχο αυτοκινήτου, ένα δέντρο. Όταν έφτανα στο σπίτι ένιωθα θαυμάσια, είχα ξεχάσει όλα μου τα σχολικά βάσανα, άνοιγα το ψυγείο, έβγαζα το ζαχαρούχο γάλα Βλάχας, το γύριζα πάνω σε μια χοντρή φέτα ψωμί και βρισκόμουν πλέον στον παράδεισο (σήμερα ανατριχιάζω με το τι έτρωγα τότε).
Θέλεις κι άλλο παράδειγμα;
Έχεις παρατηρήσει ποτέ έφηβο να ακούει μουσική; Ειδικά όταν λείπουν οι γονείς του; Βάζει τα ακουστικά του… και μάλιστα αυτά τα γιγάντια σαν αυτιά ελέφαντα. Ανεβάζει τον ήχο στη διαπασών, και κουνιέται σύγκορμος και συμπούρμπουλος. Ακούει τη μουσική του μέχρι μέσα -μέσα, μέχρι και η σπλήνα του, και τα νεφρά του και τα πνευμόνια του ακούνε ραπ και trap ή Doors και Scorpions, ή ότι τέλος πάντων ακούει σήμερα αυτή η ηλικία.
Έτσι κάποτε άκουγα και εγώ μουσική. Beatles και Rolling Stones στην εποχή μου. Και άκουγα μουσική μυστικά από τους γονείς μου που επέτρεπαν να ακούω μόνο ορατόρια του Μπαχ. Και θυμάμαι την άφατη ευχαρίστηση όταν ακούγαμε τότε στην εφηβεία μου κασέτες και βινύλια. Απογείωση, ευδαιμονία… να λες…πάω να ακούσω μουσική. Και τότε, στην εφηβεία, άκουγες πραγματικά μουσική, με απόλυτη αφοσίωση. Έχω πολλά χρόνια που δεν κάθομαι ειδικά να ακούσω μουσική, την έχω κατατάξει στους συνοδούς μου, όταν οδηγώ, όταν πληκτρολογώ, όταν κάνω δουλειές.
Αυτά που κάναμε λοιπόν σαν παιδιά, ακούγοντας τις μουσικές μας, παίζοντας μπάλα, χορεύοντας, κολυμπώντας, μετρώντας τα παγωτά το καλοκαίρι, η επιστήμη σήμερα τους έχει δώσει όνομα. Τα ονομάζει mindfulness. Ή στα ελληνικά ‘ενσυνειδητότητα’.
Οι ερευνητές ψυχολόγοι Bishop, Lau. (et al., 2004) πρωτομελέτησαν αυτό που ονομάζουμε mindfulness και το όρισαν ως την ικανότητα να βάζεις σιγαστήρα στο μυαλό σου, να αφοσιώνεσαι στην εμπειρία της στιγμής, στο «εδώ και τώρα», κάνοντας παύση στις ανησυχίες σου. Και χρειάζεται να την ξαναβρούμε, την ικανότητα της ευτυχίας όσοι την χάσαμε. Δηλαδή όσοι από μας δεν καταφέραμε να κρατήσουμε το παιδί μέσα μας ζωηρό και υγιές. Θα σας πω πώς μια δική μου εμπειρία ξύπνησε και ζωήρεψε το δικό μου mindfulness, τη δική μου δηλαδή ενσυνειδητότητα, όπως την ήξερα ως παιδί.
Είναι 2013 και βρίσκομαι στο Μάντσεστερ, στην τάξη με την ομάδα του Δρ Πωλ Έκμαν, αυτού δηλαδή που μελέτησε βαθύτερα από κάθε άλλον στη σημερινή εποχή τα συναισθήματα και την έκφρασή τους. Ο βοηθός καθηγητής του, ο Cliff Lansley μας ανακοινώνει ότι την επόμενη μέρα θα κάνουμε μια άσκηση λέει mindfulness. Μας ανέφερε όλη τη θεωρία πίσω από την ενσυνειδητότητα, τις μελέτες του Jon Kabat Zinn, μοριακού βιολόγου του MIT, που μελέτησε την επίδρασή της στο ανοσοποιητικό, στον πόνο, στο άγχος και σε άλλες παθήσεις.
Πρωί πρωί λοιπόν την άλλη μέρα, είμαστε όλοι καθισμένοι σοβαροί, βλοσυροί, με όλο δέος που θα κάνουμε την άσκηση του Δρ Εκμαν. Περιμένω κι εγώ κάτι διαφορετικό, γεμάτη αδημονία. Και ξεκινά η άσκηση. Ο Lansley μας δίνει από μία σταφίδα, να τη βάλουμε λέει στο στόμα μας, με κλειστά τα μάτια και ακίνητοι, να καταφέρουμε για δύο λεπτά να την επεξεργαστούμε με όλες μας τις αισθήσεις…χωρίς να σκεφτόμαστε τίποτα άλλο.
Τι;
Μα σταφίδα;
Τι να σου κάνει μια σταφίδα; Έκλεισα τα μάτια, την κατάπια σε κλάσμα δευτερολέπτου κι έκανα την άσκηση με τη φαντασία μου, με στάκα με τηγανητές πατάτες.
Όνειρο.
Αρνί αντικρυστό των Σφακίων, με πατάτες οφτές.
Μπουρέκι Χανιώτικο. Παναγία μου.
Ντομάτα και φέτα πάνω σε ζεστό ψωμί, μετά το μπάνιο το καλοκαίρι …και ύστερα χώνεις τα δόντια σου κατευθείαν σε μια φέτα καρπούζι, μέχρι να πιάσεις φλούδα.
Όταν ανοίξαμε τα μάτια μας είχα αυτή την αίσθηση της ευτυχίας, της πληρότητας, καθώς είχα φέρει στο μυαλό μου την οικογένειά μου, τα αδέλφια μου, τα καλοκαίρια μας, τις θάλασσές μας.
Καθένας από μας έχει τη δική του βιβλιοθήκη από εμπειρίες όμορφες που έχει ζήσει. Έχουμε μάθει αυτές τις εμπειρίες, συχνά να τις καταχωνιάζουμε στη μνήμη με μια λυπημένη νοσταλγία για όσα έφυγαν και δεν θα ξανάρθουν. Μας λυπεί που, όταν τα ζούσαμε, δεν ξέραμε πόσο σημαντικά ήταν, πόσο σπουδαία και μαγικά ήταν όλα αυτά που περάσαμε.
Ναι, στενοχωριόμαστε επειδή εκ των υστέρων ανακαλύψαμε πόση αξία είχαν κάποιες εμπειρίες που ζήσαμε.
Κι όμως. Αυτές οι μαγικές μικρές στιγμές είναι η απόδειξη ότι έχουμε την ικανότητα να ζούμε με πάθος. Μια ικανότητα που καταχωνιάστηκε στο παρελθόν, που έχει μείνει εδώ και πολλά χρόνια στα αζήτητα».
Περισσότερα για το βιβλίο της Αγνής Μαριακάκη με τίτλο “Σου αξίζει να ευτυχήσεις” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books θα βρείτε εδώ
